Commercial relations between the North Sea area and the Baltic contributed in a fundamental way to Holland's economic dominance in the seventeenth century. They were embedded in a region where numerous expressions of a common culture facilitated the mobility of people and commodities or the spreading of tastes and ideas. The German Hansa played a very important role in this process, but also after its decline, economic contacts between the North Sea region and the Baltic continued and with th...

Met haar amper drieduizend inwoners behoorde Weesp in de zeven-tiende en achttiende eeuw tot de kleine steden in Holland. Toch bezat deze stad een breed scala aan zorginstellingen, door Aukje Zondergeld in dit boek uitvoerig beschreven. 'Armoede' werd geaccepteerd als een maatschappelijk gegeven, maar met praktische maatregelen cre de men een stelsel van basisvoorzieningen dat openbare armoede voorkwam. Het stadsbestuur had de eindverantwoordelijkheid, terwijl de kosten grotendeels werden ged...

De Rotterdammer Arnold Gheyloven (c.1375-1442) studeerde kerkelijk recht in Wenen, Bologna en Padua. Rond 1407 trad hij in bij de reguliere kanunniken van het Windesheimse klooster Groenendaal bij Brussel. Hij schreef ongeveer 30 werken, waaronder de Gnotosolitos parvus ('Kleine Ken U zelf'). Deze tekst is overgeleverd in enkel handschrift, dat bewaard wordt in Luik (Biblioth e du Grand S naire 6 F 18). A.G. Weiler heeft de tekst vertaald en bewerkt en van een inleiding voorzien.Arnold Ghey...

Zo'n kwart miljoen Nederlanders emigreerden in de periode 1840-1940 naar Amerika. Hans Krabbendam beschrijft hoe deze relatief kleine groep in het Amerikaanse middenwesten een eigen subcultuur vormde die tot op de dag van vandaag herkenbaar is. Vooral protestanten slaagden erin als groep te overleven door voor hun vertrek concrete plannen voor de inrichting van hun nederzetting te maken, zich in net opengestelde gebieden in de Verenigde Staten te concentreren, tijdelijk hun eigen belangen aan...

Nietzsches traktaat is een enthousiast betoog over het nut of het nadeel van te veel of te weinig geschiedenis, van te veel of te weinig historisch besef. Voor onze omgang met de geschiedenis maakt en beschrijft hij de drie, sedertdien gekende onderscheidingen: de kritische omgang met ons verleden ('alles moet anders'), de verering van het verleden (van helden en monumentenzorg), en de antiquarische vergaarzucht ('alles wat oud is, is het waard om te bewaren'). Het traktaat van Nietzsche (184...

Comeniuslezing, gehouden op 31 maart 2006 door Martine Delfos

We gebruiken de opvoeding als instrument om van het kind te maken wat we zouden willen dat het wordt. Maar hoe maakbaar is het kind eigenlijk? En wat is opvoeding eigenlijk? Sinds enkele jaren zijn we ons, sterker dan ooit, aan het buigen over het kind. Het welzijn van kinderen is meer dan alleen een wens van ouders en begeleiders. Met de ondertekening van het Internationale Verdrag Inzake de Rechten van het Kind (VIRK) in 1989 hebb...

Bij een scheiding blijven de kinderen meestal bij de moeder wonen en de vader heeft in het meest gunstige geval een omgangsregeling. Niet eenvoudig. Gescheiden vaders zijn gescheiden van hun kinderen zonder dat ze dat willen. Kinderen raken gescheiden van hun vader zonder dat ze daar voor kiezen. De oude gevoelens tussen vader en kind zijn er nog, maar hoe behoud je die? Je wilt vader zijn, geen pretvader. Vaders hebben hun eigen betekenis voor kinderen. Die gaat niet verloren, maar hoe houd ...

Het graalverhaal van Wolfram von Eschenbach (1210) is één van de grootste cultuurschatten van de Middeleeuwen. Kelten en Germanen hebben hun sporen erin achtergelaten, Provençaalse troubadours vertolkten het graalthema, en tot in onze tijd gaat er onmiskenbaar een magische aantrekkingskracht van uit.In deze huidige chaotische tijd, waarin ieder menselijk handelen zinloos schijnt en maar al te vaak blijkt dat de waarheid een leugen is geworden, heeft men een sterke behoefte aan geordende, i...