De milieuproblematiek staat pas sinds kort op de agenda als een fenomeen dat de mensheid bedreigt. Toch blijkt het negentiende-eeuwse gedachtegoed van Karl Marx verrassende inzichten te bieden om deze actuele problemen te duiden. Marx laat zien dat het menselijk ingrijpen in de natuur leidt tot zelfvervreemding: de mens ondermijnt zijn bestaan als een wezen dat zelf deel uitmaakt van de natuur. Deze zelfvervreemding cumuleert in de kapitalistische samenleving.

Marx lezend zien we dat de milie...

Frans van Peperstraten laat overtuigend zien wat we vandaag de dag kunnen leren van Kants beroemde Kritieken.

De mens wordt voor problemen gesteld die te groot zijn om in een levensspanne op te lossen. Toch moeten we ons tot die veel te grote problemen verhouden. Ondanks al onze beperkingen moeten we oordelen over onze veel te complexe situatie. Immanuel Kant legt in zijn Kritiek van het oordeelsvermogen uit hoe we dit kunnen doen. Het boek verscheen in 1790 en heeft sindsdien niets aan krach...

Bruno Latour is de eerste grote filosoof die de wereld systematisch in termen van netwerken denkt. Hij laat op intrigerende wijze zien hoe talloze uiteenlopende zaken zich met elkaar moeten vervlechten om bureaucratische organisaties, wetenschappelijke theorieën, complexe technologieën en menselijke samenlevingen tot stand te brengen. Als grondlegger van de zogenoemde actor-netwerktheorie speelt hij al meer dan veertig jaar een prominente rol in debatten over wetenschap, politiek, technolog...

Filosofie en geschiedenis van de gezondheidszorg biedt historische context en filosofische reflectie bij de centrale thema’s en concepten in de gezondheidszorg, met een oriëntatie op de praktijk en de toekomst. De twaalf hoofdstukken worden geschreven door duo’s, bestaande uit een filosoof en een historicus. Aan de orde komen onderwerpen als: ziektebegrip, lichaamsbeeld, publieke gezondheidszorg, psychiatrie, hersenen en identiteit, etnische en sociaaleconomische ongelijkheid in gezondhe...

In deze nieuwe, vloeiende vertaling blijken de geheimzinnige teksten van Heraclitus tijdloos te zijn.

De nagelaten teksten van Heraclitus zijn gekerfd in het marmer van de zesde eeuw voor Christus, maar ze gaan ook over ons, hier en nu. Ze tonen ons een spiegel waarin we herkennen wat het is om een mens te zijn, op zoek naar houvast, waarheid, onszelf, een inzicht in het juiste handelen en het begrip van de vrijheid en de onvrijheid van het bestaan.

Heraclitus’ optimistische antropologie d...

In dit prikkelende essay over publieke waarden gaat Ronald van Raak te rade bij de grootste filosofen uit de Nederlandse geschiedenis.

Erasmus en Spinoza zijn filosofen die in ons land lang werden gehaat, om vervolgens te worden vereerd. Denkers die in weinig opzichten met elkaar te vergelijken zijn, maar toch beiden symbolen werden van vrijheid en tolerantie. Erasmus hield tijdgenoten een morele spiegel voor in zijn Lof der Zotheid (1511). Spinoza beschreef in zijn Ethica (1677) een uitdagen...

Er zijn groeiende zorgen over de risico’s van digitalisering, en daarom probeert de eu digitaal soeverein te worden. In Atlas van de digitale wereld brengt Haroon Sheikh in kaart hoe Nederland en de eu er in dit opzicht voorstaan.

Om de digitale wereld helder voor ogen te krijgen, introduceert Sheikh het verticale model van de ‘stack’. Deze benadering, die het mogelijk maakt om de verschillende lagen van de digitale wereld te analyseren, laat zien hoe revolutionair di...

De filosofische stroming waartoe Merleau-Ponty zich rekent, de fenomenologie, wil ons de wereld zoals wij die in de waarneming ervaren laten herontdekken. Deze wereld, die ons ogenschijnlijk zo vertrouwd is, verdween uit het zicht door de dominante invloed van het wetenschappelijke kennen op ons denken en onze cultuur. De kritiek daarop is niet een zaak van de filosofie alleen. In de moderne schilderkunst (C zanne, Picasso, Braque), dichtkunst (Mallarm , Val ry) en literatuur (Kafka, Claudel)...

Migratie, nationalisme, diversiteit en overheden die individuele vrijheden van burgers inperken – veel actuele thema’s roepen discussie op over de manier waarop we met elkaar samenleven. Wat kunnen we verwachten van een ander? Wat kunnen we verwachten van de overheid? En hoe geven we democratie vorm? Met deze vragen raken we aan het veelzijdige en complexe concept burgerschap.

Burgerschap verwijst naar een juridische status, naar politieke participatie en naar een gemeenschapsgevoel. Maar...