Schizofrenie is de meest pregnante vorm van waanzin. Waanzin spreekt tot de verbeelding en schrikt af. Maar wat is waanzin? De handboeken psychiatrie vatten hem op als een defect, een tekort. Ook de psychoanalyse ontsnapt niet helemaal aan een negatieve bepaling van waanzin. Paul Moyaert gooit het in Schizofrenie over een andere boeg. In het spoor van de Franse filosoof Gilles Deleuze verkent hij de waanzin vanuit zijn eigen kracht, vanuit zijn vermogen zich te organiseren binnen het kader va...

"Het gaat erom een waarheid te vinden die voor mij waarheid is, de idee te vinden waarvoor ik wil leven en sterven."

Met deze woorden schreef de jonge Søren Kierkegaard (1813-1855) zich de onsterfelijkheid in. Ze zijn ontleend aan zijn dagboekaantekeningen die hij in de zomer van 1835 in Gilleleje schreef, en vormen de kiem van een omvangrijk en invloedrijk oeuvre in de geschiedenis van de wijsbegeerte en de theologie.

In Kierkegaards dagboeken wordt het fameuze 'Gilleleje-fragment' voorafge...

Fernweh, of het verlangen naar verre einders: kan het najagen daar van verlossing brengen of troost? In het essay Filosoferen in de tropen reflecteert auteur en doctor in de wijsbegeerte Elisabeth Van Dam, aka DOLLY BING, vanuit een gloeiende levenservaring. Lijden en rouw deden haar, samen met haar dochtertje en een nieuwe partner, naar een tropische, paradijselijk aandoende topos verhuizen. Haar ontmoeting met de restanten van het regenwoud van de Braziliaanse Mata Atlantica aan de over wel...

Haruki Murakami heeft de wereld betoverd met zijn indringende literatuur. Hoe komt het dat zijn verhalen zoveel mensen raken? Alleen omdat het spannend en goed geschreven is, of spreekt de Japanner ook op dieper niveau aan?Ype de Boer laat zien dat Murakami's verhalen ons iets kunnen leren over een fundamentele gespletenheid in het menselijk bestaan. Aan de hand van de mysterieuze sferen vol levende schaduwen, belichaamdelogo's en magische dieren, illustreert De Boer hoe de ontwikkeling die M...

Soms lijkt het alsof je leven in de sterren staat geschreven. Alsof het zaad- en eicelletje van je ouders voorbestemd waren te versmelten. Alsof het lot jou en je geliefde bij elkaar bracht. Die schijn bedriegt: wij banen ons een weg in een landschap van mogelijkheden. Wat als je die andere weg was ingeslagen?

Filosoof Jeroen Hopster buigt zich over deze 'wat als'-vraag. Hij betoogt dat 'wat als'-vragen over het leven, over de geschiedenis en over de evolutie meer zijn dan speculatieve gedac...

De medische wereld stelt ons voor talloze uitdagingen:

genetica, neurowetenschappen, predictieve geneeskunde,

de impact van leefstijl, medicalisering... Het lijstje is

lang en vraagt om diepgaande analyses. Het terrein van

de medische fi losofi e en ethiek probeert daarop een

antwoord te bieden door te kijken naar wat er vandaag en

morgen op het spel staat. Maar ook door terug te blikken

in onze denktradities en vast te stellen dat fi losofi e en

geneeskunde meer met elkaar te maken hebben da...

We dolen rond in een onoverzichtelijke tijd en weten geen raad met ons mateloos vertrouwen in de dominerende markteconomie en in heel die uit zijn voegen gerukte technologie. Kopieën van elkaar en tegelijkertijd

uiteengereten. Zou gebrek aan hartstocht en gemis aan gemeenschappelijkheid onze beschaving op de helling zetten?

Søren Kierkegaard en Ludwig Wittgenstein zijn de belangrijkste denkers van de vorige twee eeuwen. Naast een vlijmscherpe tijdsdiagnose, de teloorgang van individuele aut...

Verschenen in de serie: Søren Kierkegaard Werken

Wat is dat voor ziekte die "tot de dood" is? Het is de ziekte van de vertwijfeling. Aan de hand van het pseudoniem Anti-Climacus gebruikt Kierkegaard een uiterst scherp scalpel om zijn diagnose te stellen. Geduldig analyserend legt hij laag na laag de verschijningsvormen van de vertwijfeling bloot. Daarbij stoot hij op verschillende vluchtwegen die mensen gebruiken om hun vertwijfeling, of die nu bewust is of niet, al dagdromend te verdoezelen...

Samengesteld door Jacques De Visscher en Jean-Pierre Monsieur

Met een voorwoord van Wil Derkse

Goede muzikanten willen hun instrument beheersen, zoals tekenaars virtuoos met pen of potlood wensen om te gaan. Voor de muziek of de tekening die hun dierbaar is, oefenen ze dagelijks. Ze willen hun vaardigheid niet verwaarlozen, tegelijk weten ze best dat het bij dit inoefenen uiteindelijk niet om die vaardigheid op zich gaat, maar omwille van de zaak.

Als denker was Cornelis Verhoeven, in 1979 l...

Zijn wij moreel verantwoordelijk voor onze daden? Zo ja, begaan we die dan uit vrije wil? En wat is nu precies een vrije wil? Nog steeds breken filosofen zich het hoofd over die vraag. Het eeuwenoude debat daarover verkeert in een impasse, mede doordat er geen werkbare definitie van een vrije wil is.

In 'De redding van de vrije' wil doorbreekt Rob Wiche deze impasse. Daartoe geeft hij eerst de huidige stand van zaken weer om ons vervolgens langs enkele van de grootste denkers uit heden en ver...