Een gemiddeld mens verspilt jaarlijks veertig dagen met het zoeken naar vergeten zaken. Kortom: de hoogste tijd om dat menselijk geheugen onder de loep te nemen. Het geheugenpaleisis een culturele geschiedenis van het geheugen, en een studie van de technieken om ons vermogen tot herinneren te beïnvloeden en effectief te trainen. Sommige technieken zijn nieuw, andere gaan terug op eeuwenoude kennis: klassieke technieken die al door Cicero werden gebruikt om zijn toespraken te onthouden en waa...

In september 1984 ontdekte de Britse geneticus Alec Jeffreys dat er in ons dna

plekken zijn die van persoon tot persoon sterk verschillen. Die ontdekking van

het ‘dna-profiel’ zette het misdaad- en identificatieonderzoek volledig op zijn

kop. De ontwikkeling die het forensisch dna-onderzoek daarna doormaakte

is indrukwekkend – het is moeilijk voorstelbaar dat nog geen dertig jaar

geleden dna pas voor het eerst werd gebruikt om een misdrijf op te lossen. Lex

Meulenbroek en Paul Poley heb...

Het romantisch misverstand is geen boek voor cynische mensen. Aan de hand van filosofen en schrijvers als Plato, Schopenhauer, Nietzsche, Stendhal, Saul Bellow en Amos Oz laat Jan Drost zien hoe allerlei ideeën over liefde en romantiek in ons hoofd terechtkomen en daar doorwerken, zowel ten goede als ten kwade. Seks, macht, jaloezie, vreemdgaan, trouw, romantische idealen – het komt allemaal aan de orde. Jan Drost is ervan overtuigd dat onze manier van denken ons voelen en handelen beïnvl...

‘Dat bevalt mij eigenlijk aan deze fantastische oorlog, dat die helemaal geen “zin” lijkt te hebben,’ schreef Hermann Hesse op 26 december 1914, vijf maanden nadat de Eerste Wereldoorlog was uitgebroken. En hij stond niet alleen in zijn geestdrift: duizenden van Europa’s meest vooraanstaande kunstenaars, schrijvers en wetenschappers waren euforisch toen de oorlog uitbrak. Hun uitspraken zijn vaak genoeg aangehaald, maar niet eerder verscheen er een boek dat het oorlogsenthousiasme v...

Helen Macdonald, een ervaren valkenier, had nooit de behoefte een van de allerfelste roofvogels af te richten: de havik. Maar dan sterft plotseling haar vader, de bekende fotograaf en valkenier Alisdair Macdonald, in Londen, midden op straat. Overweldigd door rouw en verdriet besluit Helen een havik te nemen om haar verlies te verwerken. Door het vurige dier te temmen verkent ze haar grenzen en verandert haar leven voorgoed.

In De H is van havik beschrijft Helen Macdonald hoe ze haar havik, ...

Bemande essays is een bloemlezing uit het essayistische oeuvre van P.C. Hooftprijswinnaar H.J.A. Hofland. De selectie is gebaseerd op de boeken en bundelingen van Hoflands werk, de leggers van de kranten en tijdschriften waar hij aan meewerkte en ook op ongepubliceerde stukken uit zijn privéarchief. Het gaat in deze selectie meer om Hoflands opvattingen over kunst en journalistiek dan over zijn politieke denkbeelden. Hoe heeft Hofland zich staande weten te houden in de kakofonie van meninkje...

De bekende schaakjournalist Berry Withuis (1920-2009) werd

grootgebracht in een gereformeerd gezin. Als twaalfjarige raakte

hij zijn geloof in God kwijt. Later werd hij communist en redacteur

van het dagblad De Waarheid. Zijn dochter Jolande (1949)

groeide op met haar vaders politieke overtuiging, maar ontwikkelde

zich als volwassene tot een vermaard critica van het communisme.

Die breuk met haar afkomst opende voor Withuis de

weg naar het schrijverschap en de wetenschap, maar leidde tegelijk...

Ultima Thule – het eind van de wereld. Zo werd vroeger Spitsbergen genoemd, de noordelijkste groep eilanden in de Poolzee. Simone Sassen en Cees Nooteboom beschrijven in Ultima Thule een reis naar dat oord en naar de vroegere Russische kolenmijnenstad Pyramiden. Het zijn romantische uitzichten op eenzame landschappen zonder noemenswaardige vegetatie, op veengebieden, gletsjers, bergen, eeuwig ijs, fjorden. Dan, als een fata morgana, de stilte van een verlaten stad: stilgelegde fabrieken, ve...

Tegen het einde van de negentiende eeuw koopt Charles Ephrussi, een schatrijke

graanhandelaar en kunstliefhebber, een verzameling netsukes: traditionele Japanse

figuren van ivoor of hout. De kostbare beeldjes worden een geliefd familiebezit.

Wanneer veertig jaar later de nazi’s Wenen bezetten en de Joodse Ephrussi’s

word afgevoerd, is ook het lot van de collectie onzeker. Dankzij een onverwachte

wending en de moed van één vrouw vinden de beeldjes hun weg terug naar de

familie.

In De haa...

Ramsey Nasr had altijd een passie voor de natuur – vanuit zijn huiskamer. Een professor en een horde biologiestudenten sleurden hem uit zijn bakstenen biotoop en namen hem op sleeptouw naar Tanzania.

In de ongerepte natuur is hij nog altijd gefascineerd door de contrasten en overeenkomsten tussen mens en dier, maar ook tussen biologen en kunstenaars. ‘Biologen zijn onnozelaars. Wat dat betreft lijken ze op kunstenaars, met dit verschil dat biologen werelden weten op te roepen waarvan ik ...