Precies een halve eeuw geleden voorspelden onheilsprofeten dat de mensheid afstevende op een catastrofe: uitputting van grondstoffen, milieuvervuiling, bevolkingsexplosie, gat in de ozonlaag. Stop de groei, klonk het overal, of de boel ontploft. Maar waarom kregen deze doemdenkers dan ongelijk? Hoe slaagden we erin om al die rampspoed af te wenden?

In zijn nieuwe boek legt filosoof en ‘verbeterlijke optimist’ Maarten Boudry uit hoe we de klimaatcrisis kunnen oplossen, zoals we ook eerdere...

Ruim drieduizend jonge Nederlandse mannen reisden tussen 1861 en 1870 naar Rome om dienst te nemen bij de zoeaven, het elitekorps van de paus. Met doodsverachting, geloofsijver en een zucht naar avontuur probeerden deze katholieke oorlogsvrijwilligers de paus te verdedigen in zijn strijd tegen het koninkrijk Italië. Dat zij konden sneuvelen deerde hen niet. Integendeel, als martelaar sterven voor de paus was hun grootste wens.

Bij terugkeer in Nederland moesten de zoeaven constateren dat zij...

Dekolonisatie betekent niet meer wat het ooit betekende. Waar oorspronkelijk het ontsnappen aan westerse politieke en economische controle werd bedoeld, is de betekenis van de term tegenwoordig een stuk minder eenduidig. Vaak wordt het woord slechts gebruikt om iemands eigen ‘morele zuiverheid’ of ‘authenticiteit’ mee aan te duiden; het onderdrukt Afrikaans gedachtegoed en ontkent Afrikaanse soevereiniteit.

Olúfẹ́mi Táíwò keert zich tegen de haast willekeurige toepassing van de...

In 1945, vlak na de Tweede Wereldoorlog, schreef George Orwell wat een van zijn meest fameuze essays zou worden: ‘Notes on Nationalism’. Al in de eerste alinea’s trekt hij het begrip nationalisme breder dan gebruikelijk: voor Orwell gaat het om een nietsontziend geloof in een zaak of identiteit, waarbij alle middelen zijn toegestaan. Feiten en gezond verstand doen er niet langer toe. Partijdigheid bepaalt alles.

In zijn lange inleidende essay beschrijft gelauwerd essayist Bas Heijne hoe...

Al dertig jaar trekt de Britse journalist John Sweeney langs de brandhaarden en corrupte regimes van de wereld. Hij was onder andere in Kosovo, Zimbabwe, Noord-Korea en de scientologykerk, maar vooral in Rusland. In Killer in het Kremlin neemt Sweeney ons aan de hand van de bomaanslagen op Russische flatgebouwen in 1999, de bloederige Russische acties in Tsjetsjenië, de annexatie van de Krim en zijn confrontatie met Poetin na de aanslag op de MH17 mee naar de gebombardeerde steden en dorpen ...

‘Na maanden of zelfs jaren van ziekenhuisbezoeken en teleurstellingen heb je eindelijk een positieve zwangerschapstest in handen. Het moment waar je zo lang naar hebt uitgekeken, maar misschien voelt het nog te vroeg voor felicitaties. Vaak is er sprake van een lange geschiedenis van angst, verlies en onzekerheid. Iets wat die twee streepjes op je test niet zomaar uitvlakken. Welkom op dit onontgonnen terrein, het beloofde land van bolle buiken en blije baby’s. Ik wijs je graag de weg. Di...

Huub Oosterhuis (1 november 1933-eerste paasdag 2023) was theoloog, priester, dichter, Bijbelvertaler en (mede)oprichter van de huizen De Populier, de Rode Hoed, De Balie en De Nieuwe Liefde.

Maar vooral was Huub Oosterhuis een bron van ongekende inspiratie voor vele generaties Nederlandse gelovigen én ongelovigen. Met zijn gedichten, liederen, preken en verhalen bewees hij dat er ook, en misschien wel juist, in een tijd waarin velen de traditionele kerken vaarwelzegden, behoefte bleef aan e...

CDA en PvdA: ze moeten vechten om te overleven. Maar ooit waren het trotse volkspartijen die bepaalden hoe Nederland eruit moest zien. Tot het kanteljaar 2010. Toen viel het laatste kabinet met CDA en PvdA in de hoofdrol in ruzie uiteen.

De afgelopen dertig jaar probeerde de ene na de andere politieke leider de neergang tegen te houden. Maar uiteindelijk stortten beide partijen toch in het Haagse ravijn.

Gijs Korevaar en Ruud Slotboom beschrijven van binnenuit hoe dat is gebeurd. En ze kijken...

Fik Meijer over regeren in de Oudheid: een even fascinerend als actueel boek.

Mensen hebben altijd geworsteld met de vraag hoe ze hun dorp, stad of land politiek moesten inrichten. Bij het bedenken en ontwikkelen van regeringssystemen hebben de Grieken en Romeinen een belangrijke rol gespeeld. Vanaf de heldensamenleving van Homerus tot het verval van het keizerschap in Rome hebben ze geëxperimenteerd met de meest uiteenlopende staatsvormen: het koningschap en de tirannie in enkele Griekse sta...

Filosofen hebben het al vaker opgemerkt: niet wát zij is, maar dát de wereld er is, is een mysterie. Dat gaat ook op voor waarnemen; het is je voor deze onkenbare kant van de dingen openstellen.

In elk geval is waarneming veel meer dan een reactie van je hersens op prikkels van buiten; dat is de fysiologische kant ervan. Is het dan een voorstelling of begrip – ‘klok’, ‘glas’ – verbinden met wat aan indrukken binnenkomt? Nee, dat is denken, geen waarnemen.

Waarnemen is juist je u...