De Zuid-Afrikaanse Nobelprijswinnaar J.M. Coetzee is vooral bekend als romanschrijver. Wat vele lezers niet weten, is dat zijn werk doordrenkt is van filosofie. Door de thematiek in zijn romans en verwijzingen naar bekende denkers als Jacques Derrida en Michel Foucault, laat Coetzee zien dat hij ook als filosoof een waardevolle gesprekspartner is.

In Coetzee, een filosofisch leesavontuur gaat Hans Achterhuis op zoek naar deze filosofie in het werk van Coetzee.. In het verlengde van iedere rom...

Word je van lezen een beter mens?

Misschien wel. Wegpiraten en vandalen werden door rechters al veroordeeld tot het lezen van romans. De daders zouden door de verhalen tot nieuwe inzichten moeten komen. En zo tot ander gedrag.

Maar welke inzichten dan? Kun je die vergelijken met de kennis die de wetenschap levert? En waarom zou net de kennis opgebouwd via het lezen van literatuur van mij een moreel beter mens maken?

Leen Verheyen onderzoekt in dit prikkelende essay wat filosofen hebben gedach...

De welvaart van landen, of voluit Een onderzoek naar de aard en de oorzaken van de welvaart van landen, van Adam Smith geldt als een van de grootste klassiekers uit de economische wetenschap en het verlichtingsdenken. Het boek werd gepubliceerd in 1776, aan de vooravond van de industriële revolutie. Beroemd is de metafoor van de ‘onzichtbare hand’ van de markt, waarmee Smith grondlegger werd van het moderne kapitalistische gedachtegoed en de liberale ideologie.

De welvaart van landen is ...

Marges van de filosofie is een hoofdwerk van Jacques Derrida en vormt de sleutel tot een goed begrip van het deconstructiedenken en de differentiefilosofie. In dit boek benadrukt Derrida het problematische, zelfondermijnende karakter van waarheidsaanspraken in de filosofische traditie, van Plato, Kant, Hegel en Nietzsche tot aan de fenomenologie van Husserl en Heidegger en de analytisch-filosofische taaltheorie.

Als reactie hierop richt Derrida zijn eigen filosofie primair op de analyse van ...

Elke dag worden we overstelpt met meningen, argumenten, standpunten. Velen onder ons doen zelf mee aan de opiniestrijd: in het café, aan de ontbijttafel of op sociale media. Wij proberen anderen te overtuigen, en anderen ons. Maar wat zijn de valkuilen van ons denken? Welke retorische trucjes gebruiken slimme overtuigers om indruk te maken? Welke argumenten klinken redelijk, maar zijn bij nader inzien kletspraat? Al sinds Aristoteles speuren filosofen naar denkfouten en drogredenen. Alleen z...

Zomaar uit het niets komen ziekte, sterven en dood een leven binnen. Vage buikklachten en een onbestemd gevoel, daarmee gaat Paul (61) naar de dokter. Hij heeft uitgezaaide kanker en is niet meer te genezen.

'Sterven als een stoïcijn' laat zien hoe Paul en zijn vrouw Marja op stoïcijnse wijze met de ziekte 'dealen'. Daarbij komen vragen aan de orde als: Wat kan je helpen om met een aangekondigde dood om te gaan? Hoe communiceer je met artsen, met vrienden en met elkaar? Wat is kwaliteit van ...

Edith Brugmans reflecteert in Weg van de enkeling over objectieve geestelijke werkelijkheid. Onvermijdelijk stuit de mens op zichzelf als enkeling en toch voert zijn weg verder, naar de werkelijkheid van de geest. Deze werkelijkheid komt aan het licht in sentimenten (stemmingen, pathemen). De werkelijkheid van sentimenten opent het geestelijke, gemeenschappelijke en eenvoudige leven. Hier vindt de enkeling zichzelf als beginnend idealist. De reflectie wordt ontwikkeld aan de hand van filoso...

Wie ben ik en waar hoor ik bij? We zijn man, vrouw, moslim, christen, zwart, wit – en daaraan ontlenen we onze eigenwaarde. Het zegt iets over onze dromen, verwachtingen en beperkingen, over onze familie, nationaliteit, cultuur en religie. Maar waarom gaan we op zoek naar bevestiging van een enkele identiteit, terwijl we bestaan uit meerdere?

Bestsellerauteur Kwame Anthony Appiah schreef een opzienbarend boek over de identiteitspolitiek die onze huidige samenleving polariseert. We benadruk...

Eerste volledige vertaling van dit standaardwerk uit de Verlichting

Edmund Burke schreef zijn meest invloedrijke tekst aan het begin van de Franse Revolutie, waarbij hij met huiveringwekkende nauwkeurigheid de gewelddadige excessen voorspelde die zouden gaan plaatsvinden. Hoewel in adellijk conservatief Engeland aanvankelijk positief werd gereageerd op de gebeurtenissen in Frankrijk – de aartsrivaal verviel immers tot chaos – overheerste bij Burke de bezorgdheid. In een brief getit...

Denken begint met twijfelen en ‘nee’ durven zeggen. Denken is behalve kritische vragen stellen ook de draad spannen tussen verleden en toekomst, teneinde beter voorbereid te zijn op de mogelijkheden die in het heden verscholen liggen.

Rosa Luxemburg (1871-1919) en Hannah Arendt (1906-1975) waren beiden politieke denkers die vanuit hun kritische reflectie op het kapitalisme en de moderne consumptiemaatschappij voor meer politieke participatie van de bevolking pleitten.

‘Politieke kwesti...