In zijn nieuwe boek Tegen de tijd beweegt Ton Lemaire zich tussen verwondering, bewondering en verontwaardiging. In veertig essays biedt hij in Tegen de tijd een eigentijdse en tegendraadse beschouwing over de toekomst van onze wereld, die door verschillende bedreigingen wordt overschaduwd. Alleen een algehele omslag in ons doen en denken kan een uitweg bieden uit de problemen die onze veelgeroemde ‘vooruitgang’ heeft veroorzaakt. Ton Lemaire pleit voor een breuk met het kapitalisme, waar...

Politiek is bij uitstek een zaak die je niet aan politici moet overlaten,’ zegt Denker des Vaderlands Daan Roovers. ‘Het wordt tijd om groot onderhoud te plegen aan het democratische systeem.’

Hoe kunnen we meer betekenis geven aan onze gedeelde publieke sfeer? We maken gretig gebruik van onze vrijheid van meningsuiting, maar mag je eigenlijk alles zeggen? En laten we ons niet veel te makkelijk uit elkaar spelen door populisten en trollen? De extreme stemmen eisen onze aandacht op, ten ...

Het Politiek traktaat is Spinoza’s antwoord op de problemen van zijn tijd. Na het rampjaar 1672 bevond Nederland zich in grote moeilijkheden. In de loop van de zeventiende eeuw was ons land telkens veranderd van staatsvorm: van een republiek onder leiding van raadspensionarissen tot een quasimonarchie met stadhouders die via staatsgrepen aan de macht waren gekomen en vice versa.

In het Politiek traktaat pleit Spinoza voor een duurzame en stabiele staatsvorm berustend op een mengvorm van mon...

Per april 2023 is Marjan Slob de nieuwe Denker des Vaderlands. Ter ere van haar denkerschap verschijnt Ruimte maken voor het andere. Het denken van Marjan Slob waarin journalist Jannetje Koelewijn ons laat kennismaken met de nieuwe denker en haar gedachtegoed.

‘Maak je belevingswereld groter, ruimer,’ zegt de nieuwe Denker des Vaderlands Marjan Slob, ‘en je ziet dat er eigenlijk geen verschil is tussen jou en de ander, tussen mensen en andere wezens. Er is alleen een web, een weefsel wa...

'Woede en vergeving' van Martha Nussbaum (o.a. hoogleraar recht en ethiek aan de universiteit van Chicago) is een pleidooi voor grootmoedigheid, rechtvaardigheid en waarheid als alternatief voor woede, wraak en, verrassend genoeg, vergeving. Nussbaum betoogt dat de invoering van het rechtssysteem het mogelijk heeft gemaakt om ons door liefde en zorg te laten leiden. Want óf een voorval is zo misdadig dat we haar aan het recht overlaten, of zij is triviaal - en waarom zouden we in dat geval b...

Lemaire beschrijft de ontmythisering van de westerse ruimte vanaf het moment dat het landschap door Petrarca "ontdekt" werd tot aan de totale publicatie daarvan in de fotografie en de gretigheid van het toerisme. Deze beschrijving wordt gevat in zeer fundamentele beschouwingen over het landschap als cultuur, de rituele herhaling rond een heilig middelpunt, het reizen, wandelen en wonen, over stad en platteland, over prehistorie en volksgeloof, en over de mythische verschrikkingen van het midd...

Hoe kunnen we ons leven vormgeven? In zijn magnum opus Iemand zijn laat filosoof Joep Dohmen zien op welke manieren wij ons kunnen ontwikkelen tot zelfstandige en betrokken mensen. In de voorbije decennia hebben we onze joods-christelijke traditie achter ons gelaten en zijn we in een neoliberale samenleving terechtgekomen, die zich kenmerkt door een verregaande individualisering. Vrij zijn om je eigen leven te leiden is de hartenwens van de laatmoderne mens. Maar de vervulling daarvan blijkt ...

‘Spinoza. Zijn filosofie in vijftig sleutelwoorden’ van Maarten van Buuren is de opvolger van ‘Spinoza. Vijf wegen naar de vrijheid’ en Maarten van Buurens lovend ontvangen vertaling van Spinoza’s ‘Ethica’. Van Buuren heeft de betekenis van vijftig sleutelwoorden in Spinoza’s werk vastgesteld aan de hand van een inventaris van alle passages waarin deze sleutelwoorden voorkomen. In vijftig overzichtelijke, heldere en baanbrekende lemma’s worden deze sleutelwoorden besproken e...

Het kwartet van Clare Mac Cumhaill en Rachael Wiseman vertelt over Iris Murdoch, Elizabeth Anscombe, Mary Midgley en Philippa Foot. Zij studeerden filosofie aan de prestigieuze universiteit van Oxford tijdens de Tweede Wereldoorlog, toen veel van hun mannelijke medestudenten en docenten waren opgeroepen om te vechten.

Hoe kan de mens een uitweg vinden uit de duisternis die hij zelf heeft gecreëerd? Zelfs de grote verlichtingsdenkers, de logici van begin twintigste eeuw en de existentialisten...

Wij zijn ons lichaam