Een urgent en fris pleidooi voor filosofie als medicijn tegen polarisatie

Lammert Kamphuis groeide op in een wereld van wij en zij, waarheid en leugen, wit en zwart. Tien jaar geleden brak hij met pijn en moeite los uit zijn streng religieuze milieu in de hoop daarbuiten eindelijk ruimte te vinden voor grijstinten. Tot zijn verbazing ziet hij echter dat de samenleving meer en meer gaat lijken op de fundamentalistische kerk waaruit hij zich bevrijd heeft. We worden opgedeeld in verschillende k...

Van een melancholische klokkenmaker tot transcendente tuinkabouters en de eerste zwarte paus: in Glorie en Heerlijkheid trekt Mortier alle registers open om te tonen wat het kortverhaal voor hem is: een literaire speeltuin, een schrijverslaboratorium waarin alles mogelijk is en niets te gek. Het plezier in het scheppen, het spel met taal, de verf van het verhaal, de buitelingen der gedachten – het spat van het papier af. Met Glorie en Heerlijkheid voegt Mortier een nieuw facet toe aan zijn ...

‘Ik besef nu pas hoe verdoofd ik altijd ben,’ verklaarde een van de deelnemers aan een

experiment dat filosoof Hans Schnitzler sinds 2016 met zijn studenten doet: een digitale

detox van een week. Inmiddels is, mede onder invloed van de coronacrisis, de gemiddelde

schermtijd steeds verder gestegen, nemen de zorgen over de verslavende werking van

een app als TikTok toe en woedt er een discussie over een landelijk smartphone-verbod

op scholen.

Zijn we inderdaad allemaal in smartphone-zombies aan h...

Een meisje dat stiekem een koe van een nonnenklooster melkt, een edelsmid die een molenaarsvrouw versiert met een gestolen boek, een gezin dat een gejatte jas voor de zekerheid uitrafelt en dan het draad verkoopt, of een knecht die het schaap van zijn stiefvader opeet: wat gestolen wordt, is waardevol. En wie iets steelt, geeft een inkijkje in zijn leven en inventiviteit.

Op basis van tot nu toe onontdekte dievenbekentenissen verkent Janna Coomans de dagelijkse handel en wandel van de late mi...

In Heim Hochland in Beieren wordt in 1944 de oorlog zorgvuldig buiten de deur gehouden. De grootste kraamkliniek van de nazi’s heeft als doel om zo veel mogelijk ‘arische’ kinderen voort te brengen, en dat kan alleen als er voor de raszuivere moeders een harmonieuze omgeving wordt gecreëerd.

Renée, een jonge Française, vindt er een toevluchtsoord nadat ze is verstoten vanwege haar relatie met een Duitse soldaat. In de kliniek werkt verpleegster Helga. Zij verzorgt Renée en de a...

‘Vroeger stonden magazines vol met advertenties voor sigaretten, nu zijn het medicijnen.’ — A.M. Homes

Medicijnen zijn er om ziektes te bestrijden. Betekent de vaststelling dat we met z’n allen meer medicijnen nemen dan dat we vaker ziek zijn? En ook het aantal mogelijke ‘ziektes’ of stoornissen neemt sterk toe. Dat stemt tot ongerustheid, want in onze wereld is gezondheid de norm. Om normaal te zijn moet je gezond zijn en streven naar verbetering. We zijn nooit fit of slank genoeg...

Jay Mendelsohn, een gepensioneerd wiskundige, is tachtig jaar

oud als hij besluit zich in te schrijven voor een universiteitsseminar

over de Odyssee, gegeven door zijn zoon Daniel. Hij

beschouwt het als zijn laatste kans om de klassieke literatuur,

verwaarloosd in zijn jeugd, te leren kennen, maar vooral ook

om zijn zoon, schrijver en classicus, beter te begrijpen. Samen

besluiten de twee mannen een reis te maken over de Middellandse

Zee, in navolging van Odysseus’ beroemde omzwervingen.

De...

In 2013 verraste David Bowie de wereld, na tien jaar stilte, met de single ‘Where Are We Now?’ Daarin greep hij terug op zijn jaren in Berlijn: een tijd waarin hij zichzelf als artiest hervond, en met ‘Heroes’ een van zijn allergrootste hits schreef.

Wat maakt Berlijn tot zo’n bijzondere muziekstad? Leo Blokhuis neemt de lezer mee naar de jaren twintig van de vorige eeuw – de jaren van Marlene Dietrich, Kurt Weill en Bertolt Brecht, maar ook de tijd van de eerste experimenten met ...

Waar komt de moraal van de mens vandaan? We beschikken er onmiskenbaar over, of het nu over straf, godsdienst of racisme gaat, maar hoe is ons morele geweten ontstaan? Lang gold godsdienst als de belangrijkste grondslag voor de moraal. Maar in de afgelopen eeuwen is wetenschap steeds belangrijker geworden in ons denken over goed en kwaad. Met name de spectaculaire inzichten uit de evolutiebiologie dwingen ons om er anders naar te kijken. Van moraal als basis om te kunnen samenwerken, naar de ...