De gebruiksruimte is de ruimte, die juridisch verdeeld kan worden, voor het veroorzaken van effecten op de fysieke leefomgeving. Het beleidsmatig inzetten van 'gebruiksruimte' door overheden kan in de Omgevingswet van grote toegevoegde waarde worden voor het bereiken van het centrale doel van de wet: een (optimale) balans tussen het beschermen en benutten van de fysieke leefomgeving, in het licht van de doelen die een (decentrale) overheid heeft.

Waarom en hoe kan dit concept daarbij behulpz...

Bij gebiedsontwikkeling is sprake van een gecombineerde ontwikkeling van één of meer functies, mede in relatie tot het omliggende openbare gebied. De essentie van gebiedsontwikkeling is het integrale karakter van de opgave, ongeacht de schaal waarop de ontwikkeling plaatsvindt. Gebiedsontwikkeling is daarmee een verzamelnaam voor vele typen ruimtelijke veranderingsprocessen ten behoeve van onder meer woningbouw, bedrijventerreinen, natuur en agrarische functies.

De afgelopen jaren is het k...

De eliminatieregel in het onteigeningsrecht staat de voorbije jaren in het brandpunt van de belangstelling. Dat is niet alleen in Nederland het geval, maar ook in België. In deze preadviezen gaan Procee en Verbist in grote mate van detail in op aard en werking van de eliminatieregel in deze beide landen. Zij volstaan daarbij niet met een analyse van het verleden, maar beschrijven ook het heden en kijken zelfs naar de toekomst. Daarmee combineren de preadviezen wetenschappelijke degelijkheid ...

In Nederland bestaan ruim 300 woningcorporaties. Zij zijn samen verantwoordelijk voor zo’n 2,4 miljoen huurwoningen. Woningcorporaties spelen dus een belangrijke rol bij het in stand houden en vergroten van de woningvoorraad. In die hoedanigheid hebben zij te maken met de Omgevingswet die per 1 januari 2024 in werking is getreden. Gezien de specifieke taak van woningcorporaties bij het realiseren en exploiteren van woningen in bepaalde categorieën als belangrijk onderdeel van de fysieke le...

Het gebruik van grond is noodzakelijk om bepaalde publieke doelstellingen te realiseren, bijvoorbeeld de aanleg van woonwijken, industrieterreinen en wegen. Lang niet alle grond in Nederland is in eigendom van de overheid. Dat betekent dat de genoemde doelstellingen dikwijls (gedeeltelijk) op grond van particuliere eigenaren moeten worden gerealiseerd. Het zelfrealisatierecht houdt in dat particuliere eigenaren - vanwege hun eigendomsrecht op de grond - in principe het eerste recht hebben om ...

In het planschaderecht blijft op grond van art. 6.2, lid 1 van de Wet ruimtelijke ordening (Wro) de binnen het normaal maatschappelijk risico vallende schade voor rekening van de aanvrager. Om in een concreet planschadegeval te kunnen beoordelen of de schade tot het normaal maatschappelijk risico behoort, is onder meer van belang of de schadeveroorzakende planologische ontwikkeling als een ‘normale maatschappelijke ontwikkeling’ kan worden beschouwd.

In dit cahier wordt verkend welk doel ...

Ruimtelijke ordening is in Nederland van oudsher een gedecentraliseerd verschijnsel. Juridisch bindende beslissingen over de (on)toelaatbaarheid van ruimtelijke ontwikkelingen worden in beginsel op gemeentelijk niveau genomen. In dit uitgangspunt lijkt vandaag de dag op het eerste gezicht weinig veranderd. Zowel de huidige Wet ruimtelijke ordening (Wro) als de aankomende Omgevingswet zijn opgebouwd volgens het principe 'decentraal, tenzij'. Gedurende de afgelopen decennia is het publiekrechte...

Binnen het geheel van het omgevingsrecht neemt het grondbeleidsinstrumentarium een eigen plaats in. Grondbeleidsinstrumenten richten zich op de verwerving van onroerende zaken door overheden en reguleren de financiële gevolgen van wijzigingen in het omgevingsrechtelijke kader, als gevolg waarvan bijvoorbeeld ten opzichte van het voorheen geldende kader bouwmogelijkheden ontstaan of juist vervallen.

In deze uitgave ‘Parlementaire geschiedenis grondbeleidsinstrumentarium Omgevingswet’ word...

Hoe kunnen gemeenten het omgevingsplan gebruiken voor de realisatie van klimaat- en energiebeleid? En in welke mate kunnen daardoor ook (on)voorwaardelijke verduurzamingsverplichtingen aan gebouweigenaren worden opgelegd? Deze bouwrechtmonografie is een weerslag van onderzoek naar de juridische begrenzing van gemeentelijke sturing op de energietransitie. Daarin komt aan de orde hoe die sturing zich verhoudt tot de Omgevingswet en sectorale energiewetgeving en de in hoeverre privaatrechtelijke...