Besturen op universiteiten is er niet gemakkelijker op geworden. De organisaties groeien in omvang en hebben een complexe en uitgebreide structuur. Zijn er algemeen geldende principes te onderscheiden die kunnen dienen als handvatten in die complexiteit?

Universiteiten vragen om deugdelijke leiders en gedegen managers die de kruisbestuiving van kennis, creativiteit en nieuwsgierigheid tussen docent en student op de eerste plek zetten. Deze docent-studentinteracties gelden als de basisbouwste...

Waarom zijn conservatieve en progressieve mensen het zo oneens over politiek en religie? Volgens sociaal psycholoog Jonathan Haidt ligt dit aan de manier waarop het brein werkt. Conservatieven en progressieven vinden instinctief verschillende waarden belangrijk. Deze waarden verbinden ons met een gemeenschap, maar verblinden ons tegelijk voor het standpunt van de ander. Volgens Haidt is kennis van dit proces het begin om dichter bij elkaar te komen.

Dit invloedrijke, nu al klassieke boek is v...

Met zijn traktaten over politiek en de vrijheid om te filosoferen heeft Spinoza in de tweede helft van de zeventiende eeuw een ommekeer bewerkstelligd in de relatie tussen filosofie, politiek en religie en zo de basis gelegd voor de moderne democratie. Dit verliep niet zonder slag of stoot. De idee dat er geen gelijkheid is zonder vrijheid maar ook geen vrijheid zonder gelijkheid werd verguisd als leidend tot oproer en anarchie. Zijn pleidooi voor filosofische kritiek werd van alle kanten ont...

Een vloeiende lijn, een cirkel, een paar rechte lijnen en daarna een kromme. Om dit voor ons te kunnen zien hebben wij het vermogen van verbeelding nodig. Verbeelding is heel belangrijk voor de mens en is er altijd. In dit boek ligt het accent op de relatie tussen verbeelding en kunst, op verbeelding die visuele beelden schept, geschreven door de filosoof Onno Zijlstra. Een belangrijke rol is in het boek weggelegd voor de achttiende-eeuwse filosoof Immanuel Kant en zijn denken over verbeeldin...

‘Ontdek de Marcus Aurelius van China.’

Al lijkt het ongelofelijk, een Oud-Chinese filosofische tekst uit 1590 zorgde recentelijk in Japan en Korea voor een ware hype: de Caigentan, ‘wortels van levenskunst’. In een grote serie aforismen stelt Hong Zicheng natuur en moraal centraal, benaderd vanuit Confucianisme, Taoïsme en Boeddhisme. Waarom zijn deze aforismen opeens populair? Omdat ze uitnodigen tot kritische zelfreflectie over ongelijkheid, egoïsme en individualisme. Daarmee zijn...

Het levensverhaal van Anna J. Cooper is al een boek waard. Geboren als tot slaaf gemaakte in North Carolina werd ze een pionier en geleerde van de hoogste soort: ze was onder meer de vierde Afro-Amerikaanse vrouw met een PhD (behaald aan de Sorbonne in Parijs), schooldirecteur en bevlogen docent tot haar 95e, en een vooraanstaand activist.

Het bekendste werk van Anna J. Cooper is Een stem uit het Zuiden (A Voice from the South). Deze sprankelende verzameling

essays en speeches staat bekend al...

Over leugens en waarachtigheid

Toen Pandora haar beruchte doos opende en de godin Apate ontsnapte, kwamen de misleiding en het bedrog in de wereld, zo vertelt de Griekse mythe. En Apate is nog steeds onder ons: we zijn allemaal haar nazaten, stelt Gescinska in dit essay. Maar we kunnen wel revolteren tegen de verlokkingen van de leugen. Nooit was dat zo nodig als nu, in dit tijdperk van ‘posttruth’, alternatieve feiten en nepnieuws.

Ouder worden is – zo zegt men vaak – een aflopende zaak, meer van hetzelfde, steeds minder. Niets is minder waar.

De senior bezit wijsheid, resultaat van een levenslange ervaring, een unieke bron van inzicht. De senior wordt bovendien het eeuwige leven beloofd want ziekte en vergrijzing zullen tot het verleden behoren. Toch is er de gedachte dat de oudere een last is, een kost voor de samenleving. In dit essay wordt de relatie omgekeerd: de senior is een puber die burgerlijk ongehoorzaam ...

De klimaatcrisis staat volop in de publieke belangstelling. Hoe erg is het? Kan er nog iets aan worden gedaan? Wie moet dat dan doen, en wie gaat dat betalen? Burgers, ondernemers, bestuurders, maar vooral jongeren, iedereen verzet zich en denkt dat het anders moet. Maar hoe? Als individu voelen we ons te beperkt en gebonden aan groepsbelangen. Er verandert weinig, terwijl alles op de schop moet.

Hierdoor schieten het debat, het beleid, de media en de stemmingen van mensen alle kanten op e...

Verbindend humanisme staat voor een fundamentele doordenking hoe mensen met elkaar en met de wereld omgaan, vanuit het oogpunt van verbondenheid en wederzijdse afhankelijkheden. In dit boek onderzoeken de auteurs hoe mensen die verwevenheid creatief kunnen inzetten om te komen tot goed (samen)leven op planetair niveau. Het moderne paradigma van de autonome mens die de wereld naar zijn hand kan zetten, maakt daarbij plaats voor een paradigma van partnerschap in de context van complexe ecosyste...