19 januari 1944. Het is nog vroeg in de ochtend als de Sicherheitspolizei op de deur van de woning van de Ekerse familie Boyart bonkt: ‘Aufmachen!’ Vijf nazi’s sleuren Gerard Boyart en de bij hen ondergedoken onderpastoor van Putte Vincent Mercier naar buiten. Gerards echtgenote Maria Van Lommel volgt. ‘Wees maar braaf, mama gaat even een boodschap doen,’ probeert ze haar dochter van vijf te troosten. 'De beul was dood' is het kampenboek van twee jonge verzetsmensen. Foltering, dwan...

Op een dag doen twee jonge mannen in het concentratiekamp van Buchenwald elkaar een plechtige belofte: ‘Als gij het niet haalt en ik wel, dan zorg ik voor uw gezin.’ De eerste heet Gustaaf, is houtgraveerder, zondagsmuzikant en partizaan. De tweede is spoorman Raymond, opgepakt door de nazi’s als gijzelaar na een aanslag op een VNV’er in zijn dorp. En dan is er nog Raymonds vrouw Rosa. Na zijn arrestatie blijft ze overeind in een dorp dat haar de rug toekeert, zonder inkomen en met de...

Het debat over de dekolonisering van onze openbare ruimte is ook in ons land niet meer te stoppen. Maar over de Belgische kunst in het algemeen en art nouveau in het bijzonder blijft het voorlopig stil. Dat is vreemd: de peetvader van art nouveau luisterde naar de naam Leopold II en de zoogmoeder was Kongo. De stroming – in Brussel ook gekend als Style Poulink of palingstijl – beleefde zijn hoogdagen tussen 1894 en 1910. Alles begint met de Wereldtentoonstellingen in Antwerpen en Tervuren...

Hoe kan het dat een handvol mensen meer bezit dan de helft van de wereldbevolking en waarom wordt die obscene concentratie van rijkdom niet weggehoond? Vragen die ertoe doen. Zeker in tijden van grote en kleine cultuuroorlogjes rond de roerselen van de nationale identiteit is kritisch onderzoek naar de pijlers van de ongelijkheid een must. Extreme ongelijkheid gaat immers over meer dan waanzinnige bankrekeningen. Het is een machine die haar territorium voortdurend uitbreidt, samenlevingen omw...

Oscar Wilde wist het al: ‘Een wereldkaart waarop Utopia niet voorkomt is de moeite van het bekijken niet waard.’ In haar nieuwe boek neemt Kristen Ghodsee je mee langs een stoet grotere en kleinere Utopia’s. Want de zoektocht naar andere manieren om huishouden, opvoeding, relaties, familie, wonen en bezit te organiseren is zo oud als de mensheid zelve. Zelfs Pythagoras – ja, die van de driehoek – had zes eeuwen voor Christus al een eigen commune waar mannen en vrouwen het werk eerli...

Januari 1848. In de Brusselse Jean d’Ardennestraat nummer 50 legt Karl Marx samen met Friedrich Engels de laatste hand aan 'Het Communistisch Manifest'. ‘De geschiedenis van elke maatschappij tot op vandaag is de geschiedenis van klassenstrijden’, schrijven ze. De slavenmaatschappij, de feodale maatschappij, het kapitalisme: altijd hebben onderdrukkers en onderdrukten in voortdurende tegenstelling tot elkaar gestaan. De grondslag van dat voortdurende gevecht? De economie, de verhoudinge...