Fossiele eiken, veen- of bostoponiemen, Romeinse houtskoolmeilers, wildforstersgoederen, kogelpotten, relieken en bescherming van het landschap: in De logica van het landschap geven 31 artikelen samen een beeld van het brede werkterrein van de archeologie en landschapsgeschiedenis. De auteurs zijn archeologen of onderzoekers uit aanpalende vakgebieden. Ze schrijven over de archeologie van Oost-Nederland en Limburg, over bossen en bosgeschiedenis, veengebieden en zandlandschappen, maar ook ove...

Aan Einhard, werkzaam aan het hof van Karel de Grote, worden de Annales Regni Francorum toegeschreven, die nu voor het eerst in een complete Nederlandse vertaling beschikbaar zijn voor historici, studenten Geschiedenis, latinisten en iedereen met interesse voor middeleeuws Europa.

De Annales beschrijven de jaren 741 tot en met 829: zowel de aanloop naar de heerschappij van Karel de Grote als ook de opvolging in 814 door zijn zoon Lodewijk de Vrome komt uitgebreid aan bod. Het is de periode wa...

Maaltijden zijn van alle tijden. Waar mensen samenkomen, wordt er gegeten. Het samen eten, dwars door rangen, standen en culturen heen, kan mensen met elkaar verbinden. Deze inzichten, die uit dit onderzoek naar voren komen, lijken maar weinig te zijn doorgedrongen tot de vrijzinnige geloofstraditie. Vrijzinnig geloven en de kerkelijk-liturgische maaltijd staan van oudsher op gespannen voet met elkaar. Het ritueel is zelfs lange tijd afgeschaft geweest. En daar waar het ritueel vandaag de dag...

Binnen het uitgestrekte Romeinse rijk waren goede verbindingen essentieel om grote afstanden snel te kunnen overbruggen. Wie dit wegennetwerk door Europa, Noord-Afrika en het Midden-Oosten wilt traceren komt al snel uit op de dertiende-eeuwse Tabula Peutingeriana; oftewel de Peutinger Kaart. Dit middeleeuwse perkament is een kopie van een kaart waarvan de oorsprong teruggaat tot de tijd van keizer Augustus. Op de kaart staan alle belangrijke steden, halteplaatsen en garnizoensplaatsen binnen ...

Gerard von Brucken Fock was in het eerste kwart van de twintigste eeuw een opvallende figuur in de Nederlandse muziekwereld. Zijn romantische kamermuziek en pianostukken hebben een zeldzaam hoog niveau. Edvard Grieg noemde deze Zeeuw naar aanleiding van diens 24 Praeludien opus 15 zelfs ‘de Hollandse Chopin’. Dirigent Willem Mengelberg sprak uit bewondering voor zijn orkeststukken van ‘één van onze meest talentvolle componisten’. Tegenwoordig is Von Brucken Fock vrijwel vergeten. Hi...

'Stoer, kort-beslist, geen tegenspraak duldend, slechts noode wederleggingen aanhoorende, is Mevr. Elise van Calcar een van die figuren, welke de hen omringenden weten te domineeren, zoo al niet intimideeren, en wier onbuigbare wil bergen weet te verzetten.'

De vrouw die hier door haar tijdgenote Wilhelmina Drucker beschreven wordt was in haar eeuw een landelijk bekende persoonlijkheid. Elise van Calcar (1822-1904) bracht als schrijfster, pedagoge, feministe en spiritualiste haar ideeën onde...

Iedereen heeft de plicht zichzelf te ontwikkelen tot onafhankelijk denkend mens. Dit kernpunt in het denken van Dirck Volckertsz Coornhert (1522-1590) betekent onder andere dat iedereen toegang moet hebben tot kennis en vorming. Ongeacht afkomst of status. Alleen met goede kennis kun je immers onderscheid maken tussen goed en kwaad, waarheid en leugen, echtheid en schijn. Maar vrije toegang tot kennis en ontwikkeling was in de zestiende eeuw bepaald niet vanzelfsprekend. Bovendien lag het lan...

De uit Utrecht afkomstige predikant en hoogleraar Godgeleerdheid IJsbrand van Hamelsveld (1746-1812) heeft in de laatste twee decennia van de achttiende eeuw een belangrijke rol gespeeld in de Republiek. Hij was niet alleen het prototype van de gematigd verlichte publieke intellectueel, maar had ook een praktisch en moedig aandeel in de revolutionaire bewegingen van zijn tijd. Toch heeft hij maar in beperkte mate de aandacht gekregen die hij verdiende. Het doel van dit boek is om in deze leem...

In 1316 begonnen de klerken in de Hollandse kanselarij van graaf Willem III met de systematische registratie van de oorkonden uitgevaardigd door de vorst. In de loop van de regeringen van de graaf en zijn zoon Willem IV werden duizenden oorkonden en andere ambtelijke teksten opgetekend in verschillende registers. Deze boeken waren het begin van een lange reeks, en betekenden een belangrijke stap in de ontwikkeling van de centrale bureaucratie van de Hollands-Zeeuwse grafelijkheid. In deze bun...

Na jaren voorbereiding werd in juni 1933 de Nieuwe Remonstrantsche Kerk feestelijk in gebruik genomen. Midden in een zandvlakte, met vlakbij het Vossiusgymnsium. In deze bundel verhalen van wat er toen allemaal gedaan is om zover te kunnen komen. Een beeld van alle bijzondere kenmerken van het gebouw en over hoe er geleefd, gedacht en gemusiceerd werd en wordt. Wat de achtergrond en inspiratie is van wat inmiddels geworden is tot Vrijburg, een vrijzinnige christelijke geloofsgemeenschap, gevo...