In 430 v.C. probeerde Socrates de ijdele, machtsbeluste Atheense staatsman Alcibiades te leren hoe hij een goed mens kon zijn - en hij faalde op spectaculaire wijze. Alcibiades leidde zijn stad in een kansloze oorlog die Athene verwoestte.

Aan de hand van dit beroemde verhaal geeft Massimo Pigliucci een volledig beeld van de filosofie en cultivering van karakter en deugdzaamheid – wat de Grieken arete noemden. Het boek biedt een antwoord op de cruciale vraag: hoe leiden wij een goed leven?

De Duits-Koreaanse filosoof Byung-Chul Han is een van de belangrijkste denkers van dit moment. In zijn nieuwe boek biedt hij een inspirerend alternatief voor het Vita activa van Hannah Arendt. Inactiviteit is volgens Han namelijk geen ontkenning, geen weigering, niet louter afwezigheid van activiteit, maar een onafhankelijk vermogen. Byung-Chul Han spoort de rijkdom, pracht en magie van nietsdoen op en ontwerpt een nieuwe manier van leven.

In De ongelukkigste uit 1843 schrijft de Deense filosoof Søren Kierkegaard dat het leven van de mens doordrongen is van de tijd. En met de tijd komt het lijden. Juist doordat we het verstrijken van de tijd belichamen, zijn we bijna nooit echt in het nu aanwezig. Sommigen leren daarmee leven door een thuis in het verleden te vinden, anderen in de toekomst. Dubbel ongelukkig is degene die zich de toekomst herinnert of het verleden verwacht. De hedendaagse mens, die niet eens beseft dat hij ner...

Fernando Savater [*1947] is hoogleraar filosofie aan de universiteit van Madrid en een van de meest gelezen filosofen van onze tijd. Hij verwierf grote faam met talrijke internationale bestsellers, zoals «Het goede leven», «Vrijheid, gelijkheid, burgerschap», «Een kleine filosofie van de vrijheid» en «Het avontuur filosofie». Met zijn kenmerkende opbeurende enthousiasme beredeneert Savater in zijn «Een kleine filosofie van het onderwijs» de grote waarde van onderricht en opvoeding.

...

‘Eindigheid’ – de enige zekerheid die we hebben is dat ons leven eindigt. ‘Verzoening’ met het Zijn zoals het zich manifesteert is de andere pool waartussen ons leven plaatsvindt. Verzoening is een fundamenteel instemmen met de wereld en dat brengt innerlijke groei teweeg. Het gaat dan om de grote deugden, om Zijn en Worden, om esthetiek of de ‘liturgie van het leven’. Het woord ‘God’ vermijdt hij het liefst, omdat het geassocieerd wordt met traditionele vormen van religiosi...

Wat maakt de mens menselijk. Volgens Simone Weil is dat een aangeboren gevoel voor het goede en voor liefde. Zowel om die te kunnen ontvangen als te kunnen geven. Dat veronderstelt dat dat alleen in relatie tot de ander kan zijn; en daarin is de ander iedere ander zonder aanziens des persoons. Het gaat om een aangeboren gevoeligheid en daarin zijn alle mensen van de wieg tot het graf onderling gelijk. De mens ervaart dat in het bewustzijn van de kern van zijn wezen, zijn ziel. Bovendien stelt...

Het milieuprobleem is inmiddels tot een van de ernstigste bedreigingen

van de moderne samenleving uitgegroeid. Toch lukt het maar

moeilijk om een effectief milieubeleid van de grond te krijgen. De reden

daarvan, zo is de stelling van dit boek, is dat de milieucrisis met de

inrichting van het sociale bestel als zodanig samenhangt. Het brengt

met andere woorden algemene kenmerken van dat systeem tot uitdrukking.

Te noemen zijn dan onder meer de mateloosheid van de moderne

cultuur (sneller, meer...

‘Een politieke partij is een machine om collectieve hartstochten te produceren. . . . Kreeg de duivel de organisatie van het openbare leven in handen, dan zou hij niets ingenieuzers kunnen bedenken.’

In de winter van 1942, tijdens wat haar laatste levensmaanden zouden worden, schreef de Franse denker Simone Weil een korte en explosieve tekst. Ze onthult scherpzinnig hoe politieke partijen een verstikkende invloed kunnen hebben op het democratisch proces.

Weil stelt de gewaagde vraag: wat ...

In De parasiet laat de Franse filosoof Michel Serres zien dat het leven door en door parasitair is. Leven betekent dat je neemt en er niets of weinig voor teruggeeft. Dat geldt voor kleine microscopische wezens, maar ook voor andere levende wezens zoals dieren, kinderen, belastingadviseurs, landbouwers, filosofen, politici en managers. Kenmerkend voor het parasitaire leven is ondankbaarheid of het uitblijven van compensatie.

Toch blijft Serres niet hangen in moraliseringen. De parasiet is deg...

ChatGPT, zorgrobots, drones en AI – nieuwe digitale technologieën bieden ongekende mogelijkheden, maar stellen ons ook voor radicaal nieuwe problemen. Denk aan TikTok en de schending van privacy of de ethische problemen waarmee toezichthoudende algoritmes ons confronteren. Hoe moeten we ons als mens verhouden tot de technologie? Hoe kunnen we op een ethische manier vormgeven aan de technologieën en de impact die ze hebben?

De gangbare technologieopvatting gaat uit van een fund...