Betogingen tegen het gebruik van plastic. Paniek

Betogingen tegen het gebruik van plastic. Paniek over dramatisch dalende biodiversiteit. Zorgen om de leefbaarheid van de oceanen. Onrust over klimaatverandering. Vandaag? Nee, in 1972. De milieucrisis is ouder dan veel mensen denken, en de wetenschappelijke en politieke strijd erover is dat evenzeer. De planeet gaat eraan, riepen onheilsprofeten destijds. Nee, susten vooruitgangsgelovigen: wetenschap en techniek zullen ons redden. Aanleiding v...

Vanaf het moment waarop Hella Haasse, 20 jaar oud, zonder haar ouders vanuit Nederlands-Indië vertrekt om in Nederland te studeren, schrijft ze brieven aan hen. Vertelt ze eerst over de eenzaamheid en onwennigheid in Amsterdam, vol hilarische anekdotes, al snel is er geen briefverkeer meer mogelijk vanwege de oorlog. Haar vader en moeder, ieder in een ander jappenkamp geïnterneerd, lezen pas jaren later hoeveel ingrijpends er in Hella’s persoonlijke leven is gebeurd. De ontmoeting met Jan...

Ibtihal Jadib schrijft sinds 2016 columns voor Volkskrant Magazine, eerst onder het pseudoniem Hayat, maar sinds 2018 onder eigen naam. Haar columns zijn scherp, ongemeen geestig en sprankelend. Ze schrijft over alles wat er in het leven zoal voorbijdendert: een bijzonder museumbezoek met haar ouders, deftige contactadvertenties in de krant, de door haar kinderen opgedrongen poes, praktische boerkamode en vrouwen die maar blijven zeuren over abortusrechten. Met een twinkeling pent ze haar obs...

Oekraïne ligt op het westelijke uiteinde van de Eur-aziatische steppe, daar waar keizerrijken en werelddelen elkaar ontmoeten. De Romeinen, de Vikingen, de Ottomanen, de Habsburgers, de Russen, de Duitsers: zij allen woonden en vochten hier, en lieten hun sporen na in het landschap, de cultuur, de taal. In het gezaghebbende De poorten van Europa schrijft Serhii Plokhy de geschiedenis van het land, van de prehistorie tot de Russische annexatie van de Krim en de invasie van de Donbas.

Door zijn...

Wat doe je als je denkt dat het avontuur uit je leven is verdwenen?
Met deze vraag begint Brigitte Ars een persoonlijke zoektocht naar de avonturier in onszelf en een avontuurlijk leven. Die tocht voert langs friluftsliv – de liefde en filosofie van de Noren voor het buitenleven – bij de Noorse fjorden via The Explorers Club in New York naar het Engelse Exmoor Park. Ze praat met avonturenexperts, psychologen en filosofen, bezoekt avonturenworkshops en -conferenties en legt voor ons al d...

De oppervlakte van God, de zijwindgevoeligheid van de optelsom, de invloed van vissenstaarten op de golfslag van de zee: de ’Patafysica is een vrolijke wetenschap.

Het Carnaval van het Zijn behandelt de geschiedenis van het Franse Collège de ’Pataphysique. Maar ook de invloed van de ’Patafysica op Nederlandse kunsten komt aan bod. Rudy Kousbroek noemde de ’Patafysica ‘de ultieme bevrijding van het irrationele denken’, Gerrit Komrij prees de ‘al naar believen zinloze of uiterst ...

In haar piepkleine, halfverzonken woonhuis annex atelier aan de Amsterdamse Prinsengracht illustreerde Mance Post (1925-2013) meer dan honderd kinderboeken. De dierenverhalen van Toon Tellegen bijvoorbeeld, de Waaidorp-serie van Annie M.G. Schmidt en de Madelief-boeken van Guus Kuijer. Door haar werk waren ook de boeken van An Rutgers van der Loeff, Rita Verschuur en Martha Robinson uit duizenden te herkennen. Haar zachtmoedige potlood tekeningen, krachtige lino’s en speelse penseelillustra...

De zee is een bron van vertellingen. Mythen, sagen, sterke verhalen. Sommige op waarheid berustend, andere helemaal verzonnen. Een Oudnoors geschrift uit de dertiende eeuw, de Koningsspiegel, houdt ons al voor dat mensen geneigd zijn te denken dat alleen waar kan zijn wat ze zelf gezien hebben. De nautische geschiedschrijving staat vol voorbeelden.

Amerigo Vespucci’s maansafstandmeting in 1499, de eerste ooit, is nog steeds omstreden. Het Nova Zembla-verschijnsel, het vroegtijdig weerzien me...

Vanaf het moment dat Willem van Oranje op zijn elfde het ouderlijk huis verliet, was hij altijd onderweg. Hij woonde nu eens in Breda, dan weer in

Brussel, Delft, Vlissingen, Geertruidenberg of Antwerpen. Al in zijn jeugd bracht hij veel tijd door op het slagveld, maakte hij lange veldtochten, en was

hij betrokken bij belegeringen en verwoestingen. Tegelijkertijd zette hij nieuwe steden op de kaart, stichtte hij scholen en nam hij het initiatief tot de

oprichting van de Universiteit van Leiden.

Het reisboek van Willem van Oranje geeft aan de hand van kaarten en vele illustraties een beeld van een opwindend en rusteloos bestaan. In zijn leven legde Willem van Oranje vele tienduizenden kilometers af, te paard of in een koets. En dat in een tijd dat de meeste mensen hun geboortestreek zelden of nooit verlieten. Het reisboek is tevens een gids langs de landschappen en gebouwen die door Willem van Oranje hun vorm kregen, en laat zien met welke uithoeken van Europa hij in contact stond, van Lissabon tot Constantinopel, en van Kopenhagen tot Rome. Ook biedt Het reisboek een vogelvlucht over de vele brandhaarden in de beginjaren van de Nederlandse Opstand: van Heiligerlee en Jemmingen tot Gent en Brugg...

Decennialang gold prins Bernhard als oorlogsheld en symbool van het verzet, totdat zijn imago in de jaren zeventig onherstelbare schade opliep door de Lockheed-affaire. Zijn toegankelijkheid voor ‘onoorbare verlangens en aanbiedingen’, zoals de onderzoekscommissie het in 1976 verwoordde, werd met terugwerkende kracht ook van toepassing geacht op zijn gedrag tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar hoe terecht was deze veranderde kijk op Bernhards jongere jaren?

In Bernhards oorlog laat veelge...