Sport is entertainment, een mondiale industrie met een geschatte jaarlijkse omzet van 500 miljard dollar. De atleten die op de Olympische Spelen van Tokio aantreden staan in een eeuwenlange traditie, die al begint vóór de klassieke oudheid.

De sportzomer van 2020 is hét moment voor het Elementaire Deeltje Sportgeschiedenis. Dit deeltje biedt een overzicht van de sportende mens, van de Romeinse gladiatoren tot de moderne Olympische atleten.

De jaarkalender in dichtvorm gieten en van sommige dagen een feestelijk verhaal maken – dat was het doel van Ovidius’ Fasti. Hij is helaas nooit verder gekomen dan eind juni, waarschijnlijk omdat hij uit Rome werd verbannen.

Januari en maart klinken nog altijd naar oeroude goden, Janus en Mars, en vooral de vrolijke verhalen over vele andere goden en goddelijke wezens als saters en nimfen laten ons het grote verschil zien met onze huidige monotheïstische, christelijke ideeën.

Ook vele...

Ernesto Che Guevara was van jongs af aan een avonturier. De brieven die hij tijdens zijn reizen door Zuid-Amerika schreef laten zijn ontwikkeling zien van student medicijnen naar arts, en van geëngageerd vrijwilliger naar de revolutionair strijder die hem iconisch maakte. We leren hem kennen als zoon, echtgenoot en vader, maar ook als guerrillastrijder, politiek leider en filosoof.

Enkele van de brieven die hier zijn verzameld zijn bekend, zoals die aan Fidel Castro. Zo’n tachtig procent ...

De laatste wildernis is een intellectuele en een fysieke reis door tijd en omgeving. Begeleid door monniken, wetenschappers, filosofen, dichters en kunstenaars onderzoekt Robert Macfarlane onze veranderde ideeën over de wildernis. Zijn reizen naar de uithoeken van Groot-Brittannië worden de geleiders van mensen en culturen uit heden en verleden die een intense band hadden met hun ongerepte omgeving.

De laatste wildernis is een moderne klassieker in het genre van nature writing met Robert Ma...

De boekenkist waarin Hugo de Groot (Grotius, 1583-1645) uit Loevestein ontsnapte is spoorloos verdwenen. Dat geldt niet voor zijn intellectuele nalatenschap. Hij was historicus, Neolatijns dichter, briefschrijver, polemist, propagandist, theoloog, vredesapostel en, niet te vergeten, familieman.

Gedurende zijn loopbaan hoopte het beschreven papier zich op. Veel ging verloren, maar het restant voedt nog steeds een internationale discussie. Deze beknopte biografie benut zijn ongeveer 7500 bewaa...

In Mijn moeder de Romein verklaart Kristien Hemmerechts níét haar liefde voor de klassieken. Wel onderzoekt ze de grote invloed die de teksten, verhalen en citaten op haar en haar werk hebben gehad. De oude Romeinen en Grieken waren min of meer permanent aanwezig in het huis waarin ze opgroeide, vanwege de grote bewondering van haar ouders voor het klassieke erfgoed.

Haar moeder was lerares Latijn en bracht ook Kristien de beginselen van de Latijnse syntaxis bij. Dat was niet altijd bevorde...

Het gymnasium bestaat sinds 1876 en was lang de enige weg naar alle universiteiten. Zo werd het de eliteschool van Nederland. De gymnasiale cultuur heeft vele decennia doorstaan en bloeit nog altijd.

Gymnasiasten kunnen zingen in het Latijn, weten wat ceterum censeo betekent en wanneer Caesar werd vermoord. De exclusiviteit en kennis van sociale codes leidden tot een hoogopgeleide klasse met een gevoel van wederzijdse herkenning.

Wat bepaalt de wonderlijke aantrekkingskracht van die geheimtaa...

Wie aan Romeinse vrouwen denkt, denkt aan Vestaalse maagden, trouwe echtgenotes, gevierde minnaressen of machtsbeluste keizerinnen: de vrouwen van Rome zoals we die kennen uit de antieke literatuur. Gezien door de ogen van mannen uit de elite. Maar hoe zat het met de talloze inwoonsters van andere Romeinse steden? Welke rol speelden zij in het stedelijk leven van Italië en de provincies van het uitgestrekte Romeinse rijk?

Specialiste Emily Hemelrijk neemt de lezer mee in een zoektocht naar ...

De recente uitbraak van het coronavirus in China en de wereldwijde verspreiding ervan heeft de mensheid momenteel in haar greep. Iedereen ervaart de gevolgen van de pandemie aan den lijve, doordat hij ziek wordt, doordat naasten erdoor worden geraakt, en omdat de bewegingsvrijheid wordt ingeperkt. Het dagelijks leven staat geheel in het teken van een minuscuul virus waar we geen grip op lijken te krijgen. Met grote maatschappelijke en economische gevolgen.

Wat kunnen we leren van eerdere epi...

‘2 Januari 1668: Francisco van Bengale, slaaf van onderkoopman Jan Grootstadt, verhangt zich.’

Francisco was een van de velen die de dood verkozen boven een ondraaglijk slavenbestaan in Nederlands Oost-Indië.

Van de beginjaren van de voc tot aan het einde van de kolonie volgt Baay het spoor van de mensenhandel in de Nederlandse koloniën in de Oost. De koloniale slavernij nam er vele vormen aan: er waren huisslaven, kindslaven, seksslaven, ambachtsslaven, maar ook slaven op de plantages ...