De zee is een bron van vertellingen. Mythen, sagen, sterke verhalen. Sommige op waarheid berustend, andere helemaal verzonnen. Een Oudnoors geschrift uit de dertiende eeuw, de Koningsspiegel, houdt ons al voor dat mensen geneigd zijn te denken dat alleen waar kan zijn wat ze zelf gezien hebben. De nautische geschiedschrijving staat vol voorbeelden.

Amerigo Vespucci’s maansafstandmeting in 1499, de eerste ooit, is nog steeds omstreden. Het Nova Zembla-verschijnsel, het vroegtijdig weerzien me...

Vanaf het moment dat Willem van Oranje op zijn elfde het ouderlijk huis verliet, was hij altijd onderweg. Hij woonde nu eens in Breda, dan weer in

Brussel, Delft, Vlissingen, Geertruidenberg of Antwerpen. Al in zijn jeugd bracht hij veel tijd door op het slagveld, maakte hij lange veldtochten, en was

hij betrokken bij belegeringen en verwoestingen. Tegelijkertijd zette hij nieuwe steden op de kaart, stichtte hij scholen en nam hij het initiatief tot de

oprichting van de Universiteit van Leiden.

Het reisboek van Willem van Oranje geeft aan de hand van kaarten en vele illustraties een beeld van een opwindend en rusteloos bestaan. In zijn leven legde Willem van Oranje vele tienduizenden kilometers af, te paard of in een koets. En dat in een tijd dat de meeste mensen hun geboortestreek zelden of nooit verlieten. Het reisboek is tevens een gids langs de landschappen en gebouwen die door Willem van Oranje hun vorm kregen, en laat zien met welke uithoeken van Europa hij in contact stond, van Lissabon tot Constantinopel, en van Kopenhagen tot Rome. Ook biedt Het reisboek een vogelvlucht over de vele brandhaarden in de beginjaren van de Nederlandse Opstand: van Heiligerlee en Jemmingen tot Gent en Brugg...

Decennialang gold prins Bernhard als oorlogsheld en symbool van het verzet, totdat zijn imago in de jaren zeventig onherstelbare schade opliep door de Lockheed-affaire. Zijn toegankelijkheid voor ‘onoorbare verlangens en aanbiedingen’, zoals de onderzoekscommissie het in 1976 verwoordde, werd met terugwerkende kracht ook van toepassing geacht op zijn gedrag tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar hoe terecht was deze veranderde kijk op Bernhards jongere jaren?

In Bernhards oorlog laat veelge...

Op een dag komt het weer goed, beloven de dieren elkaar. Ze spreken elkaar moed in als het eens even tegenzit, beuren de ander op in tijden van tegenslag. Of ze bieden steun, zoals het vuurvliegje, dat voor licht weet te zorgen in het plotseling donkere bos. De krekel die een somber gevoel in zijn hoofd heeft, de mier die zich dag en nacht afvraagt waar hij toch altijd zo bang voor is, de muis die zich niet durft uit te spreken, iedereen houdt vertrouwen: het komt goed.

Vanwege het grote succ...

Dichter, essayist en vertaler C.O. Jellema (1936-2003) studeerde theologie en Duits. Hij debuteerde in 1961 en kreeg als dichter pas laat de erkenning die hij volgens velen verdiende.

Gerben Wynia laat zien hoe Jellema’s leven werd gedomineerd door onzekerheden en angsten. Invoelend beschrijft hij diens worsteling met zijn homoseksualiteit: hoe hij zichzelf probeerde te rechtvaardigen en hoelang het duurde tot zijn eigen identiteit in dit opzicht vorm kreeg en zich onverhuld kon manifestere...

Centraal in het Aziatisch Paviljoen van het Rijksmuseum staat een bronzen godenbeeld van Nataraja, de dansende Shiva. Al de eerste keer dat Alexander Reeuwijk het middeleeuwse beeld uit Zuid-India zag staan, raakte hij erdoor gefascineerd. Zodanig dat hij besloot op onderzoek uit te gaan. Hij bezocht bibliotheken en archieven, musea en tempels, en consulteerde experts in binnen- en buitenland om het beeld letterlijk en figuurlijk zo dicht mogelijk op de huid te zitten.

Parallel aan deze zoekt...

Je ziet ze soms nog liggen in de supermarkt: de Bouquetreeks-boekjes, damesromannetjes, pulpboekjes, of hoe je ze wilt noemen. Met mooie, jonge mannen en vrouwen op het omslag. En titels als Gekust door de dokter, Haar liefste wens en Nog altijd de zijne. Kees ’t Hart leest ze nog steeds en voelt zich solidair met de schrijvers; ze zijn collega’s. Sommigen schreven meer dan vijfhonderd romans en verkochten er miljoenen. Wat bezielt ze om maar door te schrijven? Hoe houden ze hun schrijfve...

Niets ontglipt aan de secure en trefzekere taal van Hedda Martens in Bij wijze van leven, haar nieuwe bundel met korte, soms zeer korte verhalen.

Man, vrouw, jong, oud – alle personages komen in situaties terecht waarin ze zichzelf niet kunnen ontlopen. Irritatie, loyaliteit, trouw, gemis… geen van hen heeft het gemakkelijk met zichzelf, of met anderen, en men komt er ook niet altijd even goed uit. Maar elk van deze manieren van leven laat in heldere beelden zien hoe iedereen zijn eigen g...

Waar ter wereld we ook geboren worden, onze jeugd volgt overal dezelfde sporen. Eerst de cocon van het ouderlijk huis, later trekken we erop uit. De wereld zien we langzaam uitdijen door ontmoetingen in de omgeving rondom ons, en in klaslokalen en bij verenigingen waar we onze talenten leren ontdekken. Dan komt onvermijdelijk het moment dat we het gezin verlaten. We gaan werken, op onszelf wonen – en leren de liefde kennen. We broeden op plannen om het bestaan naar onze eigen hand te zetten...

De ontginning en herinrichting van grote delen van het Nederlandse heidelandschap en andere woeste gronden kwam aan het begin van de twintigste eeuw in een stroomversnelling. Het moderne Nederland kreeg in de periode 1930-1955 verder vorm, zowel maatschappelijk als landschappelijk.

Daarvoor moesten de handen uit de mouwen: in het kader van de werkverschaffing of werkverruiming zette de Nederlandse overheid in crisistijd tienduizenden werkloze mannen aan het graven. Tot in de jaren vijftig verr...