Het oeuvre van Ovidius, geschreven rond het begin van de jaartelling, is van alle tijden. Dat zijn teksten de postmoderne mens nog steeds aanspreken, liet bijvoorbeeld het succes van Christoph Ransmayrs Metamorfosen-bewerking Die letzte Welt (1992) overtuigend zien. Ook in de Middeleeuwen kende Ovidius' werk een grote verspreiding. Het was een vast onderdeel van de leeslijst op kloosterscholen, zodat Ovidius één van de pijlers van de middeleeuwse literaire cultuur werd. In dit themanummer v...

De veertiende-eeuwse allegorische trilogie Pèlerinage de vie humaine - Pèlerinage de l'âme - Pèlerinage de Jhesus-Christ van de cisterziënzermonnik Guillaume de Digulleville is in diverse talen vertaald, in z'n geheel en gedeeltelijk. Het eerste deel vormt een beschouwing over het menselijk leven als pelgrimsreis naar het hemels Jeruzalem. Op zijn weg wordt de mens verlokt en aangevallen door diverse zonden, maar uiteindelijk bereikt hij zijn doel door een deugdzaam en berouwvol leven. I...

Floris ende Blancefloer beschrijft de liefde tussen een Moorse koningszoon en een naar de Ori verkochte christelijke slavin. Op dit verhaal is een nieuw werk gebaseerd over een 'liefde van verre' tussen een oosterse prinses en een westerse prins die erop uittrekt om zijn geliefde te schaken. Ton Duinhoven laat zien, dat deze historie in essentie is be-waard in het veertiende-eeuwse toneelspel over Gloriant en Florentijn en eveneens ten grondslag ligt aan de Britse avonturenroman over Walewei...

Carolina Lea de Haan (Smilde 01-01-1881-Laren 16-11-1932) zuster van Jacob Israël de Haan (Smilde 31-12-1881-Jeruzalem 30-06-1924) dochter van een joodse godsdienstleraar, begon haar publicaties (onder de naam Carry van Bruggen) met schetsen naar het naturalistisch procedé, Breischooltje, waaruit nog niet de op de voorgrond tredende eigenschappen van dit bijzonder en sterk talent spraken. Deze openbaarden zich in haar romans, als De Verlatene (1909) en Heleen 1913, in 1934, vermeerderd met ...

Voor veel historisch onderzoek zijn correspondenties een belangrijke of zelfs onmisbare bron. Geavanceerde zoeksystemen maken brievenedities en in toenemende mate ook elektronische archieven toegankelijker en bieden daarnaast de mogelijkheid om nieuwe onderzoeksvragen te stellen. Dit themanummer van TNTL bestrijkt ruim vier eeuwen epistolaire cultuur. Naast literaire en wetenschappelijke correspondenties komen ook recente ontwikkelingen op het gebied van elektronische bronnenuitgaven ter spra...

Een stad vol mislukte integratie, armoede en bedrog. Bredero laat zijn lezers meemaken hoe dat uitpakt. In 1617 schrijft hij een komisch toneelstuk met een serieuze ondertoon over de Brabantse praatjesmaker Jerolimo die zijn Antwerpse schuldeisers is ontvlucht en zich in Amsterdam veel mooier en rijker voordoet dan de hongerige schooier die hij in feite is. De verwikkelingen spelen zich af in hartje Amsterdam, een snel groeiende stad, waar arm en rijk hun plaats moeten vinden en waar bedrog s...

Het duurde lang voordat de slavernij in de Nederlandse koloniën het onderwerp van een roman werd. Pas 68 jaar na de afschaffing van de slavernij was het zover: in 1931 verscheen De stille plantage van de Surinaamse schrijver Albert Helman. Helman koos voor een historisch decor voor zijn verhaal. Een Franse familie aan het einde van de 17de eeuw vestigt zich op een Surinaamse plantage. Vol van religieuze en optimistische idealen zien de familieleden hun dromen over een nieuwe samenleving stuk...

Van Kloos, Gorter en Henriette Roland Holst, via A. Roland Holst, Bloem en Nijhoff tot Marsman, Engelman en Vasalis

Rond 1900 ontstaat een nieuwe poëzie en vooral een nieuw idee van poëzie. Dan komt de Beweging van Tachtig in de mode en spannen dichters, critici en essayisten zich in zich de moderne dichtprincipes eigen te maken en naar hun hand te zetten. Uitgevers, publiekstijdschriften en het literatuuronderwijs zijn drukdoende die nieuwe creaties en opvattingen te verspreiden. Zo ontstaa...