In de winter van 1942-'43 kreeg Leen Hoogerwerf de gevreesde oproep. Hij moest zich melden op het arbeidsbureau, beter bekend als 'Villa Golgotha'. Niet lang daarna vertrok hij als gastarbeider naar Duitsland. Hij was 18 jaar en nog niet eerder ver van huis geweest. Officieel ging hij vrijwillig, het avontuur tegemoet.

Zoals zo velen - er werkten alleen al honderdduizenden Nederlanders voor Hitlers Derde Rijk - vertelde Leen na de oorlog nauwelijks over zijn ervaringen. Aan de hand van twee ...

De kerkelijke twist die in 1517 rond de persoon van Maarten Luther uitbrak, heeft Europa kerkelijk, cultureel en politiek ingrijpend veranderd. Wat door Luther bedoeld was als vernieuwing van de theologie en vervolgens als hervorming van de bestaande kerk, werd een kerkscheuring: De Reformatie. Deze maakte in West-Europa een eind aan de godsdienstige alleenheerschappij van de kerk van Rome. Hevig werden aanvankelijk de 'ketters' vervolgd met plakkaten, inquisitie en brandstapels. Er braken v...

Weinig oorlogen duurden zo kort en hadden zo'n langdurig effect op de wereldpolitiek als de Zesdaagse Oorlog van 5-10 juni 1967. De grote militaire overwinning van de jonge staat Israël, behaald binnen een week, beïnvloedt zelfs vijftig jaar na dato nog dagelijks gebeurtenissen in het Midden-Oosten en ver daarbuiten.

Op het eerste gezicht lijkt het verhaal van deze oorlog overzichtelijk: Israël verslaat de Arabische legers en verviervoudigt zijn grondgebied. Het echte verhaal is echter vee...

Drie keer maakt Gijsbert Heeck uit Bunschoten als scheepschirurgijn in dienst van de Vereenigde Oostindische Compagnie een reis naar de Oost. Na twee reizen in 1636 en 1641 vestigt hij zich als chirurgijn in zijn geboorteplaats. Zware tegenslagen in zijn persoonlijk leven doen hem besluiten zich weer te melden bij de VOC. In 1654 monstert hij aan op het schip Verenigde Provinciën voor de kamer Zeeland. Joost, zijn negenjarige oudste zoon uit zijn eerste huwelijk, mag met hem mee. Het verslag...

Koning Gorilla of Willem de Goede? De eerstgenoemde bijnaam van Willem III (1817-1890) is bekender. Willems leven werd geteisterd door schandalen. Hij regeerde lang, van 1849-1890. Zijn koningschap is vooral van belang door de periode waarin het viel: een tijd van transformatie naar een samenleving, gekenmerkt door verstedelijking, industrialisering met alle uitwassen van dien en democratisering. En ook van wetenschappelijke en technologische revoluties en conflicten tussen grote, naburige na...

Geschiedenis leeft nog steeds! De zesde druk van de canon van onze vaderlandse geschiedenis is een feit!

De Canon van Nederland is een lijst van vijftig thema's die chronologisch een samenvatting geeft van de geschiedenis van Nederland. De Canon werd in 2006 samengesteld in opdracht van de Nederlandse staat, ten behoeve van het onderwijs. Deze geactualiseerde versie van de canon vormt het fundament van de culturele bagage die elke Nederlander als vanzelfsprekend zou moeten hebben.

De ge...

Op 8 december 1941, een dag na de Japanse aanval op Pearl Harbor, verklaarde de Nederland de oorlog aan Japan. Drie maanden later staakte het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL) de strijd. Zo begon de Japanse bezetting van de belangrijkste Nederlandse kolonie, die voortduurde tot 15 augustus 1945.

De Nederlands-Japanse Oorlog was onderdeel van de blitzkriegachtige opmars van Japan in Zuidoost-Azië.  De Japanners waren veel beter getraind en uitgerust dan de geallieerden die hun strij...

Op reis met pen en penseel

Op 15 januari 1863 begon de Dordtse kunstenaar Frans Lebret, samen met zijn broer Jan Hendrik, aan een reis naar Java. Het doel hiervan was een bezoek aan hun broer Gerrit, suikerfabrikant te Pasuruan op Oost-Java. De broers Lebret ondernamen deze reis als toeristen. Ze reisden per trein naar Marseille, vervolgens met de Franse maildienst vanuit Marseille naar Alexandrië en via de zogenoemde overlandroute per trein naar Suez. Van daar gingen de broers per schip via...