De afschildering van de levensweg als pelgrimsreis is een oud en geliefd literair thema. Een invloedrijke uitwerking van dit onderwerp biedt de Pèlerinage de Vie humaine van de veertiende-eeuwse monnik Guillaume de Digulleville. De hoofdpersoon onderneemt een pelgrimstocht naar het nieuw Jerusalem, dat hij in een droomvisioen gezien heeft. Onderweg ontmoet hij helpers en belagers, verleiders en obstakels. De levendige visuele beschrijvingen van deze vaak bizarre personages en voorvallen make...

Het oeuvre van Ovidius, geschreven rond het begin van de jaartelling, is van alle tijden. Dat zijn teksten de postmoderne mens nog steeds aanspreken, liet bijvoorbeeld het succes van Christoph Ransmayrs Metamorfosen-bewerking Die letzte Welt (1992) overtuigend zien. Ook in de Middeleeuwen kende Ovidius' werk een grote verspreiding. Het was een vast onderdeel van de leeslijst op kloosterscholen, zodat Ovidius één van de pijlers van de middeleeuwse literaire cultuur werd. In dit themanummer v...

De laatste jaren is er een toenemende belangstelling voor wat wel is genoemd de vroege Nederlandse Verlichting. De aanzet daartoe werd echter al vijftig jaar geleden gegeven door de historica Caroline Louise Thijssen-Schoute in haar magnum opus Nederlands Cartesianisme (1954) over de vroege verspreiding van de ideeën van René Descartes in de Nederlandse Republiek. De bijdragen in Leven na Descartes bouwen op haar pionierswerk voort. Centraal staat de invloed van het cartesiaans en spinozist...

De Hilversumse schoolgeschiedenis begint in de achttiende eeuw met de oude dorpsschool van meester Gijsbert Haan: één klas met wel 300 leerlingen. Nieuwe ideeën over burgerschap en de groeiende behoefte aan goed opgeleide mensen voor de opkomende industrie en handel leidden in de negentiende eeuw tot herziening van de doelstellingen van het onderwijs. Er gingen meer kinderen naar school en er kwamen meer schoolgebouwen. Ook het hoger onderwijs deed zijn intrede: in 1903 werd aan de Schutte...

De veertiende-eeuwse allegorische trilogie Pèlerinage de vie humaine - Pèlerinage de l'âme - Pèlerinage de Jhesus-Christ van de cisterziënzermonnik Guillaume de Digulleville is in diverse talen vertaald, in z'n geheel en gedeeltelijk. Het eerste deel vormt een beschouwing over het menselijk leven als pelgrimsreis naar het hemels Jeruzalem. Op zijn weg wordt de mens verlokt en aangevallen door diverse zonden, maar uiteindelijk bereikt hij zijn doel door een deugdzaam en berouwvol leven. I...

Dit boek is een poging om ernst te maken met de beschrijving van de geschiedenis en de voorgeschiedenis van de Faculteit der Sociale Wetenschappen Utrecht. Het is geschreven in het besef dat er sprake is van een, en niet van de geschiedenis van deze faculteit. De auteurs zijn erin geslaagd een interessant boek samen te stellen, dat een rijke historische context verschaft voor het werk, onderwijs en onderzoek, in de faculteit. Het toont aan dat alle diepgaande discussies uit het verleden niet ...

Floris ende Blancefloer beschrijft de liefde tussen een Moorse koningszoon en een naar de Ori verkochte christelijke slavin. Op dit verhaal is een nieuw werk gebaseerd over een 'liefde van verre' tussen een oosterse prinses en een westerse prins die erop uittrekt om zijn geliefde te schaken. Ton Duinhoven laat zien, dat deze historie in essentie is be-waard in het veertiende-eeuwse toneelspel over Gloriant en Florentijn en eveneens ten grondslag ligt aan de Britse avonturenroman over Walewei...

Het manuscript van de autobiografie van Pieter Vreede werd door een attente voorbijganger op een Leidse stoep ontdekt, waar het, tussen andere papieren, klaar lag voor de vuilnisman. Het geredde manuscript werd een paar jaar geleden in het televisieprogramma 'Tussen kunst en kitsch' getoond. De aanwezige deskundige merkte toen op, dat dergelijke manuscripten in Nederland nauwelijks enige geldelijke waarde vertegenwoordigen. Pieter Vreede werd geboren in een welgestelde Leidse familie. Zijn pr...