‘Ik zou eigenlijk Aaltje heten,’ vertelt Victoria Liberta Schuur. Maar ze werd uiteindelijk niet naar haar grootmoeder genoemd, maar naar een Canadese tank waarop de woorden ‘Victory’ en ‘Liberty’ waren geverfd. Het echtpaar Schuur uit Wagenborgen zocht tijdens de bevrijding van hun dorp een veilig heenkomen in de schuilkelder van psychiatrisch centrum Groot Bronswijk tezamen met bijna duizend patiënten. Terwijl de kogels en granaten door de straten vlogen, kwam in de schuilkelde...

De Nederlandse adel gold lang als heersende klasse van grondbezitters. Op het platteland bezaten adellijke families generaties lang omvangrijke landgoederen. Sociale, economische, ruimtelijke en maatschappelijke ontwikkelingen brachten in de twintigste eeuw grote veranderingen in deze oude bezits- en machtsstructuur. Op grote schaal werden landgoederen verkocht, afgebroken, of ze veranderden van eigendomsvorm.

De belangrijkste thema’s van Standhouden zijn de ontwikkelingen die plaatsvonden...

Amsterdam is rijk aan vogels. Van broedende slechtvalken op het Rijksmuseum tot baardmannetjes in landelijk Noord en alles daartussenin. Dankzij de grote diversiteit aan biotopen broeden en/of overwinteren er bijna tweehonderd soorten. Nooit eerder is de hoofdstedelijke vogelwereld zo uitgebreid geïnventariseerd en beschreven. Soorten, soortgroepen en landschappen in de Amsterdamse regio komen uitgebreid aan bod. De auteurs analyseren de veranderingen hierin en wijzen op de oorzaken daarvan....

Jeen van den Berg (1928-2014) is een van de meest tot de verbeelding sprekende Nederlandse schaatsers. In zijn lange schaatscarrière won hij bijna duizend wedstrijden. Zijn grootste triomf boekte hij in 1954 toen hij in een bloedstollende finale de Elfstedentocht won.

Jeens jeugd werd getekend door de harde jaren dertig. Het motiveerde hem later om zich te laten gelden in de schaatssport. Hij ging tot het uiterste om te winnen.

Buiten de schaatsbaan was hij een heel ander persoon: sociaal, i...

Jopie Huisman werd beroemd omdat hij het vak van voddenboer combineerde met schilderen. Het (her)gebruiken van oude goederen werd voor hem belangrijk toen hij zijn eigen leven spiegelde in een versleten melkersbroek. Hij schilderde die broek met een gevoel van mededogen.

Het gaf hem de stimulans om de maatschappij in die weggegooide goederen te verbeelden, met een precisie en concentratie die verbluffend was. Daarmee maakte hij een belangrijke stap als schilder; eerder schilderde hij vooral h...

De distelvlinder is de vlinder aller vlinders. Hij weegt anderhalve gram, heeft hersenen ter grootte van een speldenknop en vliegt elk najaar ruim 4000 kilometer van Europa naar de tropische Afrikaanse savanne. Waarom? Hoe weet hij de weg? Ontdekkingen van onderzoekers en kunstenaars door de eeuwen heen geven ons een inkijkje in het fascinerende leven van deze wereldreiziger.

Na het grote succes van Het grote economieboek – vijf ballen in NRC – brengt Noordboek nu de jargonvrije, rijk geïllustreerde gids voor de wetenschap op de markt. Het grote wetenschapsboek biedt een ingang naar meer dan honderd sleutelideeën en ontdekkingen van ’s werelds grootste wetenschappers. De informatie wordt gepresenteerd in een duidelijke lay-out met prachtige mindmaps en overzichtelijke samenvattingen. We komen te weten waarom de ideeën van Copernicus controversieel waren, ...

In de twaalfde en vooral de dertiende eeuw vestigden zich onder meer de kloosterorden van de cisterciënzers en de premonstratenzers in Noord-Nederland. Naar voorbeeld van de moederkloosters introduceerden de kloosterlingen grote bakstenen, kloostermoppen genoemd, waarmee ze vanaf het midden van de twaalfde eeuw tot in de zestiende eeuw kerken en kloosters bouwden. In dezelfde periode gebruikten ook vermogende particulieren de grote bakstenen voor de bouw van hun steenhuizen. Vanaf midden der...

De bloeitijd van de Art Nouveau rond het fin de siècle was kort maar hevig. Na jarenlang een buitenbeentje in de Nederlandse bouwkunst te zijn geweest, kwam in de jaren zestig de herwaardering voor de Art Nouveau op gang. Inmiddels wordt het belang van Art Nouveau voor de ontwikkeling van de bouwkunst algemeen erkend en neemt de interesse voor deze bijzondere, flamboyante stroming in de architectuur toe. In Art Nouveau in Nederland neemt Bé Lamberts u mee langs een groot aantal opmerkelijke...

Met als stichtingsjaar 1534 is het Old Burger Weeshuis in Leeuwarden een van de oudste burgerweeshuizen in Nederland. Vrijwel vanaf het begin is een administratie bijgehouden van zijn inkomsten en uitgaven in rekenboeken en jaarrekeningen. Zij bevatten een schat aan informatie over aard, kwaliteit en prijs van voedingsmiddelen, kleding en schoeisel, bouwmaterialen en gereedschappen, over het boerenbedrijf, maar ook over verdere uiteenlopende zaken als de werkgelegenheid (ambacht en losse arbe...