Wie de geschiedenis van de filosofie er op nakijkt, zal vaststellen dat het grotendeels een geschiedenis van verschillende vormen van essentialisme is. Van Plato, over Artistoteles, tot in de middeleeuwen werd gesteld dat ieder ding een 'essentie' heeft: karakteristieken en eigenschappen die het ding als dusdanig kwalificeren en ook door ons gekend kunnen zijn. In de vroege moderniteit kwam deze manier van denken onder druk te staan en de twintigste eeuw zou wel de eeuw van het anti-essential...

Wij mensen oordelen voortdurend over elkaar. De sociale media zetten dit oordeelgedrag extra aan, en cultuurverschillen leveren nieuwe misverstanden op. Toch heeft oordelen volgens Ziyad Marar ook gunstige kanten: het bewijst bijvoorbeeld onze verbondenheid. En sommige negatieve gevolgen van oordelen kun je vermijden; daarvoor geeft hij bruikbare adviezen. Dankzij voorbeelden uit de media, de wetenschap en uit Marars eigen leven gaan we inzien wat er werkelijk gebeurt als we oordelen.

Oordele...

Filosoof Ellen ter Gast geeft in De dappere kijker antwoord op de volgende vragen: waarom bewonderen we schurken als J.R Ewing, Gordon Gekko en Frank Underwood eigenlijk? Wat maakt hen zo slecht? Aan de hand van verhalen over helden en schurken uit populaire series, films en een verrassende interpretatie van de Bijbel laat Ter Gast zien waarom we beter Netflix kunnen kijken dan Kant lezen. Ter Gast analyseert tal van bekende verhalen en hun personages, van Eva, Pinokkio en Dirty Harry tot The...

Tegenwoordig hebben veel mensen het gevoel geleefd te worden. Ze hebben moeite met het vinden van rust, het constant keuzes moeten maken en het indelen van hun tijd. Hoe moet je hiermee omgaan? En hoe kun je je leven zin geven?

Levenskunsten spelen in op de behoefte het leven zin te geven. In 'Moderne levenskunsten. De mens en de kunst van het leven' komen tien levenskunstoefeningen aan bod die daarbij kunnen helpen. De oefeningen maken het leven lichter. Ze geven energie, versterken de leven...

In 'Opstand tegen God' reageert Peter Hitchens in eerste instantie op het bekende boek God is niet groot van zijn broer, de bekende atheïst Christopher Hitchens (1949 - 2011). Het boek is meer dan een intellectuele verdediging van het christendom. Hitchens verhaalt aan de hand van zijn biografie hoe hij een samenleving die zich vervreemdt van het christendom, heeft zien veranderen.

Hitchens was in 1991 als correspondent in Moskou getuige van de val van het communisme. Dit was in zijn ogen al...

Miriam van Reijen leert ons om nooit meer te zeuren. Het kan als je beter nadenkt. Zelf denkt ze al jaren over haar leven. En het resultaat is ernaar: keuzestress? Kent ze niet. Angst, kent ze ook niet. Beloftes? Breekt ze met het grootste gemak. Lesgeven, promoveren op Spinoza, emigreren naar Nicaragua: ze doet gewoon wat ze wil. En volgens haar doen we dat allemaal: je doet al wat je wilt, en het is een enorme bevrijding om dat te beseffen. Zeur niet, filosofeer!

In zijn klassieke werk Gödel, Escher; Bach geeft Douglas Hofstad ter een briljante interpretatie van drie genieën: de graficus Escher,

de wiskundige Gödel en de componist Bach. Aan de oppervlakte worden de gemeenschappelijke elementen in hun werken en levens besproken. Op een dieper niveau is het boek een weergave van de concepten die ten grondslag liggen aan wiskunde, symmetrie en in­telligentie. Is het mogelijk dat levenloze systemen, zoals computers, leven en intelligentie voortbrengen?

Met Gödel, Escher; Bach beïnvloedde Hofstad ter generaties filosofen, computergekken, wiskundigen en taalkundig...

Een vloeibaar leven is een leven dat geleefd wordt in omstandigheden van voortdurende onzekerheid. Dat leven, anno nu, speelt zich af in een samenleving die Zygmunt Bauman vloeibaar modern noemt. In een dergelijke samenleving veranderen de omstandigheden waarin mensen leven dusdanig snel dat ze niet eens de kans hebben enige vastheid te verwerven en tot gewoonte of routine te worden. Een vloeibaar leven is bovendien ook een leven dat door en door op consumptie gericht is. Zowat alles in onze ...

Oratie Marli Huijer: publieksfilosofie zet mensen aan het denken

Welke taak heeft de filosofie in het publieke domein? Moet zij scherpe diagnoses stellen om mensen beter te laten beseffen wat er gaande is? Dat is niet genoeg volgens hoogleraar Publieksfilosofie prof.dr Marli Huijer, Erasmus School of Philosophy. Publieksfilosofie beoogt mensen zelf aan het denken te zetten, zegt Huijer in haar oratie Denkende verbeelding. Publieksfilosofie in de 21ste eeuw op 16 november 2018 aan de Erasmus U...

In Wat er overblijft van Auschwitz beschrijft Giorgio Agamben hoe een mens getuige kan zijn van het onmenselijke. De overlevenden van Auschwitz hebben iets meegemaakt wat moeilijk in woorden te vatten is. Agamben werpt een nieuw licht op de getuigenissen en geeft een antwoord op de vragen die daaruit voortkomen. Hoe moeten we omgaan met de getuigenissen? Welke positie nemen de overlevenden in als enige getuigen? En welke plek moet Auschwitz innemen in het huidige gedachtegoed over de Holocaus...