Het onstuimige jaar 2021 door de lens van (politiek) fotograaf Bart Maat, met een essay van Leonard Ornstein.

2021 start met de val van het kabinet-Rutte III. Dit vormt het begin van de uitbarsting van een politieke vulkaan met een enorme rookpluim.

De chaos op het Binnenhof is compleet als de inmiddels beroemde foto van Bart Maat wordt gepubliceerd. Hij fotografeert op 25 maart verkenner Kajsa Ollongren die met haar paperassen onder de arm gehaast de Stadhouderskamer verlaat richting diensta...

Hoe Ludwik Fleck de nazi’s om de tuin leidde in een wetenschapsfilosofisch experiment.

Begin 1944 werd de Joodse arts en wetenschapsfilosoof Ludwik Fleck (1896-1961) gedeporteerd naar Buchenwald. Hij moest daar leidinggeven aan een team dat onder doodsbedreiging onderzoek deed naar een vaccin tegen vlektyfus. Na de oorlog beschreef Fleck hoe een ‘Nederlandse student biologie’ en andere wetenschappelijke dwangarbeiders destijds dachten dat ze op de goede weg waren. Fleck wist beter, maar...

Hoe de wetenschap en haar beoefenaars het verschil kunnen maken in de economische politiek.

In Grenswerk. Economen tussen wetenschap en politiek beschrijft voormalig Tweede Kamerlid, geoloog en econoom Jan Middendorp het samenspel tussen wetenschap en politiek aan de hand van het denken en doen van twee Nederlandse economen uit de tweede helft van de vorige eeuw: Jelle Zijlstra en Johannes Witteveen.

De academici, politici en monetaire beleidsmakers Zijlstra en Witteveen botsten bijna vier de...

De Weimarrepubliek werd in 1918 geboren onder een weinig gelukkig gesternte, aan het einde van een verloren oorlog en te midden van een revolutie. Toen Hitler in 1933 aan de macht kwam ging deze Duitse democratie al ten onder.

Toch was de Weimarrepubliek veel meer dan een voorspel tot het Derde Rijk. Ze staat ook voor de emancipatie van vrouwen en Joden, een moderne verzorgingsstaat, het Bauhaus, de Dreigroschenoper en de boeken van Alfred Döblin en Thomas Mann. In dit boek wordt de Weimarr...

De veelgelezen rubriek op de Achterpagina van NRC, nu gebundeld.

Karel de Grote, Lodewijk de Zonnekoning en Ivan de Verschrikkelijke kent iedereen wel, maar er zijn nog veel meer heersers met opvallende bijnamen – en die zijn meestal een stuk vermakelijker én veelzeggender dan de bijnamen van deze grootheden.

Bart Funnekotter dook de geschiedenis in en selecteerde de vijftig vorsten met de meest in het oog springende bijnamen. Wat waren de helden- of schurkendaden die ertoe leidden dat zij ...

Of het gaat om de stijgende zeespiegel, de landbouwtransitie of gezondheidsvraagstukken - voor alle maatschappelijke opgaven zijn inzichten nodig die bedrijven, overheden en inwoners verder helpen. Die inzichten komen bij uitstek uit de koker van hogescholen; zij vormen via praktijkgericht onderzoek de brug tussen (wetenschappelijke) kennis en de beroepspraktijk. Lectoren, docent-onderzoekers en studenten laten zich voeden met vragen uit de samenleving en verrijken die samenleving met hun ant...

De geschiedenis van Oosterbeek is in voorbije decennia regelmatig beschreven. Dit gebeurde meestal via thema’s als de Slag om Arnhem, het dorp als kunstenaarskolonie, het landschap en het wel en wee van de elite. Nooit is er op de geschiedenis van het dorp ingegaan zoals in dit boek. 

De schrijver heeft hier vooral gekozen voor de geschiedenis van de inwoners, waarbij hij ze in verschillende beroepsgroepen indeelde om een enigszins helder overzicht te verkrijgen. Dit alles met als leidraad...

Nu in de bioscoop als 'Denial' met in de hoofdrol Rachel Weisz!De Amerikaanse historica Deborah Lipstadt noemde haar Engelse collega David Irving "een van de gevaarlijkste woordvoerders van de Holocaustontkenners". Irving klaagde haar aan wegens smaad. Hij deed dit in Engeland, waar de bewijslast bij de beklaagde ligt. Dat alleen al had aanleiding kunnen zijn om een schikking te treffen, maar Lipstadt besloot het gevecht aan te gaan. Dit betekende een tijdelijke verhuizing naar Engeland, vier...

Het begrip ‘identiteit’ beroert, verbindt en verdeelt. Het gaat dan om hoe de eigen natie een bepaalde identiteit uitdraagt, hoe leden van die natie daaraan moeten conformeren, om genderidentiteit, om uiterlijke kenmerken van mensen. Die laatste twee worden soms samengebracht onder de noemer ‘woke’, als verzet tegen discriminatie op basis van gender, beperking of ras. Wetenschappers bestuderen deze fenomenen als nooit tevoren. Populaire politici en opiniemakers schrijven er boekjes ov...

In 2023 is het driehonderd jaar geleden dat Antoni van Leeuwenhoek overleed. Met zijn zelfgemaakte microscopen en zonder formele wetenschappelijke achtergrond slaagde deze ‘burger van Delft’ erin een wereld zichtbaar te maken die nog nooit iemand had gezien. Als eerste zag hij levende spermacellen, de wriemelende massa ‘kleine dierckens’ in een waterdruppel en de nog kleinere microwezens die we later bacteriën zijn gaan noemen. Hoe speelde hij dat klaar? En wat dreef hem?

In Antoni. ...