Op een kleine stukje natuurgebied met een oppervlakte van 2.5 km2 verwachtte men eind jaren 30 van de vorige eeuw weinig dreiging van de op handen zijnde oorlog. Maar omdat Rottumeroog vlak bij het Duitse eiland Borkum ligt, was al in april 1939 de Nederlandse marine gestationeerd op het eiland en voegden in september 1939 een aantal mannen van de infanterie zich bij deze groep. Op 10 mei 1940 was dan toch zover: vanuit het eiland Borkum werd Rottumeroog met een aantal bewapende boten ingeli...

In ‘Alleen uit de oorlog’ reconstrueert Niek van der Oord de levensverhalen van Leida van Tijn en Ido Wolf.

Kort na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog trouwt Leida met haar jeugdliefde Salomon Boekbinder. Het jonge stel vlucht in 1942 naar Frankrijk en slaagt erin achter de demarcatielijn te komen. Desondanks worden Leida en Salomon opgepakt. Leida overleeft de oorlog. Ze vlucht in een verstandshuwelijk met Ido Wolf, de zoon van haar baas, die ook ‘alleen uit de oorlog’ is gekomen.

In ‘Alleen uit de oorlog’ reconstrueert Niek van der Oord hun levensverhaal, waaruit blijkt hoe diep de sporen zijn die de Holocaust nalaat in de levens van de betrokkenen, maar ook in dat van volgende generaties. Van der Oord baseert zich op interviews met nabestaanden, brieven en andere bronn...

Andries Sternheim is een Joodse diamantbewerker, die tijdens het interbellum uitgroeit tot een belangrijke getuige en kenner van de internationale arbeidersbeweging, het opkomende fascisme, nationaalsocialisme en antisemitisme. Tussen 1931 en 1938 is hij – als enige Nederlander – verbonden aan de Franfurter Schule. Hij is een productief schrijver en rapporteur, tot vlak voor zijn arrestatie en deportatie naar Auschwitz, waar hij in maart 1944 samen met zijn vrouw Lien wordt vermoord. Hun ...

Israël-Palestina roept vele associaties op: Exodus, Sabra en Chatilla, intifada, de Muur, zelfmoordterrorisme, 1967, tweestatenoplossing, Joodse kolonisten en Palestijnse vluchtelingen, Davidster en hakenkruis, zionisme en antisemitisme. Vele diplomaten en Amerikaanse presidenten hebben hun tanden erop stukgebeten. Ook in Vlaanderen en Nederland beroert dit conflict de gemoederen.Ludo Abicht en André Gantman hebben heel wat gemeen, en toch staan ze ook lijnrecht tegenover elkaar over Israë...

Himmlers kinderen - Lebensborn en de rassenpolitiek vertelt het verhaal van de inspanningen van Heinrich Himmler om zijn gedroomde toekomstige Groot-Germaanse rijk met ‘raskundig waardevolle’ mensen te bevolken. Voor dat doel moesten miljoenen mensen worden verdreven of vermoord en zoveel mogelijk ‘Germanen’ op het territorium van het nieuwe rijk bijeen worden gebracht. Kinderen speelden een hoofdrol in de plannen van de Reichsführer-SS. Daarom richtte hij de organisatie Lebensborn o...

In 2023 is het 75 jaar geleden dat de staat Israël uitgeroepen werd. In ‘De Nakba’ vertelt Ilan Pappe hoe de Arabisch-Israëlische Oorlog, in het Arabisch de Nakba (ramp) genoemd, leidde tot een van de grootste gedwongen migraties uit de moderne geschiedenis. Circa een miljoen mensen werden uit hun huizen verdreven, Palestijnse dorpen werden verwoest, burgers werden vermoord. Ilan Pappe, een vooraanstaand historicus uit Israël, toont aan hoe de Joden zich in 1948 schuldig maakten aan et...

Kamp Fort Honswijk beschrijft voor het eerst de grimmige geschiedenis van een ondervragingscentrum, verafgelegen aan de Lek bij Schalkwijk. Het is een veelal onbekend verhaal, maar ook een ongemakkelijke waarheid. Aan de hand van bijzonder archiefmateriaal en illustraties ontrafelen de auteurs het verhoor en de bewaring van spionnen, politieke delinquenten en oorlogsmisdadigers in de periode 1945-1947. Op het fort waren onmenselijke omstandigheden en excessief geweld aan de orde van de dag: â...

Rob Duijkers had altijd geleden onder het gemis aan zijn heldhaftige vader Jan. Die verzetsman was van kamp Amersfoort overgebracht naar concentratiekamp Neuengamme en kwam op 3 mei 1945 om het leven toen de Britten bij vergissing het schip Cap Arcona bombardeerden.

Na de dood van Rob ontdekt zijn dochter op zolder een leren koffer met het archief van opa Jan. Daaruit bleek dat opa geen verzetsstrijder was maar op hoog niveau werkte voor nazi’s als Seyss-Inquart en Rauter.

In ‘De vermeend...

Bij de val van Berlijn waren Adolf Hitler en Eva Braun spoorloos verdwenen. Maar na een kort onderzoek kwam een Brits geheim agent tot de conclusie dat het koppel op 30 april 1945 in de Führerbunker samen zelfmoord pleegde, ook al kon hij daar geen enkel concreet bewijs voor vinden. Sindsdien is dit de versie die opgenomen werd in de officiële geschiedschrijving.

Tussen 1945 en 2009 doken echter regelmatig verklaringen en materiële sporen op die niet pasten in deze hypothese.

Luc Vanhixe, ...