Al vroeg in de jaren dertig zag Sybrand Marinus van Haersma Buma de gevaren van het nationaalsocialisme. Toen Hitlers leger in 1940 Nederland binnenviel, was het voor ‘Inus’ Buma klip en klaar: hij zou de bezetter tegenwerken. Buma was medeoprichter van het Legioen Oud-Frontstrijders en bevriend met verzetsman Pim Boellaard. Hij organiseerde ondergrondse activiteiten en legde een netwerk van onderduikadressen aan. Pionier van het verzet beschrijft het korte leven van een van de weinige Ne...

Het Stedelijk Gymnasium van Arnhem is de op één na oudste school van Nederland. Meerdere malen leek het gymnasium afgeschreven, zoals in 1870,toen de school nog maar elf leerlingen telde, of in 1967 bij de invoering van de Mammoetwet. Hoewel het gymnasium deze bestaanscrises ternauwernood overleefde, bleek het telkens weer in een behoefte te voorzien.

Niek Nelissen, die bijna veertig jaar als leraar geschiedenis op het Arnhemse gymnasium werkte, is in het rijke archief van de school gedoken...

J. Robert Oppenheimer, die vaak 'de vader van de atoombom' wordt genoemd, heeft ons een grimmige erfenis nagelaten. De nucleaire vooruitgang die hij hielp creëren werd cruciaal in de 20e eeuw en hielp de moderne oorlogvoering te transformeren. Hij was een briljante maar controversiëel natuurkundige; later in zijn leven werd hij gezien als een vijand van de Amerikaanse regering vanwege zijn vermeende communistische sympathieën. Het leidde tot zijn gedwongen ontslag als nucleair adviseur van...

In april 1828 vertrokken Z.M. korvet Triton en Z.M. koloniale schoener Iris van Ambon naar Nieuw-Guinea om een westelijk gedeelte van dat eiland bij proclamatie voor Nederland in bezit te nemen en er een militaire nederzetting te vestigen. De marineofficieren verrichtten er hydrografische opnamen voor zeekaarten teneinde de Nieuw-Guineese wateren voor scheepvaart te ontsluiten.

Meevarende leden van de ‘Natuurkundige commissie voor Nederlands-Indië’ onderzochten de planten – en dierenwe...

Vanaf de jaren zestig probeert Indonesië de onafhankelijkheidsstrijd in West-Papoea (het vroegere Nederlands Nieuw-Guinea) de kop in te drukken. Dagelijks hebben Papoea's te maken met intimidatie en geweld door militairen en politiemannen. Recent laaide de strijd weer op en Indonesische troepen sloegen keihard terug. Met de inzet van chemische wapens, met honderden doden en tienduizenden ontheemden tot gevolg. De weg is een aangrijpend en actueel verslag van de geschiedenis van gewapend conf...

Gedurende de gehele industriële periode (1870-1970) zorgden de textielfabrieken van de fabrikantenfamilie Ter Kuile voor veel werkgelegenheid in Enschede. Verschillende takken van de familie kunnen tot de belangrijkste werkgevers van de stad worden gerekend. De familie stichtte vier grote fabrieken: de bontweverijen Nico ter Kuile, Ter Kuile Cromhoff en E. ter Kuile, en de spinnerij B.W. & H. ter Kuile, later Tubantia. Buiten hun bedrijf speelde de familie een belangrijke rol in het dagelijk...

De verovering van de Spaanse Zilvervloot in 1628 overschaduwt het leven van Piet Heyn dermate, dat het uit niets anders lijkt te bestaan. Heyn ergerde zich er al aan dat bewonderaars hem alleen vanwege de Zilvervloot prezen, die hij vrij eenvoudig had buitgemaakt. Hij vond - terecht - dat hij voor zijn eerdere wapenfeiten te weinig erkenning kreeg.Dit deel uit de reeks Werken van de Linschoten-Vereeniging bevat een rapport van vice-admiraal Piet Heyn over een weinig bekende episode uit zijn l...

Al in 1938 kregen ontwerpers van de Holland Amerika-Lijn de opdracht een 'running mate' van de beroemde Nieuw Amsterdam te ontwerpen maar door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog volgde de definitieve bouwopdracht pas in 1955. Het luxe turbinestoomschip moest zowel voor de Transatlantische passage (in twee klassen) als voor cruises geschikt zijn. Het uiteindelijke ontwerp van het schip wekte in de gehele nautische wereld zowel verbazing als bewondering. De Rotterdam - het vijfde HAL-schi...

Frits Gies is een joodse jongen van tien als de Duitsers in mei 1940 Zutphen binnenvallen. In navolging van zijn opa en vader, die al voor de oorlog Duitse joden naar het vrije westen smokkelen, gaat ook de kleine Frits in verzet tegen de nazi's. Niet met geweld maar met slimheid. Hoe riskant dat uitpakt beschrijft Frits (87) in Bist du ein Jude - zijn fascinerende levensverhaal.

Vader Gies sluit zich in de oorlog aan bij een Haarlemse verzetsgroep en de jonge Frits staat zijn vader bij tal ...

Van kooplui die zich aaneensloten voor wederzijdse bescherming tot een verbond van ongeveer tweehonderd steden dat oorlogen voerde en koningen de wet spelde. Ziedaar de ontwikkeling van de Hanze, de ‘internationale’ handelsorganisatie in middeleeuws Europa. Toen zij in 1356 in Lübeck een officieel stedenverbond werd, had zij al een voorgeschiedenis van eeuwen. Ooit waren er verschillende Hanzen, zoals de Vlaamse Hanze van Londen. De Hanze beheerste de handel op Noord- en Oostzee. Zij str...