‘Het hof is hier ontzaglijk briljant,’ schrijft een vrouw in 1829 nadat ze in het paleis in Brussel een bal heeft bezocht. Het ene jaar resideert koning Willem I in deze stad, het andere in Den Haag. In beide steden beschikt hij over een paleis en een aparte hofhouding. Personen uit de voornaamste adellijke families van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden spelen daarin een sleutelrol.

Zowel letterlijk als figuurlijk danst men rond de koning. Mannen die vaart willen brengen in hun ambt...

In het voorjaar van 1567 stuurt koning Filips II de hertog van Alva (1507-1582) naar de Nederlanden om daar alvorens hij er zelf naartoe reist de rebellen en de verantwoordelijken voor de Beeldenstorm van 1566 te bestraffen. Filips II komt niet en eind 1567 wordt Alva landvoogd. Hij zet de bestraffingen voort, hervormt de fiscaliteit en bestrijdt de corruptie. In 1568, maar vooral vanaf 1572, voert hij oorlog tegen de rebellen.

De oorlog in de Nederlanden is een burgeroorlog waarin groepen N...

In de geschiedschrijving van de Zuidelijke Nederlanden, het latere België, blijft de periode sinds de afscheiding van Nederland (1648) tot aan de Slag bij Waterloo (1815) doorgaans onderbelicht. Rampen en oorlog teisterden het land, dat machteloos opeenvolgende buitenlandse regimes moest doorstaan.

Toch stammen de mooiste gebouwen in ons land vooral uit die periode. In die jaren verdubbelde haast de bevolking, werden de meeste grote steenwegen aangelegd, bloeide de kant- en katoenindustrie, ...

Het maken van schilderijen van zeeslagen, van havens en kustgezichten en gedetailleerde ‘portretten’ van oorlogsschepen, jachten en koopvaarders was de kernactiviteit van het familieatelier Van de Velde. In Amsterdam en later in Engeland hadden vader en zoon Van de Velde een bloeiend bedrijf in grote en kleine zeestukken.

In dit boek staat de ontwikkeling van het bedrijf van de Van de Veldes centraal: hoe zij zich onderscheidden van de concurrenten, hoe zij klanten wierven en hoe vader en...

Van 1599 tot 1795 was de Staatse Raad van Vlaanderen het gerechtshof voor het huidige Zeeuws-Vlaanderen. Het gebied bestond uit het het vrije van Sluis en Vier Ambachten (Hulst, Axel, Asseneder en Boekhoute). De rest van Zeeland viel onder de rechtsmacht van het Hof van Holland, Zeeland en West-Friesland. Daze procesgids beschrijft in hoofdlijnen hoe men voor de Staatse Raad van Vlaanderen procedeerde in civiele zaken, zowel in eerste instantie als in appel.Na een beschrijving van samenstelli...

Gedurende de hele zestiende eeuw was de spanning op religieus gebied te snijden. Overal maakten 'hervormers' zich los van de (rooms-katholieke) moederkerk en braken opstandjes uit. Aan Amersfoort lijken deze woelingen voorbij te zijn gegaan, als we tenminste mogen afgaan op het dagboek dat een van de burgemeesters gedurende zijn ambtsperiode (25 januari 1555 tot 1 februari 1556) bijhield. Slechts één keer heeft Cornelis Volckenszoon het over 'verboden en verdachte boeken, zoals een psalmboe...

In ‘De tsaar in Zaandam’ beschrijft Rob Hartmans hoe in augustus 1697 een kleine aak naar Zaandam voer. Aan boord bevond zich de Russische tsaar Peter de Grote, die zich hier wilde ontwikkelen in nieuwe scheepsbouwtechnieken. Zijn komst bleef niet onopgemerkt. Al snel kwamen de mensen naar Zaandam om de twee meter lange grootvorst met eigen ogen te aanschouwen. De tsaar vertrok daarop al snel naar Amsterdam. Hartmans beschrijft het verblijf van de tsaar in de Republiek in het algemeen en ...

De jaren 1730-1740 vormen een keerpunt in de Nederlandse slavernijgeschiedenis: de West-Indische Compagnie verliest haar monopolie op de trans-Atlantische slavenhandel, waarop verschillende handelaren in de Republiek besluiten hun schepen in te zetten voor de private slavenhandel. Zo ook Jochem Matthijs en Coenraad Smitt. In ruim dertig jaar tijd verschepen ze tussen 11.000 en 13.000 tot slaaf gemaakte mensen van West-Afrika naar de Cariben.

Ramona Negrón en Jessica den Oudsten ver...

Dit boek bevat de eerste Nederlandse vertaling van de Latijnse Kroniek van Eggerik Egges Phebens (1556-1615). Deze kroniek handelt over de vroegste periode van de Tachtigjarige Oorlog in Groningen en in de omliggende provincies, namelijk de jaren 1565 tot 1595. Er zijn in deze provincies weinig literaire geschriften uit deze periode bewaard gebleven. Phebens spreekt met afgrijzen over de ‘akeligste oorlog’ tussen de Staten der Nederlanden en de koning der Spanjaarden. Hij schrijft dat di...

‘Hoeveel tranen moeten er nog meer vloeien voor hen die snakken naar vrijlating?’ Het is zomaar een zin uit 1696 van de consul in Marokko over gekaapte Nederlanders. Was het normaal dat ze meermalen werden verkocht en tot slaaf gemaakt vanwege Barbarijse kaperacties? Hoe zwaar was het bestaan van deze slaven en hoe omvangrijk hun aantal? Het blijkt dat slechts een vijfde deel van hen terugkeerde, ondanks dat verwanten en lokale overheden zich inspanden om hen terug te kopen. Barbarijse st...