De geschiedenis van het Nederlands in Frankrijk

Waar wordt het oudste Nederlands gesproken? In het noordwesten van Frankrijk! Naar schatting gebruiken nog enkele tienduizenden hoogbejaarde plattelanders in huiselijke kring het Vlamsch, Vlaemsch of Vlemsch, zoals ze het zelf noemen. Dialectologisch gaat het hier om het West-Vlaams, een streektaal die zowel in Nederland, België als Frankrijk wordt gesproken. De Franse variant is interessant vanuit een puur taalkundig oogpunt, omdat die nogal ...

Meer en meer mensen in Vlaanderen - van jong tot oud - hebben belangstelling voor dialect. Tegelijk is er nog nooit zoveel kennis voorhanden geweest over de dialecten in Vlaanderen. Daarom is er na de enthousiast onthaalde Atlas van de Nederlandse taal nu een nieuw boek, op dezelfde leest geschoeid, maar met exclusieve aandacht voor alles wat de dialecten in Vlaanderen zo interessant maakt. De wereld van het dialect wordt toegankelijk gemaakt aan de hand van vijftig vragen. Dertig van die vij...

Alles wat elke taalliefhebber altijd al wilde weten over het Nederlands Taal boeit heel veel mensen. Kijk maar naar het succes van de jaarlijkse zoektocht naar het 'woord van het jaar'. Maar boeken over taal zijn vaak technisch, richten zich op één specifiek aspect en zijn meestal nogal saai. Daar wil deze Atlas van de Nederlandse taal resoluut korte metten mee maken. Vertrekkend vanuit de vragen die elke taalliefhebber zich wel eens stelt, probeert deze 'atlas' de wondere wereld van taal i...

Beelden activeren ons denken en resulteren zo in denkbeelden. Op het kruispunt van heden en verleden speurt Mieke Bal in Het geel van Marcel Proust naar de relevantie van kunst voor actuele vragen en problemen. In deze zoektocht ontmoeten we zowel literaire als beeldende kunstwerken, zowel oude meesters als kunstenaars van nu.

Via Proust en Flaubert, Munch en Bourgeois, de Bijbel en de Koran, wordt de lezer uitgenodigd opnieuw na te denken over geschiedenis en anachronisme, biografie en perso...

Wat hebben de flamenco, garnaalvisserij te paard in Oostduinkerke en Yoga gemeen? Ze staan allemaal op de Unesco lijst van het ‘levende erfgoed’. Deze “Representatieve Lijst van Immaterieel Cultureel Erfgoed van de Mensheid” bevat een wereldwijde diversiteit aan gewoontes, gebruiken en beroepen. Unesco beschermt dit culturele erfgoed zodat het voor toekomstige generaties behouden blijft.

Tegenwoordig staan er zo’n 400 gebruiken op de lijst uit meer dan 100 landen. De lijst toont de ...

Onze woordenschat wordt voortdurend aangevuld met nieuwe woorden. We benoemen er een nieuwe zaak mee (ontvrienden), en kunnen ermee sturen (asielplaag) of verzachten (seniorenmoment). De bouw van deze woorden is duidelijk, maar hoe zijn obesitaks, dissen of asobak gevormd? De structuur van woorden, hun onderlinge relaties, en de manieren waarop de woordenschat kan worden uitgebreid staan centraal in deze nieuwste, volledig herziene editie van het standaardwerk over de morfologie van het Neder...

Biografieën, we lezen ze graag. Ze vertellen de levensverhalen van meer of minder beroemde mensen en bieden de lezer veelal verrassende inzichten over de plaatsen en de tijd waarin die personen leefden. Biografieën zijn er in vele soorten en maten. Dit boek vertelt daar meer over. Het is onderverdeeld in diverse lemma’s over de hedendaagse biografie. Behandeld worden onder meer genres, invalshoeken, bekende biografen en thema’s. Onder de A vindt de lezer ‘Amerika’, ‘Autobiografie�...

LEPELSTREKKER, (m.) -s, iem. die zijn mes wil trekken maar het verkeerde bestek van huis heeft meegenomen.

MUGNEET, (m.) -neten, persoon die, als er meerdere mensen in een ruimte slapen, als enige door de mug wordt geprikt. ‘ik was vannacht weer de ~ ’.

PESTAFETTE, (m.) -s, dat je het stokje niet doorgeeft.

ETTENLEURSTELLEN, 1. (o.) g.mv, koppeltjes uit Etten-Leur, 2. (ettenleurstelde, h. ettenleurgesteld) iem. bij een veelbelovende dropping in Etten-Leur achterlaten

RAAMVERTELLER, (v./m....

In het voorjaar van 2022 startte bij Nieuwe feiten op Radio 1 de rubriek ‘het ontbreekwoord’. Daarin gaat Rick de Leeuw elke week met de gewaardeerde hulp van de luisteraars op zoek naar woorden die in de Nederlandse taal – helaas – nog niet bestaan. ‘Hamerglas’, ‘kapotverbeteren’, ‘einderzucht’, ‘overouderen’, ‘huicheljuichen’, ‘sopperen’; het zijn maar enkele van de tientallen nieuwe woorden die inmiddels geboren zijn onder het wakende oog van enig en alweten...

Hoe zichtbaar moeten vertalers zijn?

De afgelopen jaren werd de hashtag #NameTheTranslator enthousiast gedeeld. Van Amerika tot Europa weerklonk de oproep luid: vermeld de naam van de vertaler op de cover van het boek. Toch heeft deze actie niet geleid tot een echte verandering. Hoe komt dat? Het antwoord op deze vraag zegt evenveel over vertalers als over lezers.

Een vertaling is nooit simpelweg een kopie van het origineel in een andere taal. Het is steeds het resultaat van een complexe ree...