Nadat meisjes in de jaren 1860 tot de nieuwe middelbare scholen waren toegelaten, volgde spoedig hun wens aan de universiteit te kunnen studeren. In Nederland meldden zich in de jaren zeventig de eerste vrouwen: te Amsterdam in 1876. Sindsdien nam hun aantal nog maar heel geleidelijk toe: van 1876 tot en met 1900 werden 115 studentes daar ingeschreven. In de hier geboden ‘biografische schetsen’ probeer ik hun sociale achtergrond te achterhalen, evenals hun vooropleiding, de gekozen studie...

Na de Tweede Wereldoorlog kwamen tussen de 4000 en 5000 vrouwen uit de Sovjet-Unie naar Nederland. Tijdens hun periode van dwangarbeid in Nazi-Duitsland hadden deze zogeheten Ostarbeiterinnen daar een Nederlandse man leren kennen. Vaak ook waren zij in Duitsland met hem getrouwd. In deze bundel beantwoordt de auteur de vraag hoe de Nederlandse autoriteiten tussen 1944 en 1946 met deze vrouwen omgingen. Vooral de hou-ding van het Militair Gezag wordt aan een nader onderzoek onderworpen: in hoe...

De ‘Leibstandarte Adolf Hitler’ was de meest beruchte en beroemde divisie van de Waffen-SS, de gewapende tak van Himmlers SS. De Leibstandarte vocht aan alle fronten. De manschappen namen deel aan de aanval op de lage landen, Frankrijk, de Balkan en later de veldtocht tegen de Sovjet-Unie. In 1944 was de divisie de spil van de gevechten in Normandië en nam het deel aan het beruchte Ardenneoffensief rond kerst 1944. Op het einde van de oorlog werd deze elite-eenheid, welke zich ook schuld...

Na de rampzalige tijden die beschreven zijn in Italië, de donkere eeuwen herrijst Italië vanaf het Millennium uit de as. Eerder dan elders in Europa begint het hart van de steden te kloppen. Bedrijvigheid en handel komen op gang, er ontstaan banken en gilden, plattelandsvolk trekt naar de stad. Het groeiend zelfbewustzijn roept ook het verlangen naar autonomie en eigen instituties op. Tegelijk is Italië diep verdeeld. Duitse keizers proberen met wisselend succes hun macht over het schierei...

Eind december 1941 stuurde de Tsjechische regering-in-ballingschap in Londen twee agenten naar het door de nazi’s bezette Tsjechië. Dit gebeur-de met Britse hulp. Josef Gabcik en Jan Kubis pleegden op 27 mei 1942 in Praag een aanslag op Reinhard Heydrich. Die bezweek op 4 juni aan zijn verwondingen. Deze oorlogsmisdadiger stond toen op het toppunt van zijn macht. Hij was waarnemend ‘rijksprotector’ van Bohemen en Moravië, zoals de nazi’s Tsjechië toen noemden.

Heydrich was bovendie...

Het verste weg van het strijdgewoel bij onze Zuiderburen en de drukte van West- en Zuid-Nederland zou Groningen tijdens de Eerste Wereldoorlog een oase van rust moeten zijn geweest. Het tegendeel is waar. Vanzelfsprekend gebeurde ook in Groningen alles wat de rest van het neutrale Nederland overkwam: mobilisatie, inkwartiering, opvang van Belgische en Franse vluchtelingen, schaarste en distributie van voedsel en allerlei noodzakelijkheden. En een steeds grotere invloed van de overheid op het ...

Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn naar schatting 500.000 Nederlandse jongens en mannen dwangarbeider geweest. Op een bevolking van destijds 9 miljoen was dat een derde van de mannelijke beroepsbevolking, die ver van huis en haard, gedwongen aan het werk was. Vaak in barre leef- en oorlogsomstandigheden. Zeker 30.000 van hen zijn nooit meer thuisgekomen. Zij die na de oorlog weer thuiskwamen, waren zwaar ondervoed en brachten naast allerlei ziekten ook oorlogstrauma’s mee.

Dit deel van onz...

Ver van het front?

Voor veel Nederlanders is de Eerste Wereldoorlog een onbekende periode. Ons land blijft buiten de oorlog. Daardoor geen duizenden doden, geen loopgraven, geen gifgas. Toch hebben de gebeurtenissen om ons heen een enorme invloed. Dit boek geeft een uniek beeld van deze vergeten oorlogsjaren aan de hand van wat gewone mensen meemaken.

Veel Friese mannen worden gemobiliseerd en zijn jarenlang van huis. Tegelijk overspoelen Belgische en Franse vluchtelingen de provincie. In Gaa...

Het gaat in Achterhuis aan de Maas niet in het bijzonder over de verschrikkelijke dingen die de Joodse bevolking van Nederland in de jaren 1940-1945 zijn overkomen, maar vooral over wat Frans en Mien Wijnakker voor een beperkt aantal Joodse mensen hebben kunnen doen om hen die verschrikkelijke dingen te besparen. Hun pastorie in het Brabantse Dieden was, voor tenminste 10 Joodse mensen, vanaf mei/juni 1943 tot en met september 1944, toen het zuiden van Nederland werd bevrijd, uiteindelijk een...

Waar bevond zich de mysterieuze vertrekhaven Portus Itius?

Van jongsaf was Ghislain Beeuwsaert geboeid door de overtochten van Julius Caesar naar Groot-Brittannië. Gefascineerd door het raadsel rond Portus Itius, begreep hij later dat het probleem moest benaderd worden vanuit het oogpunt van de zeiler. Het slagen van Caesars verovering van Gallië werd niet alleen bepaald door veldslagen, ook door schepen. Vroeger werd met dit belangrijk aspect weinig rekening gehouden. Wat wisten de Romeine...