Boeken zijn al eeuwen verweven met idealen over kennis, cultuur en democratie. Tegelijkertijd zijn boeken gewoon dingen die gemaakt, vervoerd en verkocht moeten worden. Hooggestemde idealen zijn immers weinig waard als het niet lukt boeken bij mensen te krijgen – en andersom; mensen bij boeken.

Om dat proces te stroomlijnen, richtte het collectief van Nederlandse uitgevers en boekverkopers in 1871 het Bestelhuis van den Nederlandschen Boekhandel op. Dat groeide in 150 jaar uit tot Centraal ...

‘Weet je wat Balkan betekent?’, vraagt Ajla, terwijl we met haarspeldbochten naar boven rijden. Ze buigt zich vanaf de achterbank naar voren. ‘Het komt van het Turks’, legt ze uit. Onder ons wordt Tetovo almaar kleiner. ‘Bal betekent honing en kan bloed.’ Ze glimlacht. ‘Wij zijn het land van bloed en honing.’

Bloed en honing is een zoektocht naar de betekenis van de nieuwe grenzen op de Balkan. Nicole Segers en Irene van der Linde trekken over doodstille wegen en kale hoogvlak...

Het tweede deel van het Verhaal van Gelderland begint duizend jaar geleden, toen de stamvader van de Gelderse graven zich vestigde in de omgeving van (het nu Duitse) Geldern. In de eeuwen daarna breidden zijn nazaten stap voor stap hun territorium uit: in het zuiden, in de omgeving van Zutphen, op de Veluwe en in het Rivierengebied.

In 1339 werd graaf Reinald II van Gelre verheven tot hertog. Kort daarna startte een interne machtsstrijd die het hertogdom deed wankelen. Naburige vorsten maakt...

Het koloniale en slavernijverleden van Hofstad

Den Haag gaat in op de rol van Haagse

elites en hun koloniale belangen, op de

aanwezigheid van tot slaaf gemaakten uit

Afrika en Azië in de Hofstad, en ook op de

belangen en betrokkenheid van het huis van

Oranje‑Nassau. Beschreven wordt hoe de

koloniale geschiedenis en de dekolonisatie

directe sporen in de stad hebben achtergelaten,

zowel onder de stedelijke bevolking als

in de culturele infrastructuur en architectuur.

Ook vooroorlogs antikolo...

Dekkerswald, het voormalige sanatorium in de bossen tussen Nijmegen en Groesbeek, begon als een instelling van de Vereeniging Roomsch Katholieke Herstellingsoorden voor Longlijders en Zwakke Kinderen. Decennialang waren de Zusters Onder de Bogen verantwoordelijk voor de patiëntenzorg. Het (streng) katholieke karakter van het sanatorium bleef tot na de oorlog zichtbaar, maar eind jaren zestig verschoof dit naar de achtergrond. Tuberculose was toen verdwenen als de volksziekte waaraan het sana...

Nieuw inzicht in de opstandige politieke partijen van het interbellum.

Het provocerende optreden van de verschillende Rapaille Partijen in het interbellum vormt een uniek verschijnsel in de Nederlandse politieke geschiedenis. De verkiezing in april 1921 van de alcoholistische zwerver Had-je-me-maar tot Amsterdams gemeenteraadslid veroorzaakte nationale ophef. Een monsterverbond van opstandige anarchisten, non-conformistische kunstenaars en extreemrechtse antidemocraten – verenigd onder de...

Volgens velen is de Hacquartstraat de mooiste straat van Amsterdam-Zuid. De toonaangevende en enigszins rebelse architecten Philip Warners en Gerrit Jan Rutgers ontwierpen de straat in de twintigste eeuw in de sfeer van de spraakmakende Amsterdamse School. De prachtige huizen werden al snel bewoond door de hogere echelons van de gegoede burgerij, en ook ambtenaren, ondernemers en vertegenwoordigers van ‘vrije beroepen’ zoals artsen en advocaten vestigden zich in de mooie straat en leefden...

Nationaal Comité 4 en 5 mei

Tachtig jaar herinneren, herdenken en vieren

In 2025 is het tachtig jaar geleden dat Nederland helemaal werd bevrijd van nazi-Duitsland en de Tweede Wereldoorlog hier ten einde kwam. Sinds 1945 is een unieke traditie van herdenken en vieren ontstaan. In Tachtig jaar herinneren, herdenken en vieren lichten vooraanstaande historici, creatieve denkers en literaire auteurs belangrijke momenten uit de herdenkingsgeschiedenis uit, die ons denken over herin...

De geschiedenis van een verrassende wetenschap: geesten, telepathie en psychokinese als academische discipline.

Geesten, telepathie en psychokinese associëren we doorgaans niet met wetenschap. Toch bogen parapsychologen zich in de twintigste eeuw in Nederland juist in een academische context over de bovennatuur. Ingrid Kloosterman beschrijft als eerste de bijzondere geschiedenis van de Nederlandse parapsychologie, waarvan de wortels teruggaan tot 1890, toen schrijver en psychiater Frederik v...