8 juni 1995

Vanavond boden Pieter Broertjes en Arendo Joustra mij in Pier 10 achter het Centraal Station een etentje aan voor mijn komende 70ste verjaardag. We zaten tussen andere tafeltjes gepropt, maar het voer was best lekker. Pieter gaf me een paar boeken cadeau en schreef er opdrachten in. (…)

Tijdens het bezoek van bondskanselier Helmut Kohl op 22 mei hadden Jessa van Vonderen en Pieter naast elkaar gezeten op het staatsdiner. Jessa had verteld over de reis in Canada en gezegd dat ik ...

Hoogleraren, universitaire medewerkers en studenten zijn in de negentiende en twintigste eeuw actief geweest in de politiek, in kerken en in andere maatschappelijke organisaties. Toch leidde dat binnen de muren van de academie zelden tot botsingen. Betekent dit dat hoogleraren en hun medewerkers werden en worden geselecteerd op pohtieke kleur en kerkelijke gezindte? Wordt aan universiteiten het negentiende-eeuwse liberale beginsel gehuldigd dat het streven naar een betere samenleving geen pol...

Gewoon leven in ongewone tijden

Radicale omslagen doorkruisten het heel gewone leven van de Duitse spoorwegwerker Ernst Otto (1880-1956). Om voor zichzelf en zijn gezin te kunnen blijven zorgen, mocht hij zich niet van zijn stuk laten brengen.

Ernst Otto en zijn tijdgenoten werden met ingrijpende gebeurtenissen geconfronteerd. Met een wereldoorlog gevolgd door bezetting, grenscorrecties, staatkundige hervormingen, twee revoluties en een ongekende financiële crisis met galopperende inflatie....

Tijdens het decennialange onderzoek naar de deelnemers aan de eerste Nederlandse vredesmissie – van 1913-1914 in Albanië – kwam de auteur vele militairen tegen met een kleurrijke levensloop. In reeds gepubliceerde titels over de missie, Nederlandse militairen in een Albanees wespennest, 1913-1914 en Thomson – De media majoor, kwam heel de missie aan bod. In: Gerard Anne Mallinckrodt, een chronologie van zijn leven. En: Honderd dagen in handen van Albanese rebellen. De brieven van kapit...

In oktober 1913 kregen kolonel De Veer en majoor Thomson van de Nederlandse regering de opdracht te onderzoeken of er in Albanië een Gendarmerie kon worden opgezet. Albanië was net onafhankelijk geworden na vijf eeuwen onderdeel uit te hebben gemaakt van het Ottomaanse rijk. De zes grote mogendheden (Oostenrijk-Hongarije, Duitsland, Frankrijk, Engeland, Rusland en Italië) hadden ingestemd met de onafhankelijkheid van Albanië, maar dan wel onder leiding van een externe vorst (de Duitse pri...

In 1912 kwamen Albanezen succesvol in opstand tegen het Ottomaanse Rijk, dat vijf eeuwen in de Balkan had geheerst. In de Eerste Balkanoorlog van 1912 vocht men gezamenlijk tegen de Turken; in de Tweede Balkanoorlog van 1913 ontstond strijd om het voormalige Ottomaanse gebied tussen de al in de 19de eeuw onafhankelijk geworden landen Montenegro, Griekenland, Servië en Bulgarije. Het in november 1912 onafhankelijk geworden Albanië dreigde door de buren onder de voet te worden gelopen: de Mon...

De Van Breestraat in Amsterdam Oud-Zuid staat bekend als een van de meest geliefde woonstraten in Nederland. Maar dat is niet altijd zo geweest. Rond 1900 werd deze straat in de Concertgebouwbuurt gebouwd voor de bemiddelde burgerij. Maar al twintig jaar later werd ervoor gepleit om de hele buurt af te breken om daarvoor in de plaats moderne huizen te bouwen. Ondertussen werd de bevolking van de straat gevarieerder. Naast bankiers, assuradeurs en industriëlen gingen er ook veel musici en kun...

In 2007 dook Arthur van Amerongen onder in islamitisch Brussel, waar inmiddels bijna de helft van de bevolking moslim is. Zijn boek Brussel Eurabia (nominatie AKO Literatuurprijs) sloeg in als een bom. Van Amerongen, die jaren correspondent in het Midden-Oosten was, waarschuwde dat Brussel een tikkende tijdbom was. Hij werd verguisd en afgeserveerd als islamofoob en racistisch. Na de aanslagen in Brussel en Parijs - vrijwel alle daders kwamen uit Brussel - werd van Amerongen tot

de Profeet va...

Het Vossius Gymnasium ligt in de doorgaans rustige Apollobuurt, maar rond 1965 was dat dicht bij het magisch centrum van Amsterdam. Daar vond een cultuurschok plaats met happenings, demonstraties en experimenteel toneel, begeleid door popmuziek, die veel ouderen schrik aanjoeg. Hoe dat alles doordrong op deze school blijkt uit dit persoonlijke verslag. Of het een revolutie of een rimpeling was, wordt overgelaten aan het oordeel van de lezer.

Dit boek vertelt het verhaal van arbeiders en kleine zelfstandigen die geen genoegen namen met hun miserabele leefomstandigheden en streden voor een beter leven. De charismatische oud-dominee Ferdinand Domela Nieuwenhuis hield hen voor dat ook zij recht hadden op een menswaardig bestaan. Een rechtvaardige en vrije socialistische samenleving was mogelijk, maar daar moesten ze zelf wel wat voor doen.

Het vrije socialisme is een ‘vergeten’ sociale beweging in Nederland, die in de drie noorde...