Dertigers waren ze, de componisten die op 17 november 1969 een uitvoering van het Concertgebouworkest verstoorden: Reinbert de Leeuw, Louis Andriessen, Peter Schat, Misha Mengelberg en Jan van Vlijmen. Volgens De Leeuw was het een heel ludieke actie, al die geluidjes overal vandaan. Het was adembenemend, een van de beste stukken die ik in tijden heb gehoord.’

Dit boek beschrijft de Aktie Notenkraker in geuren en kleuren, tegen de achtergrond van de jaren zestig: de tijd van de studentenrevo...

Ferguson neemt de lezer mee op een reis door de geschiedenis van de mensheid en toont ons hoe dankzij de uitvinding van het geld en de daaruit gegroeide wereld van banken, kredieten, obligatiemarkten en -verzekeringen de mens zich heeft kunnen ontworstelen aan het beperkte boeren- en jagersbestaan. Van het belang van de eerste, op kleitabletten vastgelegde, zakelijke transacties in Mesopotamië in de brons- en ijzertijd tot de bankendynastieën die aan de basis lagen voor de Italiaanse renai...

1584, Willem van Oranje is vermoord! De kogels van Balthasar Gerards hebben hun werk gedaan. Wat zou er nu gebeuren met Oranje’s arme volk? De Opstand tegen de Spaanse tirannie lijkt gedoemd, want de hertog van Parma boekt overwinning na overwinning voor zijn koninklijke meester. De Spanjaarden lijken onverslaanbaar, hun middelen onuitputtelijk. Een voor een vallen de steden: Brugge, Gent, Brussel en uiteindelijk in 1585 ook het rijke Antwerpen. Vlaanderen en Brabant, de vroegere hartlanden...

Waar mijn brood is, is mijn vaderland is niet alleen een studie naar het dagelijkse leven van de Nederlandse arbeidsmigranten, maar ook een familiegeschiedenis. Cornelis Broertjes (1869-1942), de grootvader van de auteur, was één van de Nederlandse arbeiders die naar het Ruhrgebied trok. Duizenden Nederlanders werkten voor kortere of langere tijd in Duitsland. De meesten vonden werk in het Ruhrgebied, niet alleen bij de staalfabrikanten, maar ook op het platteland. Het boek geeft antwoord o...

Toen Duitse troepen de Franse loopgraaf hadden veroverd inspecteerde Prins Ernst Heinrich von Sachsen de vijandelijke stellingen. De gevangengenomen Franse troepen gooiden zich op de grond en smeekten: ‘’Heb medelijden, wij zijn arme huisvaders”.

Het was duidelijk dat deze troepen ervan overtuigd waren dat de Duitse soldaten hen zouden afslachten. Mythe en werkelijkheid raakten hier verstrikt. De Fransen werden gespaard, maar de oorlog was er niet minder vreselijk om.

In deze essaybund...

Inquisitie is geen Spaanse, zelfs geen westerse of christelijke uitvinding, maar in de loop der tijden heeft men de Inquisitie met Spanje vereenzelvigd. Niet geheel ten onrechte, want Spanje was ontegenzeggelijk het eerste land van het christelijke Westen waar de Inquisitie met het bestuur van de Staat verweven raakte. Dat feit heeft een zwarte legende in het leven in geroepen die de eeuwen niet meer zouden vergeten. De Inquisitie werd een ‘mythe’ waarvoor de literatuur verantwoordelijk i...

Petra van den Boomgaard

Voor de nazi’s geen Joden

Hoe ruim 2500 Joden door ontduiking van rassenvoorschriften aan de deportaties zijn ontkomen

In januari 1941, ruim een half jaar na de Duitse invasie, moest iedereen met Joodse grootouders zich aanmelden bij het lokale bevolkingsregister. Omdat terecht gevreesd werd dat de aanmelding zou worden vergeleken met het bevolkingsregister leek knoeien niet raadzaam. Maar later diende ruim 3% van de Joodse bevolking bij de bezetter een herzieningsve...

Tussen juni 2019 en mei 2020 is het 75 jaar geleden dat de geallieerden de Tweede Wereldoorlog in hun voordeel beslisten en nazi-Duitsland versloegen. Europa was bevrijd, een gebeurtenis die sindsdien jaarlijks groot wordt gevierd. In dit historische jubileumjaar neemt het boektijdschrift Vrij! de lezer mee van de invasie in Normandië, in juni 1944, via de Slag om Arnhem van september 1944 naar de Duitse capitulatie in Wageningen, in mei 1945. Het vertelt het verhaal van een beslissend oorlo...