In de jaren zeventig was Rudi Künzel een van de pioniers in de mentaliteitsgeschiedenis. In deze essays zet hij dat onderzoek voort. Hij belicht middeleeuwse groepsculturen en laat zien hoe in middeleeuwse teksten emoties en mondelinge overlevering te achterhalen zijn.

‘Moeders, mystici en maîtresses’ van Luit van der Tuuk gaat over de vroegmiddeleeuwse vrouwen die zich niet bij hun door mannen bepaalde rol neerlegden, maar een eigen lijn trokken. Zij bewezen dat de verhouding man-vrouw verre van zwart-wit is, en daarmee zijn ze nog steeds een bron van inspiratie voor vrouwen die vandaag de dag voor emancipatie strijden.

In alle periodes van de geschiedenis wordt de rol van de vrouw onderschat en onderbelicht. Dit geldt misschien nog het meest voor de ...

In 2016 is het precies 1300 jaar geleden dat Bonifatius met een vrachtvaarder vanuit Londen vertrok naar het vasteland van Europa, om in Dorestad – het Rotterdam van de achtste eeuw – van boord te gaan. Zijn missie: het evangelie verkondigen en hier een kerkelijke organisatie opbouwen.

Bonifatius' komst had grote gevolgen voor de ontwikkeling van Dorestad en Utrecht, en daarmee voor de vroege geschiedenis van Nederland. Het Comité Bonifatius-Dorestad gedenkt de komst van Bonifatius op 5...

In ‘De Vikingtijd’ vertelt topauteur Luit van der Tuuk over de tot de verbeelding sprekende Noormannen en Vikingen. Tussen de negende en elfde eeuw teisterden de Noormannen en Vikingen onze kusten en de delta’s van de Schelde, de Maas en de Rijn. Wie waren deze avontuurlijke zeevaarders? Wat kwamen zij doen in de Lage Landen? Aan de hand van talloze archeologische vondsten reconstrueert Luit van der Tuuk in ‘De Vikingtijd’ het leven en de leefwereld van de Vikingen.

’De Vikingtijd...

De middeleeuwen: een donkere periode waarin geweld regeert en mannen de samenleving domineren. Vrouwen komen er amper aan te pas, zo luidt het cliché. Dit boek brengt een ander verhaal. ‘Wijven’, het middeleeuwse woord voor vrouwen, zijn het hoofdpersonage. In de Lage Landen hadden vrouwen veel rechten, die ze gebruikten om handel te drijven, hun mening te verkondigen en hun wil door te drukken.

'Wijvenwereld' hangt een verrassend beeld op van de late middeleeuwen, de periode tussen 1250...

Van gewone middeleeuwers zijn nauwelijks geschreven documenten overgeleverd. Hoe zij dachten over de leer van de kerk, weten wij dus niet uit de eerste hand. Toch valt er wel iets te zeggen over de manier waarop mensen in huiselijke kring en maatschappelijk leven uiting gaven aan hun geloof. Dit boek beschrijft en verbeeldt de religieuze cultuur aan de hand van voorwerpen, zoals aardewerken heiligenbeeldjes, simpele gebedenboekjes en prachtig ge llumineerdegetijdenboeken, pelgrimsinsignes, ...

Elke dag worden er miljoenen boeken gedrukt. In de middeleeuwen was het anders. Een boek was zo kostbaar als een stenen huis, niet bedoeld om er slordig mee om te springen. Boeken lagen veilig in een kist of aan een ketting. Alleen wie veel geld had, kon zich boeken permitteren. Het waren echte pronkstukken.

Er kwam heel wat handwerk aan te pas: de perkamentmaker maakte de dierenhuiden schrijfklaar, de kopiist schreef letter voor letter over en de rubricator duidde de hoofdletters aan. Daarn...