Het einde van de Tweede Wereldoorlog hangt in de lucht. Je bent 25 jaar, de zon schijnt.

Je doet een licht zomerjurkje aan, omdat het een mooie dag belooft te worden. En dan

word je opgepakt door het Russische leger, eindeloos verhoord en na een schijnproces

beland je als volksvijand van de Sovjet-Unie voor tien jaar in de goelagkampen.

Dit was het lot van Barbara Skarga. Ze maakte naam met filosofische essays en boeken,

maar een van haar belangrijkste werken bleef lang onopgemerkt. In 1985 p...

Hans van Mierlo – de onzekere jongen uit een Brabantse patriciërsfamilie

– kwam laat tot bloei. Pas toen hij na een moeizame

rechtenstudie in het katholieke Nijmegen op 29-jarige leeftijd

in Amsterdam ging wonen, vond hij, meevarend op de golf van

veranderingen in de jaren zestig, zijn plek: eerst als journalist

en vanaf 1966 als partijleider van D66.

Van Mierlo stond aan de wieg van twee van de bijzonderste regeringen

van de twintigste eeuw: het progressieve kabinet-Den

Uyl (1973-1977) ...

Een jongen vindt de hond van de buren kermend bij zijn platgebrande

huis. Een meisje vliegt een Duitse soldaat om de hals

omdat ze dacht dat het haar vader was die terug was van het

front. We kennen de oorlog als een verhaal van volwassenen,

maar het is ook de geschiedenis van kinderen.

Svetlana Alexijevitsj sprak met de mannen en vrouwen die tijdens

de inval van de Duitsers in Wit-Rusland in 1941 nog kinderen

waren, en vroeg naar hun herinneringen. Hun schokkende

verhalen maken van De laatst...

Erasmus is een van de grootste auteurs van Nederland en België, en zelfs van heel Europa. Hij verpersoonlijkt de overgang van de middeleeuwen naar de moderne tijd. Zijn betekenis voor de literatuur- én wetenschapsgeschiedenis is immens. Erasmus’ duizenden brieven over onderwerpen als gewetensdwang en drukpersvrijheid hebben niets aan zeggingskracht ingeboet.

Het grootste deel van Erasmus’ leven en werk bleef tot nu toe onderbelicht. Sandra Langereis is de eerste biograaf die zijn levens...

Heeft een miljonair recht op zijn rijkdom? Moeten we zelfs een

moordenaar vergeven? En kan een mens ooit zijn lot veranderen?

Het hangt allemaal af van ons antwoord op een fundamentele

vraag: hebben we een vrije wil?

Filosofen twijfelen al eeuwen over het antwoord hierop, en

sinds decennia roepen biologen en neurologen dat de vrije wil

niet bestaat. Ieder jaar stapelt het bewijs tegen de vrije wil zich

verder op: we zijn een product van onze genen, van onze geschiedenis

en van onze omstandigh...

‘Eigenlijk wil ik gewoon elke morgen wakker worden en niks weten en gaan schrijven.’

Dat zegt Remco Campert, de virtuoos terloopse dichter die altijd zijn vinger aan de pols van de tijd heeft gehouden. Het verhaal van zijn leven loopt van de naoorlogse avant-garde via feestende jongeren rond het Vondelpark en toenemende publieke zichtbaarheid naar de stilte van een werkkamer. Er was de afwezige vader, er kwamen en gingen grote liefdes, maar altijd bleef het schrijven, dicht op de eigen huid.

Mirjam van Hengel, die eerder het succesvolle Hoe mooi alles (2014) publiceerde over de liefde tussen Leo en Tineke Vroman, sprak wekelijks met Campert en kreeg inzage in al zijn papieren. Ze schreef een portret over de man die al meer dan een halve eeuw het Nederlandse literaire landschap kleurt, die even graag alleen is als in gezelschap, even lui als productief, even opgeruimd als melancholiek, even betrokken bij de wereld als onverstoorbaar zichze...

Een urgent en fris pleidooi voor filosofie als medicijn tegen polarisatie

Lammert Kamphuis groeide op in een wereld van wij en zij, waarheid en leugen, wit en zwart. Tien jaar geleden brak hij met pijn en moeite los uit zijn streng religieuze milieu in de hoop daarbuiten eindelijk ruimte te vinden voor grijstinten. Tot zijn verbazing ziet hij echter dat de samenleving meer en meer gaat lijken op de fundamentalistische kerk waaruit hij zich bevrijd heeft. We worden opgedeeld in verschillende k...

Van een melancholische klokkenmaker tot transcendente tuinkabouters en de eerste zwarte paus: in Glorie en Heerlijkheid trekt Mortier alle registers open om te tonen wat het kortverhaal voor hem is: een literaire speeltuin, een schrijverslaboratorium waarin alles mogelijk is en niets te gek. Het plezier in het scheppen, het spel met taal, de verf van het verhaal, de buitelingen der gedachten – het spat van het papier af. Met Glorie en Heerlijkheid voegt Mortier een nieuw facet toe aan zijn ...

‘Ik besef nu pas hoe verdoofd ik altijd ben,’ verklaarde een van de deelnemers aan een

experiment dat filosoof Hans Schnitzler sinds 2016 met zijn studenten doet: een digitale

detox van een week. Inmiddels is, mede onder invloed van de coronacrisis, de gemiddelde

schermtijd steeds verder gestegen, nemen de zorgen over de verslavende werking van

een app als TikTok toe en woedt er een discussie over een landelijk smartphone-verbod

op scholen.

Zijn we inderdaad allemaal in smartphone-zombies aan h...