Hoeveel migranten zijn er in België? Waar komen ze vandaan? Zijn het overwegend mannen? Zijn ze geïntegreerd of bedreigen ze onze identiteit? Nemen ze jobs af van de Belgen of worden ze gediscrimineerd? Wie bedoelt men met “mensen zonder papieren”? Is België gastvrijer dan andere landen? Mogen we onze grenzen sluiten?

De meeste Belgen hebben wel een antwoord op dat soort vragen, maar vaak baseren ze zich op vooroordelen of foutieve informatie. Migratie in België in 21 vragen en antwoo...

In de negentiende eeuw bloeide de haven van Antwerpen en dat leidde tot een groeiende aantrekkingskracht op zowel internationale immigranten alsook werkmigranten uit andere hoeken van het land. In dit boek wordt onderzocht hoe de stad Antwerpen omging met buitenlandse nieuwkomers in een periode waarin niet enkel het aantal migratiebewegingen steeg, maar waarin ook de inmenging van de centrale staat alsmaar toenam. Na de onafhankelijkheid van België was de medewerking van de lokale bestuursni...

De integratie van een genderperspectief in historisch onderzoek heeft gevolgen die verder reiken dan simpelweg de aanvulling van bestaand onderzoek met bijkomende onderzoekssubjecten. Ze vraagt om een fundamentele herbezinning over begrippen die vaak hun betekenis hebben gekregen vanuit een specifieke mannelijke insteek.

Dit nummer van Nieuwe Tijdingen verkent wat een zorgvuldig toegepast genderperspectief concreet oplevert voor het vroegmoderne onderzoek naar uiteenlopende thema’s zoals mi...

Vroegmoderne getuigenverslagen behoren tot de belangrijkste bronnen die we hebben om allerlei verborgen dimensies van het verleden te reconstrueren. Toch lieten historici ze tot voor kort vaak links liggen, omdat ze doorgaans moeilijk te raadplegen en te interpreteren waren voor onderzoekers zonder juridische expertise. Dankzij de ontwikkeling van nieuwe technieken en databanken krijgen we echter steeds beter inzicht in deze bronnen en daarmee ook in het alledaagse leven in de vroegmoderne ti...

Terwijl de tijd vervliegt, is ruimte weerbarstig. Dat bleek in het bijzonder in de Reformatietijd van de zestiende en zeventiende eeuw. Toen werd het religieuze landschap weliswaar grondig hertekend, maar ruimtes die van oudsher een sacrale status hadden (zoals kerken, koren en kerkhoven) bleven vaak ononderbroken in gebruik, al dan niet met een andere functie. Deze Nieuwe Tijdingen onderzoeken daarom het (her)gebruik van sacrale ruimtes in tijden van ingrijpende religieuze verandering, een t...

De beeldvorming over de ‘Nieuwe Wereld’ was de voorbije decennia aan fundamentele veranderingen onderhevig. Het perspectief bleef echter vaak westers. Det vijfde volume in de reeks Historisch denken volgt zowel de voetstappen van de veroveraars als van de overwonnenen. Van ontdekking tot ontwrichting analyseert chronologisch de gebeurtenissen in Amerika na 1492. De ‘ontdekking’ van Amerika door Columbus resulteerde in een ontmoeting met de oorspronkelijke bewoners van het continent, w...

Aan de populariteit van de historische biografie lijkt maar geen einde te komen. Ieder jaar weer verschijnen er tal van nieuwe levensbeschrijvingen van vroegmoderne vorsten, staatslieden, kunstenaars en drukkers. Doorgaans zijn het klassieke, chronologisch geordende levensbeschrijvingen, stevig ingebed in de historische context, tot tevredenheid van de meeste recensenten en lezers. Echter, enige kritische reflectie op de biografische methode ten aanzien van figuren uit de vroegmoderne tijd on...

Filosofie is wezenlijk historisch. Zo zijn de verwondering die haar drijft en haar “eeuwige” vragen gebonden aan de specifieke context waarin ze ontstaan. De antwoorden zijn interpretaties van de werkelijkheid ingegeven door de tijdsgeest én door confrontatie met vroegere beschouwingen. Om het met de woorden van G.W.F. Hegel te zeggen: “Die Philosophie ist ihre Zeit in Gedanken erfasst.” Daarnaast is de geschiedenis ook wezenlijk voor de wijsbegeerte omdat de historiciteit zelf een o...

Toegankelijke inleiding in de historische praktijk voor het secundair geschiedenisonderwijs.Was het dodelijke schot dat Gavrilo Princip op 28 juni 1914 afvuurde de rechtstreekse aanleiding voor het losbarsten van de Eerste Wereldoorlog? Moeten we de dieperliggende oorzaken voor de Groote Oorlog eerder in de militair-politieke dan wel in de economische sfeer zoeken? En wat met de rol van het toeval in dit alles? Deze en andere historische vragen werden doorheen de afgelopen eeuw uiteenlopend b...

Tijdens de Eerste Wereldoorlog probeerde de Duitse bezetter België intern te splijten. Dat gebeurde door het voeren van een Flamenpolitik, een beleid dat erop gericht was de Vlamingen of in elk geval de Vlaamse beweging in het harnas te jagen tegen België. Dat lukte, want een klein deel Vlaamsgezinden, de zogenaamde activisten, collaboreerde inderdaad. Vanaf de zomer van 1914 zou Berlijn in het bezette land op de Vlaamse beweging inbeuken door een grootscheepse propagandacampagne. De Duitse...