Met een fraaie oorkonde en een gevelsteen werd Bertha Margaretha van der Hof-Kooijman na de oorlog gelauwerd als ‘de moeder van het Rotterdams verzet’. In illegale kringen leek de heroïsche reputatie van ‘tante Bertha ’onomstotelijk, vooral omdat in het laatste oorlogsjaar een uiterst gewelddadige knokploeg haar villa aan de Mecklenburglaan als uitvalsbasis voor overvallen en liquidaties gebruikte. Zelfs de plaatselijke autoriteiten roemden haar toewijding aan de illegaliteit. Maar a...

Jaren geleden vond documentairemaker Willy Lindwer bij het oud papier een bundel met tweehonderd brieven, die afkomstig bleken van vervolgde Joden uit Duitsland, Oostenrijk en Tsjechoslowakije. Ze smeekten de Joodse gemeente in Amsterdam massaal om ze een uitweg te bieden, maar die kon niets voor ze betekenen. De landsgrenzen sloten zich eind jaren dertig meer en meer voor de Joden van Europa. De brieven schetsen een hartverscheurend beeld van hun levensbedreigende omstandigheden.

Historica ...

Niet eerder lijkt er zoveel verwarring te zijn geweest over het begrip antisemitisme. Waar ligt de grens tussen kritiek op de staat Israël en discriminatie van Joden? Beschuldigingen van antisemitisme en van het misbruiken van deze beladen term gaan over en weer. Hoe zijn we in dit conceptuele moeras terechtgekomen, en hoe komen we er weer uit?

Door te reconstrueren waar het begrip antisemitisme vandaan komt, hoe het door de jaren heen is gebruikt, en hoe interpretaties veranderden in het li...

Liefde is een gevoel, een onstuitbare kracht, die zich weinig gelegen laat liggen aan conventies. Maar om de maatschappij te reguleren, heeft men door de eeuwen heen op allerlei manie- ren geprobeerd de liefde te onderwerpen aan wetten en regels. Tevergeefs natuurlijk, en vaak met dramatische gevolgen.

In de kilometers aan stukken in het Nationaal Archief zijn vele sporen achtergebleven van verboden liefdes in Nederland en de voormalige Nederlandse koloniën, vaak in de vorm van rechtbankver...

Voor God en den Congo! vertelt het verhaal van Witte Pater Albert Smulders, lange tijd vroom priester en toegewijd missionaris in Congo, die over geloofszaken in conflict raakte met zijn oversten en zijn familie. Zijn Afrikaanse avontuur speelt zich af van 1906 tot 1917, tegen de achtergrond van het koloniale schrikbewind van koning Leopold II, die het immense Congo tot 1908 in persoonlijk bezit had. Als Albert vervroegd terugkeert naar Nederland en daar zijn dissidente geloofsopvattingen aan...

Aan de hand van een toevallig in zijn bezit gekomen sigarenkoker vertelt historicus en oud-diplomaat Hans Glaubitz het verhaal van de broers Theodor en Erich Kordt, twee Duitse diplomaten die samen met hoge militairen actief betrokken zijn geweest bij een samenzwering tegen het nazibewind.

Theo werkte in 1938 op de Duitse ambassade in Londen. Zijn jongere broer Erich was van 1938 tot 1941 in Berlijn Kabinettschef van Joachim von Ribbentrop. In 1938, tijdens de crisis om Sudetenland, stuurde ...