Wie aan Nederland denkt, ziet water en laagland onder zeeniveau, omgeven en beschermd door duinen, dammen en dijken. Het land wordt op natuurlijke wijze door de duinen beschermd tegen het zeewater. De Nederlander bedacht en bouwde zelf dijken en dammen voor bescherming tegen het gevaar van rivier- en zeewater.
Dat gebeurde met grote inzet van grondbezitters, monniken, boeren, dijkwerkers, waterstaatkundigen, polderbesturen en waterschappen.
De familienamen afgeleid van dijken, dammen en duinen zijn nauw verbonden met de geschiedenis van ons land. Wie Nederland geografisch bekijkt, ziet dat terug in de “spiegel” van achternamen die meer dan 200 jaar geleden zijn ontstaan.
Soms is het niet zoals het lijkt en komen onder de familienamen Dijk, Dam en Duin namen voor die op een andere wijze zijn ontstaan. Zoals Dieck of Dam afgeleid van vijver. Of uit (oude) persoonsnamen, zoals Dijk uit Diederik, Dam uit Adam en Duin uit Duno.
Jan Spendel is al jarenlang geschiedkundige en amateurgeneaoloog met een bijzondere belangstelling voor familienamen (naamkunde). Van zijn hand verschenen eerder Familienamen in Nederland, van hier en elders (1999, Alvo te Delft), Het Meiernamenboek (2010, Gopher), Molen en molenaar in familienamen (2005, Gopher), Smid in familienamen (2008, Gopher), Onwelvoegelijke, bespottelijke en bijzondere familienamen (Gopher, 2011), Bakker in familienamen (2012, Gopher), verbeterde herdruk Buitenlandse familienamen in Nederland (2013, Gopher), Nederlandse familienamen in het buitenland, van noord en zuid, van toen en nu (2015, Gopher).