In de grotendeels geseculariseerde wereld van vandaag hebben we profanatie of heiligschennis harder nodig dan ooit. Deze stelling verdedigt de invloedrijke Italiaanse filosoof Giorgio Agamben in deze prachtige verzameling essays. Steeds weer laat hij zien hoe wij worden omringd door voorwerpen en praktijken die op 'sacrale afstand' van ons staan. Alleen door een daad van profanatie kunnen wij deze afstanden overbruggen en weer vrije mensen zijn.

Giorgio Agamben (1942) is een hedendaagse Itali...

Soms hebben mensen het gevoel te weten hoe iets zit en hebben daarbij niet door dat dat een illusie is. In Het snapgevoel laten Herman de Regt en Hans Dooremalen zien hoe mensen, puur door het gevoel te hebben dat ze iets doorhebben, soms ideeën voor waar aannemen die eigenlijk grote onzin zijn.

Recent neuropsychologisch onderzoek maakt steeds vaker een verschil tussen kennis en het gevoel van kennis. Het gaat om het verschil tussen aan de ene kant cognitie en aan de andere kant de emotie die...

Hoe zit dat toch met 'doen' en 'nadenken'? Als het over onderwijs gaat kun je het zo vertalen: 'Hoe geef ik goed les?' Die vraag past bij doen. 'Waarom doe ik het op deze manier?' sluit aan bij nadenken. Dit boek gaat over de tweede vraag. Nadenken leidt tot een visie en toont altijd meer kanten. Je kunt vanuit verschillende perspectieven kijken naar hetzelfde. Dat maakt je visie rijker. Je wordt er een betere leerkracht van. Je 'doet' het dus ook beter.Aan de hand van een aantal vragen worde...

In ‘Filosoferen over beweging en sport’ onderzoekt de Australische filosoof Damon Young de waarde van lichaamsbeweging voor lichaam én geest. Vaak lijkt ons bestaan in tweeën opgesplitst. Op kantoor denken we na en lijkt ons lichaam overbodig, in de sportschool bewegen we, maar doet onze geest er niet toe.

Young onderzoekt het thema ‘beweging en sport’ in leven en werk van oude en moderne filosofen. Hij toont aan dat beweging, sport, training en discipline belangrijk zijn voor ons w...

Iedereen heeft een mening over Joden, het Oude Testament, de Sjoa en Israël. Maar wat weten we echt over het Jodendom? Rabbijn en journalist Tamarah Benima slaagt erin vastgeroeste opvattingen zachtmoedig te ondermijnen in haar presentatie van het Jodendom. Zij spreekt trouwens liever over Joodse Beschaving, want de joodse godsdienst is belangrijk, maar er is zo veel meer in deze 3500 jaar oude cultuur. Wat houdt een volk dat verspreid leeft over de wereld en is ingebed in andere nationale c...

Kan de consument verantwoordelijk worden gehouden voor de problemen elders in de wereld? Die suggestie wordt wel gewekt: de winkel lijkt soms wel een stemhokje waar je kunt stemmen met je euro's. Door een Fairphone te kopen en Max Havelaar-koffie te drinken zouden we bijdragen aan een betere wereld. De aanschaf van producten zonder keurmerk zou misstanden in stand houden. In Kun je een betere wereld kopen? laat Wouter Mensink zien welke problemen deze benadering van fairtrade met zich meebrengt.

Aan de hand van documentaires over wereldhandel onderzoekt Mensink alternatieve manieren om fairtrade te benaderen. Hij gebruikt het werk van onder meer Bruno Latour, Michel Foucault en Peter Sloterdijk om aan te tonen dat eerlijke handel een collectief probleem is, dat een publieke discussie vereist. Een betere wereld kunnen we niet kopen, maar de manier waarop we kopen in de wereld kunnen we wel verbeter...

In 1620 legde Francis Bacon met Novum organum de grondslag voor de moderne wetenschap. Als eerste ontwierp hij een methode waarin het experiment centraal stond, met als belangrijk element de eigen waarneming, waarna toetsbare hypothesen konden worden geformuleerd. Vanaf dat moment moest de wetenschap langs inductieve weg tot haar conclusies komen. Novum organum staat daarmee aan de wieg van de moderniteit. Vandaag de dag wordt de lezer verrast door de energieke actualiteit waarmee de aforisme...

Bestaat er zoiets als aardse mystiek - een levensbeschouwing die niet zweverig is en die in harmonie is met het redelijke denken? Filosoof Arnold Ziegelaar betoogt van wel. In de loop van de geschiedenis hebben tal van filosofen verslag gedaan van eenheidservaringen, kosmische ervaringen of ervaringen van tijdelijke eeuwigheid. Ze verwerkten deze ervaringen in hun filosofie van de levenskunst.

Vrijwel alle grote denkers hadden oog voor wat Ziegelaar 'het bestaansmysterie' noemt. Klassieke den...

In 'Op denkles' beschrijft filosoof Sebastien Valkenberg hoe we ons kunnen wapenen tegen dooddoeners als 'Ieder heeft z'n eigen waarheid'. Een ergere anticlimax is tijdens discussies nauwelijks denkbaar.

Holle kreten, pasklare ideeën en modieuze denkbeelden komen voort uit slordig denkwerk. In 'Op denkles' laat Valkenberg zien waar het misgaat en hoe we zulke uitglijders kunnen voorkomen. Daarbij put hij uit de filosofie: het 'scheermes van Ockham', het evidentiebeginsel, de naturalistische...

Dit boek is een hommage aan de filosoof Hubert Dethier, die we zeker in de rij kunnen plaatsen van denkers als Jaap Kruithof, Hans Achterhuis en Etienne Vermeersch. Om te beginnen is het zeker geen chronologische biografie. Het is daarentegen wel een verhaal waarin het leven van Hubert Dethier verweven wordt met de geschiedenis van zijn denken. Een denken dat zich situeert in de tweede helft van de vorige eeuw en het begin van de huidige eeuw en zich moeiteloos projecteert naar de toekomst. O...