3 mei 1990

Vanmorgen stond opeens generaal Hein de Villefort du Toit voor mijn deur. Omdat mijn flat nog leeg is (de container is onderweg van Durban naar hier) gingen we naar het Wiener Café in Hillbrow. Hij wilde me waarschuwen dat mij donkere tijden stonden te wachten. In Pretoria wordt thans gesproken in termen van: Oltmans bedelt altijd om geld, Oltmans kan in Holland nergens meer schrijven, Oltmans wordt door niemand serieus genomen, Oltmans is in alle opzichten nu alleen nog maar scha...

29 januari 1991

Op 16 november had Buitenlandse zaken mijn verzoek tot inzage in de beperkende instructie van Luns (dd. 14 10 1990) beantwoord en stuurde me een aantal stukken toe, die Peter mij vanuit Johannesburg doorzond en ik gisteren ontving. Een ervan is een vertrouwelijk schrijven namens Luns door de chef voorlichting van Buitenlandse zaken Vroon, gedateerd 26 november 1962 aan alle posten en zelfstandige Consulaten-Generaal. Vroon geeft een karakterbeschrijving van mij en schrijft ond...

20 mei 1992

Ze hebben nog niet in de gaten dat ik het pand niet meer ga verlaten. André Royackers verscheen. Ik overhandigde hem mijn persverklaring, die hij aandachtig las. „Ik neem dit serieus,” zei hij met een verbeten smoel. „Ik had er geen idee van hoe ernstig dit is,” zei hij. Intussen keurde hij mijn cheque goed en vertrok gehaast naar Sondaal en ambassadeur Van Buuren. Intussen, als alles volgens mijn instructies is verlopen, heeft Peter ter Horst via de fax mijn verklaring o...

10-10-1989

Televisienieuws "goes Hollywood", aldus Richard Zoglin. ABC TV World News Tonight liet op het nieuws een gedramatiseerde overhandiging van een aktetas door de spion Felix Bloch aan een KGB-man zien. Mam zei altijd al: "Truth is stranger than fiction." Wanneer televisienieuws nu fictie gaat vermengen met actualiteit, is het hek van de dam. Het ging al te ver toen Mike Hoover voor CBS ontdekte dat Mujahidin-rebellen in Afghanistan een elektriciteitscentrale hadden opgeblazen, en hij ...

12 juli 1989

Ik reed naar Pretoria en had een intens gesprek met Theo Albrecht in Burocadia. "I may be a junior diplomat," zei hij, "but I studied Anthropology. I do place myself into the shoes of blacks. I saw how my parents treated them. I think, you are basically a conservative, Willem, that is the generation gap between us." Hij toonde me een memo van drie pagina's, afkomstig van "an outside source" waarin opmerkelijke dingen over mijn komende boek werden gezegd. De source was kennelijk d...

23 januari 1990

Ik bedankte de president voor de gastvrijheid die ik thans vier jaar in zijn land had genoten. Ik legde uit hoe een verkeerd beeld ik me van Zuid-Afrika had gevormd voor ik hier arriveerde. Ook vertelde ik over mijn ervaringen in townships en hoe ik gesprekken had geregeld tussen Samuel Kolisang en Ephraim Tshabalala.

Geleidelijk aan stuurde ik het gesprek in de richting van hoe clandestiene operaties dikwijls in het geheim het succes van hervormingen probeerden te verstieren....

8 september 1990

De Nederlandse schrijvende pers is even ziek als de televisie. Allemaal dezelfde smoelen en brains. Pagina's vol over Ed Nijpels, Piet Vroon, Henk Hofland, over Henri Faas, Jan Blokker, Hans van Willigenburg, Jos Brink, Henk van der Meijden: iedereen houdt iedereen aan de gang en aan de praat. Het meest verwonderlijke is dat er geen lezersopstand of TV-kijkersprotesten ontstaan.