Hoe worden we humaan? Door eerst maar eens af te rekenen met het inhumane. Geen achttiende-eeuwse denker gaat zo principieel en verontwaardigd tekeer tegen het kolonialisme, racisme en het idee van de Europese superioriteit als Johann Gottfried Herder. Hij was een leerling van Immanuel Kant, maar bekritiseerde diens rassenleer. Hij raakte bevriend met Goethe, die aan zijn romanfiguur Faust trekken van de expressieve Herder meegaf.

In dit boek vinden we de belangrijkste fragmenten uit Herders ...

De dichterlijk-filosofische bespiegelingen in deze bundel gaan over allerlei weefsels, over de politieke weefsels, de parlementsverkiezingen van 2023, de opkomst van rechts-conservatieve partijen en de kabinetsformatie. De bespiegelingen gaan ook over ‘het leven’ (het leven van de auteur, dat van anderen), over filosofische en sociale structuren, weefsels, vlechtwerken en over dichters en filosofen.

De bespiegelingen spelen zich voor een deel in de verbeelding van Krijgsman af, want in De...

Sushi, manga, karaoke, judoscholen en Toyota’s: Japan is niet meer weg te denken uit het Nederlandse straatbeeld. Ondertussen genieten we in musea van verfijnde blokdrukkunst uit Tokyo en liggen de boekhandels vol vertaalde literatuur uit het ‘land van de rijzende zon’. Toch zullen weinig mensen een antwoord hebben op deze vraag: ‘Hoe denkt een Japanner?’

Japanse filosofie vult de leemte in onze kennis op. In dit overzicht staan de drie grote premoderne denktradi...

Deze twee vroege teksten vormen de kiem waaruit Nietzsches hele oeuvre zich ontwikkelde.

In De filosofie in het tragische tijdperk van de Grieken stelt Nietzsche Heraclitus’ leer van het worden (‘We stappen niet tweemaal in dezelfde rivier’) tegenover Parmenides’ leer van het zijn. Hij legt hij uit dat wording mogelijk is dankzij de strijd tussen onverzoenlijke tegenstellingen als man-vrouw, hitte-kou, zomer-winter, wit-zwart. Deze ‘eenheid van tegendelen’ is kenmerkend voor Hera...

Genealogie van de moraal dankt haar bestaan aan twee traumatische gebeurtenissen. In het najaar van 1882 wees Lou Salomé Nietzsches huwelijksaanzoek af en ging er vandoor met zijn beste vriend, Paul Rée. Enkele maanden later overleed Nietzsches voormalige idool, Richard Wagner, de componist die zich als een vader over hem had ontfermd, maar die hem later zwart maakte tegenover anderen zonder dat Nietzsche het wist. Nietzsche ontdekte het verraad van Rée en Wagner op hetzelfde moment. In de...

In Leven zonder God onderzoekt Rik Peels het atheïsme vanuit een nieuw perspectief, dat verder gaat dan het sterk gepolariseerde debat over argumenten voor en tegen het bestaan van God. Volgens Peels zijn er bepaalde idealen en ervaringen die de stap naar het atheïsme verklaren. Zowel religieuze als niet-religieuze lezers kunnen verdieping vinden in de vaak besproken argumenten tegen het geloof in God. Deze nieuwe kijk op het atheïsme geeft het debat over God een nieuwe dimensie en draagt ...

In Een brug naar God stelt René van Woudenberg, hoogleraar Epistemologie en Metafysica aan de Vrije Universiteit, dat geloof in God en wetenschap uitstekend samengaan. Veel mensen zien de twee als concurrerende grootheden, maar dit boek laat zien hoe geloof en wetenschap elkaar kunnen omarmen en dansen op de grens van het onbekende. Deze nieuwe harmonie is essentieel om de betekenis van ons bestaan te doorgronden en opent de deur naar baanbrekende nieuwe perspectieven op het leven.

De westerse beschaving is haar geloof in verlichting verloren: de overtuiging dat de menselijke rede de wereld steeds kan verbeteren door wetenschap, het vrije woord en democratie. Lange tijd werd dat geloof uitgedragen door ‘progressieve’ mensen – dat was wat het woord betekende –, maar

diezelfde progressieven hebben op talloze domeinen verraad gepleegd aan de waarden van de verlichting, die ongeziene ideeënrevolutie die ontstond in West-Europa.

De westerse moderniteit helpt de plan...