Op 8 december 2023 is bij Batavialand te Lelystad de Dag van de historische maritieme archeologie in Nederland (het vijftiende Glavimans symposion) georganiseerd.

Dit jaar was ‘Straatvaart’ het centrale thema, de scheepvaart op het Mediterrane gebied en de Levant. Het betreft een relatief onderbelicht onderwerp binnen de maritieme geschiedenis, waar vanuit de maritieme archeologie een grote bijdrage aan kan worden geleverd.

Meerdere sprekers hebben het onderwerp vanuit verschillende inval...

Tussen 5.000 en 10.000 jaar geleden vond de Neolithische landbouwrevolutie plaats en werd de jager-verzamelaar meer en meer boer die van een nomadisch bestaan overging naar een vaste nederzetting. Het zijn ‘vluchtige gestaltes’ waar we weinig van weten.

Zo’n ‘vluchtige gestalte’ is voor auteur Hein Klompmaker de groep boeren die meer dan 5000 jaar geleden besloten hunebedden te bouwen. De vraag of je deze groep boeren als het ware ‘tot leven zou kunnen wekken’ heeft hem niet me...

De vuistbijlen van Tjerk Vermaning binnenstebuiten gekeerd. Wie zit(ten) achter deze en andere grootschalige vervalsingen?

Tjerk Vermaning en zijn omstreden vuistbijlen staan nog altijd in de belangstelling. En dat ruim 50 jaar na zijn eerste spraakmakende ontdekking: een mammoetjagerskampement bij Hoogersmilde (Dr.) dat uit de Neanderthalertijd zou stammen, zo’n 60.000 jaar geleden. De hernieuwde focus op Tjerk Vermaning begon enkele jaren geleden met de roman ‘Tjerk’ en in 2018/2019 w...

Tussen 9000 en 5000 v.Chr. was een groot deel van de provincie Drenthe bedekt door uitgestrekte oerbossen, her en der onderbroken door open plekken en graslanden. Tal van riviertjes en beken zochten hun weg door het glooiende landschap naar drassige, laaggelegen gebieden en uiteindelijk naar de Noordzee, die op dat moment nog honderden kilometers voorbij de horizon lag. In dit oerbos tierde het leven welig met veel voor ons bekende dieren, zoals bevers, herten, vogels en knaagdieren, maar ook...

Zo’n 2500 jaar geleden voltrok zich rond de Middellandse Zee een culturele revolutie die zijn weerga niet kent. Grieken en Romeinen, Feniciërs en Etrusken, en weldra ook Joden en Christenen, allemaal droegen ze eraan bij, of het nu ging om de ontwikkeling van een monetaire economie of een gedegen staatsinrichting, het beantwoorden van de grote levensvragen, het uitdenken van filosofische en theologische systemen, of baanbrekende ontwikkelingen op het gebied van kunst en techniek. 

Dat de ...

De bronstijd (2000-800 v.Chr.) is een sleutelperiode in de prehistorie van Nederland en Europa. De opkomst van een nieuw metaal – brons – leidt tot ingrijpende ontwikkelingen in de samenleving die tot de dag van vandaag doorklinken.

Een grootschalige migratie van oost naar west, aan het eind van de steentijd, markeert het begin van een periode van revolutionaire ontwikkeling op maatschappelijk, technologisch en cultureel vlak. Brons, een legering van koper en tin, vormt daarvan de motor. ...

In juni 1818 werd de jonge Caspar Reuvens (1793-1835) benoemd tot hoogleraar archeologie aan de Universiteit Leiden. Tegelijkertijd kreeg hij het beheer over het Archeologisch Cabinet van de universiteit, toen nog Hoogeschool geheten. Deze gebeurtenis wordt beschouwd als het begin van het Rijksmuseum van Oudheden (RMO) in Leiden.

In dit boek wordt de bewogen geschiedenis van het RMO beschreven: de periodes van bloei en baanbrekende activiteiten, met opgravingen in Griekenland, Tunesië, Egypt...

Lang voordat Cleopatra over het land van de Nijl regeerde, waren er al machtige koninginnen in Egypte. Zij stonden aan de zijde van de farao bij al zijn activiteiten en blijken een soms verrassend onafhankelijke positie in te nemen. Dit boek beschrijft de vele facetten van het leven van de Egyptische koningin. Hoe was haar relatie met haar echtgenoot de farao, haar familie, de hofhouding en de harem? Welke politieke, religieuze en familiezaken hielden haar bezig? Wat kwam er kijken bij haar b...

De aanvang van de beschaving in het Nabije Oosten was een gebeurtenis van uniek belang. in werkelijkheid is de overgang van primitieve tot geciviliseerde omstandigheden mee r dan eenmaal voorgekomen, maar Egypte en Mesopotamië waren de eerste, bereikten het eerst het niveau boven dat van het algemene primitieve bestaan. Hier, en alleen hier, kunnen zij zeker zijn dat de ontwikkeling spontaan verliep en niet werd veroorzaakt door het contact met verder voortgeschreden vreemdelingen. Bovendie...