In de jaren 1441-1880 kende polder Nieuw-Reijerwaard vier opeenvolgende waterbeheersingssystemen. Deze systemen worden door Bertus Wouda beschreven. Het gaat dus niet om die ene poldermolen of die ene boezem, want die konden verdwijnen of worden vervangen zonder dat het waterbeheersingssysteem als zodanig veranderde. Een stijgende stand met zinkend land vormt de neerslag van een kleinschalig onderzoek waarin de wisselwerking tussen de landschappelijke en maatschappelijke veranderingen een bel...

Dit vierde Jaarboek biedt de lezer een blik op een aantal interessante aspecten uit de geschiedenis van kasteel Keukenhof. De maritiem deskundige kunsthistoricus Ron Brand behandelt de collectie prenten uit de tweede helft van de achttiende eeuw met scènes uit de Slag bij de Doggersbank (1781) en met bruisende gezichten van zeehavens van de Bataafse Republiek. Verrassend is de vondst in de Keukenhofbibliotheek van een aantal 'stille getuigen' van de huwelijksrelatie tussen het Amsterdamse pa...

In deze rijk geïllustreerde studie wordt vanuit een brede cultuur- en kerkhistorische optiek de ontwikkeling van het doopsgezinde kerklied beschreven gedurende de negentiende en twintigste eeuw. Het betreft een chronologisch geordende ontstaans- en receptiegeschiedenis van de doopsgezinde hymnologie aan de hand van dertien liedboeken, beginnend met de Christelyke Gezangen (1793) en eindigend met het nog als doopsgezind te typeren restant aan liederen in het Liedboek voor de Kerken (1973). De...

Gitzwarte biografie van de man die zonder enig berouw de taken van SS- leider Heinrich Himmler uitvoerde in Nederland.

Hanns Albin Rauter (1895-1949) was tijdens de Tweede Wereldoorlog de meest gevreesde en gehate vertegenwoordiger van de Duitse bezetting in Nederland. Als vertegenwoordiger van Himmler voerde hij zonder mededogen de taken van de bezetter uit. Zo sloeg hij de Februaristaking (1941) en de April-meistakingen (1943) neer, maakte hij jacht op verzetsstrijders en regisseerde hij de...

Praktisch iedereen heeft wel gehoord hoe de Perzische koning Xerxes in 480 voor Christus met een leger van meer dan twee miljoen soldaten Griekenland binnenviel. Bij Thermopylae offerden 300 Spartanen onder koning Leonidas zich op om hun landgenoten de tijd te geven, gemeenschappelijk de verdediging te organiseren. Door eendrachtig samen te werken voor hun vaderland wisten de Grieken de enorme Perzische vloot te verslaan in de zeeslag bij Salamis. Zonder de nationale strijd van Griekenland zo...

Dit is het verhaal van toen Congo nog gewoon Kongo met hoofdletter K heette. Een relaas uit een periode toen men nog geloofde dat kolonisatie vooruitgang betekende en blanken nog een heel andere kijk op zwarten hadden. De hoofdrollen zijn weggelegd voor Brusselaars. Voor Albert Thys, de man die 33 koloniale compagnies stichtte, Joseph Conrad naar the Heart of Darkness haalde en de eerste spoorweg in Kongo aanlegde. Voor burgemeester Karel Buls, die Thys zijn spoorweg mee inhuldigde. Voor jour...

De geschiedenis van een verrassende wetenschap: geesten, telepathie en psychokinese als academische discipline.

Geesten, telepathie en psychokinese associëren we doorgaans niet met wetenschap. Toch bogen parapsychologen zich in de twintigste eeuw in Nederland juist in een academische context over de bovennatuur. Ingrid Kloosterman beschrijft als eerste de bijzondere geschiedenis van de Nederlandse parapsychologie, waarvan de wortels teruggaan tot 1890, toen schrijver en psychiater Frederik v...

Karen Armstrong is de gevierde en geliefde auteur van een indrukwekkend oeuvre over geloof, religie, cultuurgeschiedenis en spiritualiteit. Tot de vele hoogtepunten in haar werk behoren Een Geschiedenis van God, Jeruzalem, Mohammed, De Wenteltrap, De Strijd om God, De Grote Transformatie en Fundamentalisme. Kort na In naam van God, haar grote studie over religie en geweld die onlangs verscheen, keert Karen Armstrong terug naar haar eigen wortels, naar een onderwerp dat haar altijd heeft geïn...