Toen de Amerikaanse tekenaar Saul Steinberg zei dat hij een schrijver was die tekende, onthulde hij iets wat meer tekenaars denken. Steinberg doelde op het literaire karakter van zijn getekende humor: dat er langer over is nagedacht en dat de kijker zich er iets langer over buigt dan bij een doorsnee cartoon. Carel Peeters, die als literair redacteur en criticus van Vrij Nederland talloze tekenaars de ruimte gaf in de Republiek der Letteren, schrijft in Het eigenwijze potlood over de twintig ...

Renate Rubinstein was ‘liefst verliefd’. Wie niet. Maar na de droom van de bruid volgen routine en betutteling en jaloezie en erger. Samen gordijnen ophangen, jawel, maar dan?

Een man voor de zomer volgt Renate in een levenslange speurtocht. Eerst haar vroege stukken, gebundeld onder de titel Liefst verliefd, die de vrijere liefde van de sixties uitbuiten en tegelijk ontleden. Dan de klassieker Niets te verliezen en toch bang, wanneer ze in de jaren zeventig het monster van de echtscheidi...

Voor de wereld is een doek gespannen: het doek van de overlevering, van de voorgefabriceerde waarheid. Niet alleen conformisten, ook rebellen laten zich door dat doek misleiden: ook zij gaan uit van de kennis die het hun verstrekt, het doek zelf blijft buiten schot.

Behalve in een specifieke kunstvorm: de roman. Sinds Cervantes zijn antiheld Don Quichot op pad stuurde en het doek scheurde door de wereld in haar prozaïsche naaktheid te laten zien, heeft de roman dat negatieve gebaar keer op k...

Een `ontmoeting van mijn overpeinzingen en mijn herinneringen; van mijn oude (existentiële en esthetische) thema s en mijn oude liefdes (Rabelais, Janácek, Fellini, Malaparte ) In die bescheiden termen omschrijft Milan Kundera zijn vierde verzameling essays, eenvoudigweg Een ontmoeting geheten.

Kon Kundera s vorige essay, Het doek, worden gelezen als zijn literaire testament, Een ontmoeting is de illustratie daarvan. Waar Het doek een visionaire situatieschets geeft, gaat Een ontmoeting ...

Hoe komt het toch dat door de eeuwen heen auteurs en boeken die in hun tijd beroemd waren in de vergetelheid raakten, terwijl andere de tand des tijds hebben doorstaan? Waarom lezen we nog steeds Erasmus en T.S. Eliot, Emants en J.L. Borges? En zullen onze grote hedendaagse schrijvers als Harry Mulisch, Amos Oz en Nadine Gordimer over enkele generaties vergeten zijn? Wat maakt de klassieke schrijvers, ook die van de moderne tijd, tot klassieke schrijvers, en wat is eigenlijk klassiek?

J.M. Coe...

Waarom zijn wij Marokkanen angstig als iemand uit onze gemeenschap een positie bekleedt waar we zelf van droomden? Waarom is het succes van onze broer of zus geen succes voor ons allen, maar maakt het ons benauwd en leidt het tot een moeilijke onderlinge relatie?  

In De theorie van ‘de 1 of 2’ zoekt Ish Ait Hamou naar verklaringen en antwoorden op deze levensbepalende vragen. Via zijn persoonlijke ervaringen ontleedt hij de patronen die aan die benauwdheid en afgunst ...

Na de kloeke satirische ‘universiteitsromans’ Onder professoren en Uit talloos veel miljoenen duurde het zes jaar voor er een nieuwe roman van Willem Frederik Hermans verscheen. Een heilige van de horlogerie (1987) vertelt het verhaal van klokkenmaker/filosoof Constantin Brueghel, die heimelijk verliefd is op de Amerikaanse actrice Louise Brooks. Twee jaar later kwam de omvangrijke en fascinerende roman Au pair, ‘de beste sinds Nooit meer slapen’ (Trouw), waarin vooral de verhouding t...

Willem Frederik Hermans neemt, als het nodig is, geen blad voor de mond. In deel 14 van zijn Volledige Werken, het vierde deel met beschouwend werk, wordt dat wederom bewezen. De boeken die in dit deel zijn gebundeld verschenen tussen 1985 en 1988: enkele kleinere publicaties en de verzameling van ruim honderd columns en essays die onder de naam Door gevaarlijke gekken omringd verscheen. Een recensent omschreef wie Hermans met die gevaarlijke gekken bedoelde: Iedereen dus eigenlijk die wel e...

Deel 13 van de Volledige Werken van Willem Frederik Hermans bevat twee bundels beschouwend werk, Ik draag geen helm met vederbos (1979) en Klaas kwam niet (1983). In beide kloeke bundels wisselt Hermans met veel enthousiasme polemieken, recensies en columns af met essayerende stukken. Veelvoorkomende thema’s zijn de filosofie en de literatuur (vooral Franse), en ook linkse politici moeten het weer geregeld ontgelden. Commercieel gezien waren de beide boeken een groot succes, maar de pers wa...