Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog ontdekt Jan Zwartendijk, de Nederlandse consul in Kaunas (Litouwen), een manier om duizenden uit Polen gevluchte Joden het leven te redden: hij voorziet hen van een visum voor Curaçao. Ze reisden daarmee met de Trans Siberië Express naar Japan, van waaruit ze zich over de hele wereld verspreidden – vrijwel allen overleefden de oorlog. In korte tijd schreef Zwartendijk koortsachtig duizenden visa uit.

Jan Brokken beschrijft de lotgevallen van veel...

Na De wil en de weg, volgens Mark Schaevers in Humo ‘het interessantste schrijvershandboek dat in ons taalgebied op de markt is’, richt Jan Brokken zich in Het hoe tot de meer gevorderde schrijvers. Het componeren van een boek staat centraal in Het hoe, waarbij het Brokken niet uitmaakt of het een roman, een novelle, een thriller of een non-fictieboek is. In alle literaire genres moet het verhaal pakkend verteld worden en het drama een dwingende intrige krijgen. Brokken plukt zijn voorbee...

‘Ik dwaal nog één keer door de stad. De mist trekt langzaam op. Het vriest niet meer maar het voelt kouder dan toen het min tien was, ik word ingehaald door haastige mensen, op weg naar een warm metrostation of een trolleybus. Ik neem een brede straat en dan een smalle, ik loop langs de bochtige Mojka en herinner me een gedicht van Achmatova: De een loopt in een rechte baan / De ander loopt in kringen / En wacht om weer naar huis te gaan, / Naar vroegere beminden. / En ik – rampzalig en...

'Het eiland van Jean Rhys' is het levendige, gelaagde verslag van een zoektocht naar de wortels van een roman die diepe indruk maakte op Jan Brokken: De wijde Sargassozee van Jean Rhys (1890-1979). Brokken bezocht het Caribische eiland Dominica waar Rhys haar jeugd doorbracht en raakte steeds meer in de ban van de roman die gezien wordt als haar meesterwerk. Hij onderzoekt de achtergronden, de liefdesaffaires, raciale conflicten, de slavenopstanden en de verwoesting van familieplantage Geneva...

Achter de eenvoudige witte vitrages van het Volendamse Hotel Spaander ligt de kiem van een cruciale periode in de Nederlandse kunstgeschiedenis. De gastvrijheid van uitbaters Leendert en Aaltje Spaander, de levendige avonden en de ateliers op de begane grond bleken vanaf 1881 een magneet voor grote getalen kunstenaars. Uit de hele wereld kwamen ze naar Volendam: ruim 1400 schilders, onder wie zo’n 200 vrouwen. Wat ze aan de Zuiderzee ontdekten waren de typisch Hollandse luchten en het desti...

In Waarom elf Antillianen knielden voor het hart van Chopin beschrijft Jan Brokken de wortels van de Antilliaanse muziek en de invloed die Europa heeft uitgeoefend. Het verhaal leest als een ontdekkingsreis: het voert de lezer een kleurrijke en volslagen onbekende wereld binnen.

De Curaçaose componisten Jan Gerard Palm, Rudolf Palm, Jacobo Palm, Edgar Palm begonnen hun dag op identieke wijze: ze stonden om zes uur op en speelden Chopin. De in New Orleans geboren Louis Moreau Gottschalk klee...

In ‘De Kozakkentuin’ beschrijft Jan Brokken de bijzondere vriendschap tussen Alexander von Wrangel en Fjodor Michajlovitsj Dostojevski ten tijde van de turbulente gebeurtenissen in het Rusland van de tweede helft van de negentiende eeuw. De levensgeschiedenis van de familie Von Wrangel werd door Brokken eerder beschreven in zijn magistrale Baltische zielen. De nazaten van de familie attendeerden Brokken op de vriendschap tussen Alexander en Dostojevski. Er bleek een verzameling documenten...

Jan Brokken groeide op in Rhoon, een Zuid-Hollands dorp dat sinds de oorlog een geheim met zich meedraagt. Door sabotage vindt in 1944 een Duitse soldaat de dood. De vergelding van de bezetter is verschrikkelijk: zeven mannen uit Rhoon worden geëxecuteerd, hun vrouwen en kinderen uit hun huis verdreven, have en goed in brand gestoken. Wie pleegde de aanslag op de Duitse soldaat? Waarom? Of was het toch een dom ongeluk met fatale gevolgen?

In De vergelding reconstrueert Jan Brokken de gebeur...