Geënthousiasmeerd door Darwin en de Duitse embryologie trokken aan het eind van de negentiende eeuw Nederlandse ontwikkelingsbiologen vanuit hun nieuwe laboratoria naar buiten. Hun leidsman was Pieter Harting: dankzij hem bekeken en vergeleken studenten onder de microscoop nauwkeurig de ontwikkelingsstadia van verschillende plant- en diersoorten. Konden zij sporen van het evolutionaire verleden vinden in de wijze waarop flora en fauna zich nu ontwikkelden?

Vanaf 1872 reisden Nederlandse stu...

Tom Dieusaert vertelt over het gevecht van één man tegen de machtigste multinational van de zeventiende eeuw: de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC). Een gevecht 'waarbij hij anderhalf miljoen gulden zou verliezen maar toch zijn eer zou bewaren.'Na de scheiding van de Nederlanden door de Tachtigjarige Oorlog was Isaac le Maire één van de honderden calvinistische, kapitaalkrachtige Antwerpse kooplui die einde zestiende eeuw in Amsterdam neerstreken. Daar werd hij een van de pioniers va...

The Chinese played a vital role in the Dutch colonial economy, and their economic role in the region has remained important throughout the centuries. Starting in the late nineteenth century, China also played a role in their socio-political life. After the Chinese managed to shed discriminatory regulations in the colony in the first decades of the twentieth century, they again had to strive for their rights in the new Republic of Indonesia. This proved to be a difficult process filled with te...

In 1623 werd de Japanse huurling Shichizō gearresteerd vanwege zijn verdachte vragen over de verdediging van een Nederlands VOC-fort op het eiland Ambon, in het oosten van het huidige Indonesië. Nadat hij werd gemarteld, bekende hij deel uit te maken van een complot om het fort en uiteindelijk de hele regio in bezit te nemen. Twee weken later executeerden de Nederlandse machthebbers op Ambon eenentwintig vermeende samenzweerders. De zaak leidde in Europa tot grote verontwaardiging, en de co...

'Wars Overseas' focuses on Dutch military actions outside Europe in the early-modern period. Those actions were rooted in the Eighty Years’ War, the conflict between Spain and the northern Netherlands that led to the creation of the independent Dutch Republic. The Republic was determined to trade in tropical products from Asia, Africa and the Americas, commodities on which the Iberians had had a monopoly for a century or more. To do so, however, it would have to fight. The fledgling State d...

In de Nederlandse discussie over het koloniaal verleden staat de slavernij in het Caraïbisch gebied centraal. Maar Suriname heeft ook een stelsel van contractarbeid gekend. Dit vormt de geschiedenis van de grootste etnische groep, de Hindostanen. Hoewel hierover ondertussen enkele boeken zijn geschreven – veelal door Hindostanen zelf – heeft deze geschiedenis het Nederlands publiek nauwelijks bereikt. Ongezien, ongehoord maakt de verbinding zichtbaar tussen afschaffing van de slavernij e...

Het Nederlands slavernijverleden roept vele vragen op. Eén ervan is hoe het toch kon dat het christelijk geloof slavernij niet afkeurde maar theologisch ondersteunde. De bijbel weersprak niet dat mensen tot slaaf konden worden gemaakt. De gereformeerde theologie van de zeventiende en achttiende eeuw gaf samen met rechtsgeleerdheid, verlichtingsfilosofie, politiek en maatschappelijk denken vorm aan de koloniale ideologie van de Republiek der Verenigde Nederlanden.

Twee slaventheologieën onde...

De mailboten die tussen 1850-1940 Nederland en Nederlands-Indië bevoeren, vormden een microkolonie: een gecomprimeerde versie van de koloniale samenleving. Tijdens de zeereis zaten witte nieuwkomers, ervaren reizigers en het inheemse (scheeps)personeel gedurende meerdere weken onder wisselende weersomstandigheden op een beperkte oppervlakte met elkaar opgescheept. Geen wonder dat er veel romans en korte verhalen zijn geschreven over het leven aan boord, verhalen vol extreme emoties, harde bo...