Het zijn wel de allergewoonste uitingen van de mens: lachen en wenen. Het kind begint met het laatste en het is een vooruitgang, een eerste teken van contact, wanneer er een lachje verschijnt. Heel het leven door blijven deze twee "spontane reacties" bestaan; zij lijken evenzo bij de mens te behoren als het blaffen bij de hond en het kwetteren bij de mus. Juist dit behoren bij de mens stelt ons bij verder nadenken voor een vraag, zelfs voor een reeks van vragen. De mens beschikt over tal van ...

In de armoede van het histroricisme levert Karl Popper felle kritiek op die denkers, die meenden dat de geschiedenis beheerst wordt door strenge wetten. Hij stelt dat door hen enorm veel ellende is aangericht. Op als belangrijkste argument tegen het in historicisme is, dat de invloed van de kennis - waarvan de ontwikkeling zelf onvoorstelbaar is - op de geschiedenis, deze laatste ook onvoorstelbaar maakt. Niet alleen bepaalde soorten marxisme, maar ook doomsday- profetiieën worden daarmee be...

De vraag naar de verhouding van mens en werkelijkheid vormt een van de centrale problemen van de menselijke bezinning. Het gaat hierbij om een vraag die steeds opnieuw wordt gesteld, en bij herhaling opduikt in de geschiedenis van de wijsbegeerte. Men kan er de uitdrukking in zien van de worsteling om werkelijkheidsgehalte, die niet uit het menselijk leven valt weg te denken. Daarom komt deze vraag niet alleen in de filosofie naar voren, maar ook in de wetenschap, kunst, sociale omgeving, dag...

Waarom is de ene mens goed en de andere slecht? Dit boek is een lang antwoord op die vraag. Het verklaart "moreel" en "immoreel" gedrag als uitdrukkingsvormen van vijf morele systemen. Vier ervan berusten op intuïties of emoties (de hechtingsmoraal, de geweldmoraal, de reinigingsmoraal, de samenwerkingsmoraal) en slechts één is rationeel (de beginselenmoraal). Al die moralen verplichten mensen om dingen te doen of te laten, maar op diverse gronden en verschillende manieren. Gemeenschappeli...

Vertaald door Annelies van HeesNawoord door Johan TaelsEindredactie van dit deel: Karl Verstrynge, Onno ZijlstraOp 16 oktober 1843 verschijnen in Kopenhagen twee opmerkelijke boeken op naam van twee opmerkelijke pseudoniemen: Vrees en beven van Johannes de silentio en De herhaling van Constantin Constantius. Beide boeken beschrijven uitzonderlijke figuren. Vrees en beven handelt over Abraham die, tegen alle heersende waarden in, bereid is zijn zoon te offeren. De herhaling betreft een verlief...

Professor William Barrett, een der eersten die het existentialisme in Amerika introduceerde, behandelt dit onderwerp als reactie op de naoorlogse situatie. Hij laat zien op welke elementen de Westerse traditie teruggaat en bespreekt de voornaamste vertegenwoordigers van het existentiële denken: Kierkegaard, Nietzsche, Heidegger en Sartre. In zijn slotbeschouwing stelt hij de integrale mens tegenover de eenzijdig rationele.

In een vroeg voorjaar valt Maarten van Buuren - veelgeprezen hoogleraar, vertaler en essayist - ten prooi aan een depressieve crisis. Bewegen, doen en denken vertragen en komen uiteindelijk tot stilstand. Alle levenslust verdwijnt in een grauwe mist en lost daarin op. Gelukkig weet hij dankzij een combinatie van pillen, praten en fietsen na verloop van tijd weer op te krabbelen.

Van Buuren neemt je als lezer helemaal mee in zijn verhaal, want hij schrijft prachtig en is in staat tot een welda...

Diogenes Laërtius schreef omstreeks de derde eeuw na Christus Leven en Leer van Beroemde Filosofen. Het boek bestaat uit 82 biografiën van filosofen, waaronder belangrijk werk van Epicurus. Het staat vol met anecdotes en lange tijd is dit werk in de filosofie niet als serieuze bron gezien, het zou te onbetrouwbaar zijn. De laatste jaren komt hier echter verandering in en neemt de invloed van het boek sterk toe. Wat is de waarde van dit boek voor de moderne mens en welke filosofen zijn er do...

Ruim twintig persoonlijke verhalen van prominente wetenschappers over de spanning tussen hun geloof en de wetenschap. Hoe hebben zij zich het geloof eigen gemaakt? Bracht de wetenschap hen in een crisis? Ondervinden zij inderdaad een spanning tussen beide? Hoe ervaren zij de contacten met hun collega"s hierover?

Voor dit boek verzamelde Cees Dekker hun persoonlijke verhalen. Zij schrijven over hun religieuze opvoeding en over cruciale overwegingen om wel of niet trouw te blijven aan wat ze t...