Hoe vaak worden wij niet geconfronteerd met schrijnende armoede, onrecht en leed? We hoeven de televisie maar aan te zetten of we zien beelden die weliswaar ver van ons afstaan, maar toch overdonderen. Wat moeten we met die kennis?

In Mondiale rechtvaardigheid gaan de filosofen Thomas Mertens en Ronald Tinnevelt in op de vraag hoe we kunnen denken over verantwoordelijkheid bij mondiaal onrecht. De verschillende manieren waarop mensen reageren op lijden vormen daarbij het uitgangspunt. Vervolg...

Habermas herneemt de thematiek van zijn hoofdwerk in het licht van de nieuwe media en de crisis van de democratie.

Jürgen Habermas’ eerste boek, De structuurverandering van het publieke domein, werd gepubliceerd in 1962 en behoorde al snel tot de klassiekers van de twintigste-eeuwse sociologie. In dit boek gaf Habermas invulling aan het begrip ‘publiek domein’, dat hij een plaats toekende tussen de burgerlijke maatschappij en het politieke systeem. Later kwam hij herhaaldelijk terug op...

Vraag drieëntwintig vooraanstaande filosofen, auteurs, vertalers, uitgevers, recensenten en boekhandelaren te schrijven over de toekomst van het Nederlandstalige filosofieboek en je krijgt een rijke verzameling teksten. Terugkerende thema’s als de ontlezing bij de jeugd, verengelsing op universiteiten en digitale alternatieven voor het papieren boek leveren een grote verscheidenheid aan analyses op, van ronduit pessimistisch tot bijzonder hoopgevend.

De taal van het denken. De toekomst van...

ChatGPT, zorgrobots, drones en AI – nieuwe digitale technologieën bieden ongekende mogelijkheden, maar stellen ons ook voor radicaal nieuwe problemen. Denk aan TikTok en de schending van privacy of de ethische problemen waarmee toezichthoudende algoritmes ons confronteren. Hoe moeten we ons als mens verhouden tot de technologie? Hoe kunnen we op een ethische manier vormgeven aan de technologieën en de impact die ze hebben?

De gangbare technologieopvatting gaat uit van een fund...

Druk, druk druk: de gemiddelde Nederlander heeft steeds meer te doen en steeds minder tijd. Maar hebben we het wel zo druk? Is het niet eerder zo dat onze tijdsbeleving is verstoord? De tijd is in onze beleving niet slechts een opeenvolging van dagen, maar een door cultuur en natuur bepaald geheel van onderbrekingen en afwisselingen. In Ritme brengt Marli Huijer de ritmes in kaart die het leven in onze tijd bepalen. Wat is een verstoord ritme, en wat is een goed ritme? En wat is het belang va...

‘Filosofie is vertragen.’ Wellicht heeft het daarom ruim 25 jaar geduurd voordat dit handboek verscheen.

Filosofie is een volwassen schoolvak geworden. Het is in Nederland een eindexamenvak op de havo en het vwo, met centrale eindexamens, waar jaarlijks ongeveer 5000 leerlingen van 160 scholen aan deelnemen. De Vereniging Filosofiedocenten in het Voortgezet Onderwijs (VFVO) is een bruisende vereniging met jaarlijkse studiedagen en een vakblad (Spinoza!). Op veel scholen wordt inmiddels oo...

Sushi, manga, karaoke, judoscholen en Toyota’s: Japan is niet meer weg te denken uit het Nederlandse straatbeeld. Ondertussen genieten we in musea van verfijnde blokdrukkunst uit Tokyo en liggen de boekhandels vol vertaalde literatuur uit het ‘land van de rijzende zon’. Toch zullen weinig mensen een antwoord hebben op deze vraag: ‘Hoe denkt een Japanner?’

Japanse filosofie vult de leemte in onze kennis op. In dit overzicht staan de drie grote premoderne denktradi...

De hedendaagse jurist krijgt in zijn werk onvermijdelijk te maken met ethische problemen. Het is noodzakelijk hier goed mee om te gaan, alleen al vanwege de kritische blik van de samenleving. De grote verscheidenheid aan beroepsgroepen in de juridische praktijk biedt vele verschillende ethische uitdagingen. De onpartijdigheid van de rechter, de partijdigheid van de advocaat en de magistratelijkheid van het OM roepen geheel andere vragen op. De beroepsgroepen gebruiken ook uiteenlopende instru...

Vurig pleidooi voor een doordacht, sociaal en moreel idee van authenticiteit, voorbij massamedia, consumentisme en grote ego’s.

Lekker jezelf zijn, worden wie je bent, op reis gaan om jezelf te vinden – de wil om authentiek te zijn is alomtegenwoordig. Het ideaal van authenticiteit stamt uit de romantiek en raakte in de jaren zeventig in zwang bij het grote publiek. Sindsdien willen we allemaal dingen doen en dromen in overeenstemming met wie we echt zijn. In intellectuele kringen is auth...

Deze twee vroege teksten vormen de kiem waaruit Nietzsches hele oeuvre zich ontwikkelde.

In De filosofie in het tragische tijdperk van de Grieken stelt Nietzsche Heraclitus’ leer van het worden (‘We stappen niet tweemaal in dezelfde rivier’) tegenover Parmenides’ leer van het zijn. Hij legt hij uit dat wording mogelijk is dankzij de strijd tussen onverzoenlijke tegenstellingen als man-vrouw, hitte-kou, zomer-winter, wit-zwart. Deze ‘eenheid van tegendelen’ is kenmerkend voor Hera...