Veni vidi vici, verdeel en heers, alea iacta est, Asterix, Shakespeare, de juliaanse kalender, de Caesarfeesten, films, politieke uitspraken...

Julius Caesar is nog altijd erg aanwezig in onze cultuur. Maar wie was hij? Hoe kunnen we hem situeren in het Oude Rome? En waarom heeft hij zo'n belangwekkend erfgoed nagelaten?

"Er zijn sinds 's mans heengaan, ruim 2068 jaar geleden (15 maart van het jaar 44 a.C.n.), duizenden boeken en artikelen verschenen over Julius Caesar. Google levert miljoen...

In haar internationale bestseller SPQR vertelde Mary Beard over duizend jaar Rome in de oudheid. Romeinse keizers gaat over de mannen die het Romeinse Rijk regeerden, van Julius Caesar (vermoord in 44 v.Chr.) tot en met Alexandrus Severus (vermoord in 235 n.Chr.). Het is geen traditioneel chronologisch verhaal over de krankzinnige Caligula, de wrede Nero en de filosoof Marcus Aurelius. Beard stelt, zoals we van haar gewend zijn, alternatieve vragen en geeft onverwachte antwoorden.

Hoeveel mach...

De oude wereld van het Middellandse Zeegebied werkt in veel opzichten door tot in de moderne tijd in grote delen van de wereld. Veel zaken die tot op de dag van vandaag belangrijk zijn, zijn in de periode van 3500 voor Christus tot 500 na Christus ontstaan. Denk bijvoorbeeld aan de moderne rechtstelsels en aan de wijsbegeerte, die zonder het Romeinse recht en de Griekse filosofie ondenkbaar zouden zijn geweest. Het jodendom en het christendom zijn in de oudheid ontstaan en ook de islam is doo...

In dit boek doet de Atheense historicus Thucycides verslag van de Peloponnesische Oorlog (431-404 v.C.). Thucycides beschouwde deze als de grootste oorlog tot dan toe en is onpartijdig in zijn verslag, hoewel zijn persoonlijke en soms scherpe visie er wel in doorklinkt.

Thucycides wordt gezien als een van de grondleggers van de wetenschappelijke geschiedschrijving, omdat hij de historische gebeurtenissen verzamelde, verifieerde, rangschikte en interpreteerde, alvorens daarover zo objectief mo...

Op 28 oktober 312 versloeg keizer Constantijn zijn tegenstander Maxentius bij de Milvische brug over de Tiber, net buiten de muren van Rome. Voorafgaande aan deze slag kreeg Constantijn zijn beroemde visioen van een kruis, vaak gezien als zijn motivatie om zich tot het christendom te bekeren. Het Edict van Milaan, dat Constantijn in 313 uitvaardigde, kondigde een algehele godsdienstvrijheid af en gaf christenen voor het eerst in hun geschiedenis de gelegenheid hun geloof in vrijheid te beoefe...

Het standaardwerk over de beste vechtmachine ooit: het Romeinse leger Pakkende en verhalende geschiedenis Het Romeinse leger was waarschijnlijk de meest succesvolle krijgsmacht ooit. Tot onze tijd was geen leger zo strak georganiseerd en zo indrukwekkend tactisch en strategisch geschoold. Overal staan nog monumenten die herinneren aan hun macht en superieure technische vaardigheden. De Romeinse legioenen vochten en overwonnen in Afrika, Azië en Europa. Als de Romeinse krijgsmacht een krachti...

In Bedrieglijk echt beschrijft Jona Lendering de wedloop tussen wetenschap en vervalsers in de papyrologie. Veel romantischer dan papyrologie kan wetenschap niet zijn. In een ver land ontdekt iemand een antieke boekrol of wat snippers papyrus en ineens is daar een lang vergeten tekst. Vaak komen de papyri echter van de zwarte markt, zoals het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat enkele jaren geleden veel publiciteit trok. Hoewel binnen enkele dagen vaststond dat het ging om een vervalsing, e...

De bekende historicus Philip Matyszak heeft een eregalerij gemaakt van alle ‘Vijanden van Rome’: de barbaren die tegen de Romeinen in opstand kwamen.

Tot voor kort werd de Romeinse beschaving per definitie als ‘iets goeds’ gezien. Rome verlichtte met de fakkel van de beschaving de barbaarse duisternis. De Romeinen verspreidden onder meer hun wetten, architectuur en literatuur tot in alle uithoeken van hun rijk. Maar dat ging ten koste van andere culturen.

Philip Matyszak presenteert z...

Forum Hadriani (het huidige Voorburg, genoemd naar keizer Hadrianus) lag aan de noordgrens van het Romeinse Rijk. Het was met Nijmegen de enige nederzetting in Nederland die Romeinse stadsrechten kreeg. In 2021 werd de Nederlandse limes, waar Forum deel van uitmaakt, uitgeroepen tot Unesco Werelderfgoed. Tom Buijtendorp promoveerde op de vergeten stad Forum Hadriani, waar door het grondwater etensresten, schoenen, wagenwielen en wijnvaten bewaard bleven. Uit de klei doemt het nieuwe mysterie ...

Keizer Diocletianus (244-311) kwam aan de macht op moment dat het Romeinse Rijk geteisterd werd door interne twisten en oorlogen en het economisch verval had ingezet. De heersers dreigden hun macht te verliezen.

Dat liet Diocletianus echter niet zomaar gebeuren. Hij voerde een nieuwe staatsstructuur in, de tetrarchie, waarbij twee Augusti (keizers) en twee Caesares (vice-keizers) aan het hoofd stonden. Ook stelde hij voor veel goederen en diensten een maximumprijs in om het rijk makkelijker b...