In het VBR preadvies 2024 staat de anterieure overeenkomst centraal. De wetgever verschaft overheden met publiekrechtelijke regelgeving instrumenten om te sturen op gebieds- en locatieontwikkeling. De praktijk is evenwel dat over het merendeel van de ontwikkelingsopgaves privaatrechtelijke afspraken worden gemaakt in de vorm van een anterieure overeenkomst. De anterieure overeenkomst vormt daarmee de juridische spil in de Nederlandse ontwikkelingspraktijk.

Waar bij het sluiten van (anterieure...

Het gebruik van grond is noodzakelijk om bepaalde publieke doelstellingen te realiseren, bijvoorbeeld de aanleg van woonwijken, industrieterreinen en wegen. Lang niet alle grond in Nederland is in eigendom van de overheid. Dat betekent dat de genoemde doelstellingen dikwijls (gedeeltelijk) op grond van particuliere eigenaren moeten worden gerealiseerd. Het zelfrealisatierecht houdt in dat particuliere eigenaren - vanwege hun eigendomsrecht op de grond - in principe het eerste recht hebben om ...

In het planschaderecht blijft op grond van art. 6.2, lid 1 van de Wet ruimtelijke ordening (Wro) de binnen het normaal maatschappelijk risico vallende schade voor rekening van de aanvrager. Om in een concreet planschadegeval te kunnen beoordelen of de schade tot het normaal maatschappelijk risico behoort, is onder meer van belang of de schadeveroorzakende planologische ontwikkeling als een ‘normale maatschappelijke ontwikkeling’ kan worden beschouwd.

In dit cahier wordt verkend welk doel ...

Binnen het geheel van het omgevingsrecht neemt het grondbeleidsinstrumentarium een eigen plaats in. Grondbeleidsinstrumenten richten zich op de verwerving van onroerende zaken door overheden en reguleren de financiële gevolgen van wijzigingen in het omgevingsrechtelijke kader, als gevolg waarvan bijvoorbeeld ten opzichte van het voorheen geldende kader bouwmogelijkheden ontstaan of juist vervallen.

In deze uitgave ‘Parlementaire geschiedenis grondbeleidsinstrumentarium Omgevingswet’ word...

Hoe kunnen gemeenten het omgevingsplan gebruiken voor de realisatie van klimaat- en energiebeleid? En in welke mate kunnen daardoor ook (on)voorwaardelijke verduurzamingsverplichtingen aan gebouweigenaren worden opgelegd? Deze bouwrechtmonografie is een weerslag van onderzoek naar de juridische begrenzing van gemeentelijke sturing op de energietransitie. Daarin komt aan de orde hoe die sturing zich verhoudt tot de Omgevingswet en sectorale energiewetgeving en de in hoeverre privaatrechtelijke...

Ruimtelijke ordening is in Nederland van oudsher een gedecentraliseerd verschijnsel. Juridisch bindende beslissingen over de (on)toelaatbaarheid van ruimtelijke ontwikkelingen worden in beginsel op gemeentelijk niveau genomen. In dit uitgangspunt lijkt vandaag de dag op het eerste gezicht weinig veranderd. Zowel de huidige Wet ruimtelijke ordening (Wro) als de aankomende Omgevingswet zijn opgebouwd volgens het principe 'decentraal, tenzij'. Gedurende de afgelopen decennia is het publiekrechte...

Door de toenemende vraag naar vliegverkeer in Nederland is luchthaven Lelystad voornemens om uit te breiden. Gelet op de stikstofproblematiek is het de vraag in hoeverre dat mogelijk is. De natuur in Nederland kampt namelijk met een stikstofoverbelasting. Een teveel aan stikstof is gevaarlijk voor de natuur. De Veluwe is één van de stikstofoverbelaste natuurgebieden in Nederland. Uit het milieueffectrapport dat is opgesteld naar aanleiding van de voorgenomen uitbreiding blijkt dat als gevol...

Elke bouwrechtjurist zal vroeg of laat te maken krijgen met digitalisering. Digitalisering van informatie in zowel de ontwerp- en uitvoeringsfase alsook gedurende onderhoud en exploitatie vindt inmiddels op grote schaal plaats. Eén van de meest voorkomende vormen van digitalisering van en in het bouwproces is het gebruik van Building Information Modelling (BIM).

Dit handboek gaat in op de juridische aspecten van werken en contracteren met BIM en behandelt een groot aantal onderwerpen die voo...

De digitale transformatie van het bouwproces is in volle gang. Slimme woonwijken, digital twins, augmented reality. Het zijn voorbeelden van de opmars van digitale ontwikkelingen in de bouw. Het VBR preadvies van dit jaar zal volledig in het teken staan van deze digitale technologieën en wat zij voor de bouwjurist in de dagelijkse praktijk betekenen. Prof. dr. ir. Arjen Adriaanse en dr. Hans Voordijk geven een schets van het uitgebreide landschap van technologieën in bouwprocessen. Prof. mr...