Hoe kunnen wij ons oriënteren in de jungle van complexe ervaringen in en buiten ons? Wij moeten ons in ons dagelijks bestaan met uiteenlopende rollen staande houden, daarnaast worden wij geconfronteerd met een voortdurend veranderende gevoelswereld, die vaak helemaal niet lijkt te passen bij onze uiterlijke identiteit. Vervolgens zijn er ook nog diepgaande contemplatieve momenten waar we zo’n innerlijke vrijheid ervaren dat onze persoonlijke identiteit volledig lijkt op te lossen. Wie zijn...

We beleven een wooncrisis, een klimaatcrisis, een coronacrisis, een politieke crisis. Maar wat is dat eigenlijk, in tijden van crisis leven? Wat zijn de kenmerken van een cultuur in crisis? Raken we in een crisis van onszelf vervreemd, of komen we juist tot zelfinkeer?

Voor antwoorden kunnen we terecht bij de crisisfilosoof Jose Ortega y Gasset (1883-1955). Zijn filosofie laat zien wat het leven in crisis typisch menselijk maakt. In Het leven als schipbreuk legt Ortega y Gasset-kenner Onno Zi...

De broers Joel en Ethan Coen zijn absurdisten bij uitstek. Geen andere filmmaker weet de duistere kanten van de mens zo goed te contrasteren met diens gestuntel. Hun personages nestelen zich in je brein; denk aan The Dude in The Big Lebowski of aan Anton Chigurh, de nietsontziende moordenaar in No Country for Old Men.

Met bijdragen van Bart Engelen, Thomas Nys, Patrick Delaere en Tim De Mey.

Ezelsoren bundelt een selectie van essays, opiniestukken en artikelen die Johan Braeckman de voorbije twee decennia schreef voor kranten, tijdschriften en vakbladen. De keuze weerspiegelt zijn belangrijkste interesses: religie, wetenschap, kritisch denken, irrationalisme, Darwin, evolutie, en de aloude vraag wat het goede leven inhoudt, zowel individueel als maatschappelijk.

De teksten typeren de intellectuele en morele ingesteldheid van de auteur: ze streven naar helderheid en objectiviteit...

In de Daendelslezing van 2022 tackelt Dorothee Sturkenboom de moderne boreale ideologie door de voorgeschiedenis daarvan te onderzoeken. Inzoomend op de late achttiende eeuw, legt ze haar vinger op de zwakke plekken van het noordelijke superioriteitsdenken.

De late achttiende eeuw was een periode waarin Nederlandse intellectuelen zich – net als nu – grote zorgen maakten over de staat van het land en zich afvroegen wat er nog resteerde van de eigen nationale identiteit. En net als nu zocht...

Het gedachtegoed van de Italiaanse denker en communist Antonio Gramsci is – volgens een ironische speling van het lot – bon ton geworden in het rechtse politieke discours in Vlaanderen en Europa. Om macht te verwerven moet je de ideologische ideeënstrijd winnen. Wie instemming verwerft met een manier van kijken, verwerft hegemonie. Gramsci lezen keert terug naar de bron en plaatst de oorsprong en de evolutie van het hegemoniebegrip van de politicus en filosoof in historische context.

Hoe...

Imitation is, perhaps more than ever, constitutive of human originality. Many things have changed since the emergence of an original species called Homo sapiens, but in the digital age humans remain mimetic creatures: from the development of consciousness to education, aesthetics to politics, mirror neurons to brain plasticity, digital simulations to emotional contagion, (new) fascist insurrections to viral contagion, we are unconsciously formed, deformed, and transformed by the all too human...

De humanist Marsilio Ficino (1433-1499) was een van de meest invloedrijke filosofen van de Italiaanse renaissance. Zijn wijsbegeerte is van groot belang geweest voor kunstenaars als Botticelli en Michelangelo. Dit boek besteedt uitvoerige aandacht aan Ficino’s invloed op artistiek gebied.

Fundamentele studies van Chastel, Panofsky en Gombrich passeren daarbij de revue. Ook de rol van de familie De’ Medici in Ficino’s professionele en persoonlijke leven wordt uiteengezet. Zo ontstaat een...

Met een voorwoord van Martin Sommer

Is onze rechtsstaat nog een gezagsvolle orde? Of verandert deze sluipenderwijs in een machtsorde? Achter de opbouw van onze democratische rechtsstaat, met algemeen geldende waarden en grondrechten, is het burgerschap een drijvende kracht geweest. Burgerschap brengt niet alleen rechten, maar ook plichten en een verantwoordelijkheid voor het algemeen belang met zich mee. Al geruime tijd loopt de betrokkenheid van de burger bij de representatieve democratie ec...

De hedendaagse filosofie, of het nu gaat om kennistheorie, wetenschapsfilosofie, ethiek of godsdienstfilosofie, is onmogelijk zonder op die terreinen de kritiek van David Hume (1711-1776) onder ogen te zien. Hume verwierf echter niet alleen een grote reputatie als filosoof, maar ook als historicus en essayist. Aan die reputatie was hij zeer gehecht, vandaar dat hij nog kort voor zijn overlijden zijn “Love of literary fame” bestempelde als de “ruling Passion” van zijn leven.

Deze biogr...