Kunnen we leren van de geschiedenis? Wat verbindt ons, en wat drijft ons uiteen? Deze vragen staan centraal in Onderhuidse verhalen. Essays over verleden en vervreemding.

Tien denkers vragen zich in tien persoonlijke verhalen af wat we weten van onze eigen geschiedenis, en hoe we ons beter tot elkaar kunnen verhouden. De geschiedenis wordt immers niet alleen geschreven door overwinnaars, ze wordt ook opgetekend door onderdrukkers. Het is dankzij persoonlijke vertellingen dat we vergeten gesch...

Wie als een Socrates de markt op gaat speelt hoog spel. Je hebt lef en overtuiging nodig om mensen uit te dagen tot een filosofisch gesprek. Wat houdt het goede leven voor hen in? Klopt hun manier van kijken wel helemaal? En hoe betrek je gesprekspartners bij hun zelfonderzoek?

In Hoog spel laten tientallen filosofieprofessionals je zien hoe je met anderen op filosofisch onderzoek uitgaat. Meer dan honderd praktijkwijzers staan je bij om in welke sector van de maatschappij dan ook aan de slag...

Dat een misdadiger straf verdient, vinden we vanzelfsprekend. Het strafrecht is volledig gebaseerd op deze aanname. En de wil om te straffen is diep in onze maatschappij verankerd.

Rechtsfilosoof Clara Wichmann (1885-1922) zet een streep door dit argument. Als we werkelijk begaan zijn met het verminderen van misdaad, dan moeten we kijken naar de oorzaak van de misdaad. Dan blijkt dat elke rechtsstaat haar eigen misdaad voortbrengt. Wichmann ontmaskert het vermeende recht tot straffen als diep...

Wie de moderne tijd wil begrijpen, kan moeilijk om Immanuel Kant (1724-1804) heen. Zijn werk belichaamt het gedachtegoed van de Verlichting en beschrijft de grenzen van ons kennen en handelen. Het westerse beeld van de mens als zelfstandig, rationeel handelend wezen is voor een belangrijk deel aan Kant te danken.

In De essentie van Kant introduceert kenner Jabik Veenbaas het leven en de belangrijkste thema’s in Kants werk. In begrijpelijke taal neemt Veenbaas je mee door de ontwikkeling van...

“Zet je masker af, geef jezelf de tijd

om jezelf te zijn en te propageren

zonder arrogant te zijn.”

Hoe kunnen we ontsnappen aan de tweedeling mens-natuur? Wat betekent natuurbescherming als we de natuur niet langer opvatten als de omgeving die ons omringt, en beseffen dat beschermen voortkomt uit paternalisme? In een vurig betoog voert Baptiste Morizot ons naar zijn antwoord. Wij zijn deel van een weefsel van ‘het levende’: mensen en andere levende wezens, zoals bomen, planten en micro-organismen, die onderling samenhangen. Iets wat groter is dan wijzelf kunnen we niet beschermen. Wel ...

Is het idee van een leven na de dood slechts fantasie of is het een

realiteit? Deze vraag staat centraal in Het raadsel van de onsterfelijke

ziel. De ‘officiële’ wetenschap huldigt het standpunt, dat alleen de

stoffelijke wereld werkelijk is en dat geestelijke verschijnselen, zoals

denken en bewustzijn, voortkomen uit onze hersenen.

Deze hypothese leek in de 18e en 19e eeuw nog plausibel, maar mede

sinds de ontwikkeling van de kwantumfysica in de 20e eeuw is ze

volledig achterhaald. Zoal...

In zijn nieuwe essay ‘De palliatieve maatschappij’ werpt Byung-Chul Han een kritisch licht op onze hedendaagse maatschappij. Dit essay gaat over ‘algofobie’ – een alomtegenwoordige angst voor pijn. Aan conflicten en controversen, die tot pijnlijke gesprekken leiden, wordt in onze samenleving steeds minder ruimte geboden. Zelfs liefdespijn is iets waar we bang voor zijn. Ook de politiek is in de greep van dit fenomeen. Conformiteitsdwang en consensusdruk nemen de overhand. Met het oo...

'Mijmeringen in de schaduw' bundelt de laatste reflecties van de Vlaamse filosoof Ulrich Libbrecht. Vanuit een ruim referentiekader van oosterse en westerse filosofie, natuurwetenschappen en spiritualiteit denkt hij na over de huidige westerse context en over zijn eigen levenseinde. Hierbij stelt hij de grote vragen naar oorsprong en zingeving, naar natuur en ethiek, naar religie, kunst en technologie. De antwoorden vindt hij vaak in het verrassend samenbrengen van inzichten uit andere levens...

In 2023 vieren we dat volksschrijver Gerard Reve honderd jaar geleden is geboren. Alle reden om de donkere eindejaarsdagen te verlichten met een filosofisch boek over Reves hoofdwerk, De Avonden.

Filosoof (en reviaan) Mathieu Berteloot filtert een tiental filosofische vragen uit De Avonden, en beantwoordt ze in de vorm van een essay. Aan het eind van ‘We zijn vanmiddag ongewoon diepzinnig’ ben je niet alleen Reve meer gaan waarderen, maar heb je ook nagedacht over belangrijke vragen als '...