Een ander verhaal – goederen van derden als verhaalsobject

Een schuldenaar is aansprakelijk voor zijn schulden. Hij is hiervoor ook verhaalsaansprakelijk: hij staat met zijn gehele vermogen voor zijn schulden in. Komt de schuldenaar zijn betalingsverplichtingen niet na, dan kan de schuldeiser in rechte betaling vorderen en beslag leggen op alle goederen van de schuldenaar. Op goederen van derden kan in beginsel geen beslag worden gelegd. Derden hebben namelijk zelf geen schuld aan de schuldeiser en zijn in de regel ook niet (verhaals)aansprakelijk voor de schulden van de schuldenaar. In bijzondere gevallen is het echter wél mogelijk dat een schuldeiser beslag legt en verhaal neemt op goederen die aan een ander dan de schuldenaar toebehoren.

Verhaal op goederen die (formeel) aan een derde toebehoren, is in de praktijk met name van belang om op te komen tegen schijnconstructies en verhaalsontduiking. Daarbij kan worden gedacht aan situaties waarin een schuldenaar goederen op naam van een derde zet en/of met inzet van een derde probeert te verbergen of af te schermen opdat deze goederen buiten het bereik van schuldeisers blijven. In de praktijk komt dit helaas vaker voor dan men zou hopen. Een snelle blik op de rechtspraak levert al een hoop voorbeelden van dergelijke 'stromannen' op.

In zijn oratie verkent Kasper Krzemiński verschillende routes voor beslag en verhaal op goederen van derden, in het bijzonder in geval van verhaalsontduiking. Hij sprak deze rede uit op 31 maart 2023 bij de aanvaarding van het ambt van bijzonder hoogleraar Executie- en Beslagrecht aan de Universiteit van Amsterdam.